شالا تۋعان سابيلەردى كىم قۇتقارادى
پاۆلودار. KAZINFORM - پاۆلودار وبلىستىق 1-پەريناتالدىق ورتالىعىنداعى نەوناتولوگيا قىزمەتىنىڭ ماماندارى سوڭعى جىلدارى نارەستە دەنساۋلىعىن جاقسارتۋ باعىتىندا وڭ تاجىريبەلەرگە قول جەتكىزىپ وتىر. زامانعا ساي جابدىقتاردىڭ ءتىلىن مەڭگەرگەن اق جەلەڭدىلەر ۋاقىتىنان بۇرىن تۋعان شاقالاقتاردى ءوز قاتارىنا قوسۋ ءۇشىن كۇنى-ءتۇنى كۇرەسەدى.
قازاقستاندا دامۋىندا كەمىستىك پايدا بولۋ قاۋپى جوعارى بالالاردى ەرتە دياگنوستيكالاۋ جانە ەرتە ابيليتاتسيالىق كومەك كورسەتۋ قاجەتتىلىگىنىڭ ماسەلەسى وزەكتى. ءومىردىڭ العاشقى ايلارىنان باستاپ دۇرىس جۇرگىزىلگەن دياگنوستيكا مەن تۇزەتۋ وزگەرىستەردى جەڭىلدەتىپ قانا قويماي، جاڭا بۇزىلىستاردىڭ پايدا بولۋىنا جول بەرمەيدى ءارى بالانىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىنىڭ جاقسارۋىنا قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
جالپى نەوناتولوگتىڭ نەگىزگى مىندەتى - جاڭا تۋعان نارەستەنىڭ جاعدايىن باقىلاۋ. مۇنداي مامان اناسى بالانى دۇنيەگە اكەلۋ ساتىنەن باستاپ، پەرزەنتحانادان شىققانشا بىرگە جۇرەدى.
- وتە كىشى سالماقپەن شالا تۋعان بالالاردىڭ ءارى قاراي ءومىر ءسۇرىپ كەتۋ جاعدايلارى سوڭعى جىلدارى جاقسارا ءتۇستى. سوعان وراي سكرينينگ جاساعاندا ءتۇرلى اۋرۋلاردىڭ دياگنوزى انىقتالعان جايتتار دا كوبەيدى. نەگىزى وبلىس بويىنشا بوساناتىن ايەلدەرگە دارىگەرلىك كومەك بەرەتىن مەكەمەلەر پاۆلودار، ەكىباستۇز، اقسۋ قالالارىندا ورنالاسقان. ءبىزدىڭ ورتالىقتا جوعارى مامانداندىرىلعان مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋدىڭ ءۇشىنشى دەڭگەيى ۇيىمداستىرىلعان. جىل باسىنان وبلىستا 6086 ءسابي دۇنيەگە كەلسە، ولاردىڭ 365 ءى شالا تۋعان. 46 بالانىڭ سالماعى 1500 گرامعا دەيىن بولدى. سالماعى وتە از بوپ تۋاتىن سابيلەردىڭ ءتىرى قالۋى كورسەتكىشى بۇگىندە 68 پايىزدى قۇرايدى. جۇكتىلىكتىڭ 34 اپتاسىنا دەيىن جارىق دۇنيە ەسىگىن اشىپ قويعان كىشكەنتايلار پەريناتالدىق ورتالىقتا ەم قابىلدايدى. ەگەر اۋدانداردا نەمەسە ەكىنشى دەڭگەيلى پەرزەنتحانادا بالا شالا تۋسا، ونى ءبىزدىڭ مەديتسينالىق اۆياتسيا بريگاداسى شۇعىل تۇردە وسىندا جەتكىزەدى. سوڭعى 8 ايدا وسىنداي 40 بالا ءتۇستى، - دەيدى مەكەمەدەگى نەوناتولوگيا قىزمەتىنىڭ باسشىسى جاڭىلاي قاپانوۆا.
مۇنداعى ماماندار الگىندەي بالالاردىڭ ءومىرى ءۇشىن كۇرەسىپ، بارلىق كۇش-جىگەرىن سوعان جۇمىلدىرادى. بۇل جەردە سابيلەرگە نەوناتالدى سكرينينگ، اۋديولوگيالىق سكرينينگ، وفتولمولوگيالىق سكرينينگ جۇرگىزىلەدى. مۇنداعى ماقسات - بالانىڭ بويىنداعى اقاۋلاردى دەر ۋاقىتىندا انىقتاپ، ولارعا ەم تاعايىنداۋ. شالا تۋعان بالالاردا كوبىنە وكپە جەتىسپەۋشىلىگى، رەسپيراتورلىق ديستروسيندروم، باس سۇيەك ىشىنە قان قۇيىلۋ، برونح-وكپە ديسپلازياسى، تۋا بىتكەن پنيەۆمونيا، حيرۋرگيالىق اۋرۋلار ءجيى تىركەلەدى. سونداي- اق رەتينوپاتيا اۋرۋلارى دا جيىلەي تۇسكەن. ماسەلە مىنادا، شالا تۋعان شاقالاقتار ۇزاق ۋاقىت وكپەنى تىنىس الدىراتىن اپپاراتتا جاتقاندا وتتەگى مولشەرىنىڭ تىم كوپ بولۋىنان كوز جانارىنىڭ تامىرلارى زاقىمدانادى. ءسويتىپ، كوز اۋرۋلارى پايدا بولادى. نەمەسە ول تۋا ءبىتتى پايدا بولۋى مۇمكىن.
