شىعىن كوپ، كىرىس از: بيۋدجەت تاپشىلىعىنا قاتىستى دەپۋتاتتار پىكىرى

ەلىمىزدە كەلەسى جىلى بيۋدجەت تاپشىلىعى ءتورت تريلليون تەڭگەدەن اسىپ كەتۋى مۇمكىن. مەملەكەت باسشىسى بيىلعى جولداۋىندا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە كىرىستەر لايىقتى دەڭگەيدە ورىندالماي جاتقانىن ايتتى. ول ءوڭىر باسشىلارىن ارتىق جيىنداردى ازايتىپ، قارجىنى ۇنەمدەۋگە شاقىردى.

Massaget.kz ءتىلشىسى ەل بيۋدجەتىن ۇنەمدەۋدى نەدەن باستاعان ءجون، ۇكىمەت پەن پارلامەنت ەلدەگى قانداي شىعىنداردى ءبىرىنشى كەزەكتە ازايتۋ كەرەك دەگەن ساۋالدى ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنان سۇرادى.

رينات زايىتوۆتىڭ پىكىرىنشە، بيۋدجەت قارجىسىن ۇنەمدەۋدى ەشكىمگە پايداسى جوق فورۋمداردى قىسقارتۋدان باستاعان ءجون.

«الدىمەن مەرەكەلەر مەن ەشكىمگە پايداسى جوق فورۋمداردى قىسقارتۋ كەرەك. وبلىس ورتالىقتارىندا حالىقتى الداۋسىراتۋ ماقساتىندا شەتەلدەن، ۇلكەن قالالاردان ءارتىس الدىرۋ سانگە اينالعالى قاشان. وبلىستىڭ مادەنيەتى قايدا، نەگە ول وبلىستىڭ مادەنيەت وكىلدەرى ءوز وڭىرلەرىندە ساحناعا شىقپايدى. جەرگىلىكتى ۇجىمدارمەن جۇمىس ىستەسە، باعا ون ەسە ارزانعا تۇسەتىن ەدى عوي. ءبارى جەڭىلگە جۇگىرەدى. جۇمىس دۇرىس اتقارىلماعان سوڭ، بيۋدجەت اقشاسى ءتيىمسىز جۇمسالادى»، - دەپ پىكىر ءبىلدىردى ءماجىلىس دەپۋتاتى.

تالداۋدى تالاپ ەتەتىن ەسەپ-قيساپىز شىعىندار

ال ەرمۇرات باپي بيۋدجەت قارجىسىن ۇنەمدەۋدى مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ شتات سانىن قىسقارتۋدان باستاۋدى ۇسىندى.

«ۇنەمدى مەملەكەت پەن بيلىك وزىنەن باستاۋ كەرەك. ونىڭ العىشارتى - شەكتەن شىعىپ كەتكەن اپپاراتتىق، مەملەكەتتىك اتقارۋشى ورگانداردىڭ شتات سانىن قىسقارتۋ. 20 ميلليون عانا حالقى بار قازاقستاندا 20 دان استام مينيسترلىك، ونىڭ كوميتەتتەرى، دەپارتامەنتتەرى، جەرگىلىكتى جەردەگى ورگاندارى مەن فيليالدارىن ەسەپتەگەندە 200 مىڭنىڭ ۇستىندە مەملەكەتتىك قىزمەتشى بار. ال ەندى ۇنەم ماسەلەسىنەن بۇرىن، الدەقايدا ماسشتابتى ماسەلەلەر بار. مىسالى، اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى سۋبسيديالاۋ ماسەلەسى. ول سۋبسيديانىڭ قايتارىمىن كورىپ جاتقان جوقپىز. ونى بەلگىلى ءبىر قوجالىقتار نەمەسە ۇيىمدار الىپ جاتقان شىعار، ءبىراق ونىڭ قايتارىمى مەملەكەتتە. مال باسىنىڭ ءوسۋى نەمەسە باسقا دا وندىرىستىك اگروسەكتورداعى دامۋدىڭ كورسەتكىشتەرى جوق. پرەزيدەنت جولداۋىندا «2 ميلليونعا جۋىق مال باسى ساندا عانا تۇر» دەپ ايتتى. بۇل ەلدەگى ەسەپ-قيساپسىز شىعىندار ۇلكەن تالداۋدى تالاپ ەتەدى» ، - دەدى ەرمۇرات باپي.

مۇرتى مايلانعان وڭىرلىك بيۋدجەت

ءماجىلىستىڭ قارجى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى، دەپۋتات تاتيانا ساۆەليەۆا سوڭعى جىلدارى سالىق ءتۇسىمىنىڭ كوپ بولىگى وڭىرلىك بيۋدجەتتەرگە بەرىلدى، سالدارىنان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت كىرىسى ازايدى دەيدى.

«رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ كىرىس بولىگىنە قاتىستى ءبىرقاتار ماسەلەلەر بار. وعان، بىرىنشىدەن، ەكونوميكالىق جاعداي اسەر ەتسە، ەكىنشىدەن، سوڭعى جىلدارى سالىق ءتۇسىمىنىڭ كوپ بولىگى جەرگىلىكتى بيۋدجەت بازاسىنا بەرىلىپ وتىردى. ءبىز سوڭعى جىلدارى ايماقتارعا قارجى ءبولۋدى كۇشەيتتىك. رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە كەلسەك، ۇكىمەت الدىندا جاعدايعا اناليز جاساۋ مىندەتى تۇر. جەرگىلىكتى بيۋدجەت كىرىسىنىڭ كورسەتكىشتەرىنە قاراساق، شاعىن بيزنەس دامىپ جاتىر. ءىرى بيزنەس نەگە دامىماي وتىر؟ ! سىرتقى ماكروەكونوميكالىق جاعدايلاردىڭ قىسىمىنان با، الدە قانداي دا ءبىر ىشكى فاكتورلار بار ما؟ وسى جاعىن انىقتاۋ قاجەت»، - دەدى ساۆەليەۆا.

شىعىن كوپ، كىرىس از

2025-جىلعى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت بويىنشا ۇكىمەتتىڭ بولجامدى جوسپارى كەلەسىدەي:

بيۋدجەت كىرىسى: 21,7 تريلليون تەڭگە، ونىڭ ىشىندە:

15,6 تريلليون تەڭگە - سالىقتان تۇسەتىن تابىس،

5,3 تريلليون تەڭگە - ۇلتتىق قوردان الىناتىن ترانسفەرت.

بيۋدجەت شىعىسى: 25,8 تريلليون تەڭگە.

بيۋدجەت تاپشىلىعى: 4,1 تريلليون تەڭگە.

ايتا كەتەيىك، 4-قىركۇيەك ۇلتتىق قوردان كەپىلدى ترانسفەرت تۋرالى زاڭ جوباسى ءماجىلىس قاراۋىنا ءوتتى.