جاڭا قان توبى انىقتالدى: عالىمدار 50 جىل بويى شەشىلمەي كەلگەن جۇمباقتىڭ سىرىن اشتى

فوتو: Фото: Гулмира Абдраҳманова

استانا. قازاقپارات - ادامداردىڭ 99,9 پايىزىنان استامىندا AnWj انتيگەنى بار ەكەنى انىقتالدى.

1972 -جىلى جۇكتى ايەلدەن قان ساراپتاماسىن العان دارىگەرلەر ونىڭ قانىندا سول كەزدە بەلگىلى بارلىق ەريتروتسيتتەردە كەزدەسەتىن مولەكۋلانىڭ تۇسىنىكسىز سەبەپپەن جوق ەكەنىن بايقاعان. بۇل مولەكۋلانىڭ جەتىسپەۋشىلىگى بريتاندىق جانە يزرايلدىك زەرتتەۋشىلەرگە 50 جىل وتكەن سوڭ ادامداعى جاڭا قان توبى جۇيەسىن سيپاتتاۋعا مۇمكىندىك بەردى، - دەپ حابارلادى Blood جۋرنالىندا جاريالاندى.

بۇل - ۇلكەن جەتىستىك، جانە كوماندالىق جۇمىستىڭ ۇزاق جىلدار بويى جاسالعان ناتيجەسى. اقىرى جاڭا قان توبى جۇيەسىن جاساپ، سيرەك كەزدەسەتىن، ءبىراق ماڭىزدى ناۋقاستارعا ەڭ جاقسى مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدىق، - دەيدى ۇلى بريتانيانىڭ ۇلتتىق دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەتىنىڭ گەماتولوگى لۋيزا تيللي.

ول بۇل ەرەكشە قۇبىلىستى 20 جىل بويى زەرتتەگەن.

ءبىز كوبىنەسە ABO قان توبى جانە رەزۋس فاكتورىمەن تانىسپىز، الايدا ادامداردا قان توبىنىڭ كوپتەگەن ءارتۇرلى جۇيەلەرى بار. ولار جاسۋشا بەتكەيىندەگى ءارتۇرلى اقۋىزدار مەن قانتتارعا نەگىزدەلگەن. ءبىزدىڭ دەنەمىز بۇل انتيگەندىك مولەكۋلالاردى «وزىمىزدىكى» مەن «بوتەن» اراسىن اجىراتۋ ءۇشىن قولدانادى. ەگەر قان قۇيۋ كەزىندە بۇل بەلگىلەر سايكەس كەلمەسە، ادام اعزاسى بۇل ارەكەتكە قارسى رەاكتسيا بەرىپ، ءتىپتى قاۋىپتى جاعداي تۋىنداۋى مۇمكىن.

نەگىزگى قان توپتارىنىڭ كوپشىلىگى ⅩⅩ عاسىردىڭ باسىندا انىقتالعان. سودان بەرى تابىلعان توپتاردىڭ كوپشىلىگى ازداعان ادامدارعا عانا اسەر ەتەدى. مىسالى، 2022 -جىلى انىقتالعان Er قان توبى جۇيەسى سياقتى. جاڭا قان توبىنا دا وسىنداي سيرەك جاعدايلار ءتان.

زەرتتەۋ جۇمىسى قيىن بولدى، ويتكەنى گەنەتيكالىق جاعدايلار وتە سيرەك كەزدەسەدى، - دەيدى تيللي.

الدىڭعى زەرتتەۋلەردە ادامداردىڭ 99,9 پايىزىنان استامىندا AnWj انتيگەنى بار ەكەنى انىقتالدى. 1972 -جىلعى ناۋقاستا بۇل انتيگەن بولماعان. بۇل انتيگەن ميەلين مەن ليمفوتسيتتەردەگى اقۋىزدا كەزدەسەدى، سوندىقتان عالىمدار جاڭادان اشىلعان قان توبى جۇيەسىن MAL دەپ اتاۋدى ۇسىندى. ەگەر ادامنىڭ ەكى MAL گەنىنىڭ مۋتاتسيالانعان نۇسقاسى بولسا، وندا ول AnWj تەرىس قان توبىمەن تۋىلادى، ءدال سول جۇكتى ايەل سياقتى. تيللي مەن ونىڭ كومانداسى بۇل سيرەك قان توبى بار ءۇش پاتسيەنتتى انىقتادى، ولاردا مۋتاتسيا بولماعان. بۇل قان اۋرۋلارى دا انتيگەندى باسىپ تاستاۋى مۇمكىن دەگەندى بىلدىرەدى.

MAL وتە كىشكەنتاي اقۋىز جانە ونىڭ كەيبىر ەرەكشە قاسيەتتەرى بار، بۇل ونىڭ انىقتالۋىن قيىنداتىپ، بۇل قان توبى جۇيەسىن دالەلدەۋ ءۇشىن بىرنەشە زەرتتەۋلەر قاجەت بولدى، - دەيدى باتىس انگليا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جاسۋشالىق بيولوگى تيم ساتچۆەلل.

جيىرما جىلعا سوزىلعان زەرتتەۋلەردەن كەيىن عالىمدار MAL گەنىن AnWj تەرىس قان جاسۋشالارىنا ەنگىزىپ، انتيگەندى قالپىنا كەلتىردى.

MAL اقۋىزى جاسۋشا مەمبراناسىنىڭ تۇراقتىلىعىن ساقتاۋدا جانە جاسۋشالاردى تاسىمالداۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارادى. الدىڭعى زەرتتەۋلەر كورسەتكەندەي، AnWj انتيگەنى جاڭا تۋعان نارەستەلەردە كەزدەسپەيدى، ءبىراق تۋىلعاننان كەيىن پايدا بولادى. زەرتتەۋگە قاتىسقان بارلىق ناۋقاستاردا AnWj انتيگەنىنىڭ تەرىس ناتيجەسى بولعانىمەن، ولاردا بىردەي مۋتاتسيا انىقتالعان. ءبىراق بۇل مۋتاتسياعا بايلانىستى باسقا جاسۋشالىق انوماليالار نەمەسە اۋرۋلار بايقالمادى. زەرتتەۋشىلەر MAL مۋتاتسياسىنىڭ گەنەتيكالىق ماركەرلەرىن انىقتاعاندىقتان، ەندى ناۋقاستاردىڭ قان توبى MAL تەرىس ەكەنى مۇراگەرلىك جولمەن كەلگەنىن نەمەسە باسقا مەديتسينالىق جاعدايلاردان تۋىنداعانىن انىقتاي الادى. بۇل قان توپتارىنداعى سيرەك كەزدەسەتىن ەرەكشەلىكتەر ناۋقاستار ءۇشىن كۇردەلى سالدارعا اكەلۋى مۇمكىن. سوندىقتان وسىنداي قۇبىلىستاردى نەعۇرلىم تەرەڭ زەرتتەسەك، سوعۇرلىم كوپ ادامدى قۇتقارۋ مۇمكىندىگى ارتادى.

ەربۇلان قايرات

turkystan.kz