«ورتالىقتا كوز دارىگەرى بار. ول بالالاردى تۋعاننان باقىلاي باستايدى. كەيدە كوز جانارى كەمىستىگىمەن تۋعانداردا ءبىراز ۋاقىتتان سوڭ كوزدىڭ ىشكى تور قابىعىنىڭ اجىراۋ ءقاۋپى تۋىندايدى. ونداي بالالارعا وتا تاعايىندالادى. جىل باسىنان الگىندەي 15 بالاعا وتا جاسالدى. جانساقتاۋ بولىمىندە 18 توسەك-ورىن قاراستىرىلعان بولسا، جاڭا تۋعان بالالار پاتولوگياسى بولىمشەسىندە 60 توسەك-ورىن بار. ۇيىم قىزمەتكەرلەرى سابيلەردىڭ انا سۇتىمەن قورەكتەنۋىن قاتاڭ قاداعالايدى. ءسابيدى ومىراۋعا سالۋ، ومىراۋ ءسۇتىن دۇرىس ساۋىپ بەرۋدىڭ ەرەجەلەرىن انالارعا ۇيرەتەمىز. وسىنداي قامقورلىق ءىس-شارالارىنىڭ ناتيجەسىندە ورتالىعىمىزعا «بالاعا سۇيىسپەنشىلىكپەن قارايتىن اۋرۋحانا» اتاعىن يەلەندىك. 2018-جىلى كاتامنەز كابينەتى اشىلعان ەدى، وندا ستاتسيوناردان ۇيىنە جىبەرىلگەن سابيلەردىڭ ءارى قارايعى دامۋى باقىلانادى»، - دەيدى جاڭىلاي عالىمجان قىزى.
مەكەمەدەگى پاتولوگيا بولىمشەسىنىڭ جاس دارىگەرى باقىتگۇل قايراتوۆا جالپى پەريناتالدىق ورتالىقتىڭ ءار بولىمشەسىندە نەناتولوگ ماماندار بار ەكەنىن جەتكىزدى. ايتۋىنشا، ەگەر بالانىڭ سالماعى كەمى 500 گرام بولسا ونى قالىپتى جاعدايعا دەيىن دامىتۋ مۇمكىن بولادى. كوپ سابيلەر تۋعاننان كەيىن تىنىس الۋ جۇيەسى دامىماي، وتتەگى اپپاراتىنا جالعانادى.
- شالا تۋعان شاقالاقتى نەمەسە اۋىرىپ قالعان نارەستەنى جاتقىزۋعا ارنالعان، وتتەگىنى اۆتوماتتى تۇردە بەرەتىن ءارى جايلى تەمپەراتۋرالىق رەجيمدى ساقتاپ تۇراتىن كۋۆەز قۇرىلعىسى بار. بالانى ىشىنە ورنالاستىرعان سوڭ قاجەتتى تەمپەراتۋرانى، ىلعالدىلىق نورمالارىن باپتايمىز. بۇعان قوسا بىلتىر رەسپيراتورلىق كومەك كورسەتەتىن جاڭا قۇرال- جابدىقتار اكەلدى. بىزگە اۋدان- اۋىلداردان دا جۇكتى انالار كوپ كەلەدى. بالانى كەسار تىلىگىمەن الۋ جاعدايلارى ءجيى كەزدەسەدى. سونداي ۋاقىتتا ماماندار كاسىبي كومەك تۇرلەرىنىڭ بارلىعىن جۇمىلدىرامىز. بالا جاتىردا جاتقان كەزەڭدە ومىرىنە قاۋىپ توندىرەتىن فاكتورلار انىقتالعان جاعدايدا دا جۇرگىزىلەتىن ۇردىستەر بار. سونىڭ بارلىعى بەلگىلى ءبىر كەزەڭ ىشىندە جۇزەگە اسىپ وتىرادى. مۇنداي ءادىس-امالدار انا مەن بالا ءومىرىن امان ساقتاپ قالۋعا مۇمكىندىك بەرىپ وتىر، - دەيدى جاس مامان.
دارىگەرلەر كەز كەلگەن انا جۇكتىلىكتى الدىن الۋ جوسپارلاعانى دۇرىس دەپ ەسەپتەيدى. ال جۇكتىلىك كەزەڭىندە بارلىق فاكتوردى باقىلاۋعا الىپ، دارىگەر مامانداردىڭ باقىلاۋىندا بولۋى كەرەك. مامانداردىڭ اقىل-كەڭەسىنە ۇنەمى قۇلاق ءتۇرىپ، ىقتيمال قاۋىپتى جايتتاردىڭ الدىن الىپ وتىرسا، ومىرگە دەنى ساۋ ءسابي اكەلۋدىڭ مۇمكىندىگى ارتا تۇسەدى.