ديپفەيك ارقىلى الداۋ: الاياقتار زاماناۋي تەحنولوگيانى قولدانا باستادى

استانا. KAZINFORM - ەلىمىزدە ديپفەيكتەر تۇرعىنداردى وتە جوعارى تابىس تابۋعا ۋادە ەتەتىن، الايدا كۇماندى ينۆەستيتسيالىق جوبالارعا تارتاتىن قۇرالعا اينالدى. مۇنداي الاياقتىققا ءتىپتى قۇقىق قورعاۋشىلار دا ءتۇسىپ جاتىر.

الەۋمەتتىك جەلىدەگى ديپفەيكتەر قالاي جۇمىس ىستەيدى؟

ديپفەيك - جاساندى ينتەللەكتىنىڭ كومەگىمەن وڭدەلگەن فوتو، بەينە نەمەسە اۋديو جازبالار. بۇل تەحنولوگيا ادامداردىڭ فوتو، بەينەجازباسىن جاساپ، ەشقاشان ايتپاعان سوزدەرىن داۋىس، بەت الپەت قوزعالىسى ارقىلى كەلتىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

الەۋمەتتىك جەلىلەردە سوڭعى ۋاقىتتا « قازاتومپروم» اتاۋىن پايدالانعان ينۆەستيسيالىق پلاتفورما تۋرالى جارناما جاپپاي تارادى. بەينەروليكتە ءبارى شىن سەكىلدى: قازاقستانعا تانىمال تۇلعالار، سونىڭ ىشىندە ديماش قۇدايبەرگەن مەن ونىڭ اتا-اناسى شىعىپ، بۇل جوبانى «سەنىمدى قارجىلىق مۇمكىندىك» رەتىندە تانىستىرعان. Jibek Joly تەلەارناسىنىڭ جۋرناليسى ايگىلى ءانشىنىڭ اكەسىمەن جانە جالعان جارنامادان زارداپ شەككەن وزگە دە ازاماتتارمەن تىلدەستى.

ۆيدەودان كادر

- مەنى رەنجىتكەنى - ديماشتىڭ بەينەسىن الاياقتىق ماقساتتا پايدالانۋ. بۇل جاعدايدى ارام پيعىلدى ادامداردىڭ ءىسى دەپ اشىق مالىمدەيمىن جانە بۇعان سەنبەۋگە شاقىرامىن. ادامدار تانىس ءجۇزدى كورگەن سوڭ سەنىپ قالادى. ءبىز بارلىق الەۋمەتتىك جەلىلەرگە شاعىم تۇسىردىك، ءبىراق ناتيجە شامالى. بۇل باعىتتا زاڭنامالىق شارالار ەنگىزۋ قاجەت. ءبىز ەشقاشان كۇماندى قارجى سحەمالارىن جارنامالامايمىز، - دەدى ديماشتىڭ اكەسى قانات ايتبايەۆ.

جاساندى ينتەللەكت جانە سيفرلىق دامۋ ۆيتسە-ءمينيسترى دميتري مۋن قازاقستاندا ديپفەيكتەردى جاساۋ مەن تاراتۋ ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك ەنگىزىلەتىنىن ايتتى.

- ەگەر ءسىز جاساندى ينتەللەكتىنى پايدالانۋ نەگىزىندە ءونىم ۇسىنساڭىز، تۇتىنۋشى ءوزىنىڭ ج ي- مەن سويلەسىپ جاتقانىن ءبىلۋى كەرەك. اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە بايلانىستى جازالاۋ شارالارى مەن نورمالاردى زاڭنامادا ناقتى كورسەتەمىز. بۇل باعىتتا ءبىز ارنايى جۇمىس توبىنىڭ قۇرامىنا كىردىك، - دەدى ۆيتسە-ينيستر ءماجىلىس كۋلۋارىندا.

جالعان ينۆەستيسيالىق پلاتفورماعا قايتا ورالساق، ونى ماڭىزدى مەملەكەتتىك باستاما رەتىندە، قازاقستاندىقتارعا ۇلتتىق بايلىقتىڭ بىرلەسكەن يەسىنە اينالۋ، اكسيالار ساتىپ الۋ جانە ەلدىڭ رەسۋرستارىنداعى ناقتى ۇلەسىن سەزىنۋ مۇمكىندىگى دەپ تانىستىرعان. كوپشىلىك بۇعان سەندى جانە «قازاتومپروممەن» جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز دەپ ويلادى. سولاردىڭ ءبىرى - قۇقىق قورعاۋشى ۆيكتور سىزدىقوۆ.

- مەن بۇل جوبانىڭ نە ەكەنىن كورگىم كەلدى. الدىمەن تانىستارىمنان سۇرادىم، ەشكىم ول تۋرالى ەستىمەگەن. سوسىن ءوز كوزىممەن كورىپ، تەكسەرەيىن دەدىم، - دەدى ۆيكتور سىزدىكوۆ.

جارنامادا باعدارلاماعا مەملەكەت قولداۋ كورسەتەدى دەگەنىن ەستىگەندە، ۆ. سىزدىقوۆ انكەتا تولتىرعان. ودان كەيىن وعان سەرگەي ەسىمدى مەنەدجەر تەلەفون شالعان. كەيىن كليەنتتى ءوزىن راسۋل دەپ تانىستىرعان «تالداۋشىعا» باعىتتاعان. ول بروكەرلىك شوت اشىلاتىنىن ايتىپ، تاعى ءبىر مامانعا جولداعان.

- ناتيجەسىندە شوت راسىمەن اشىلدى، مەن ول جەرگە 49520 تەڭگە اۋداردىم، - دەدى ۆ. سىزدىقوۆ.

ادىلەتسىز جارناما

پلاتفورماداعى «جەكە كابينەتتە» دە گرافيكتەر، بالانس، حابارلامالار - ءبارى سەنىمدى كورىنگەن. الايدا كوپ ۇزاماي راسۋل ەسىمدى «اناليتيك» تابىستى ارتتىرۋدى ۇسىنعان. ونىڭ ايتۋىنشا، «كوپ تابىس تابۋ ءۇشىن» بۇعان دەيىن اۋدارىلعان 49520 تەڭگەگە قوسىمشا تاعى 210 مىڭ تەڭگە سالۋ قاجەت بولعان.

ۆيكتور بۇل ۇسىنىستىڭ جارنامادا كورسەتىلگەن شارتتارعا قايشى ەكەنىن ايتقان. سەبەبى جارنامادا از عانا سومامەن باستاپ، كۇنىنە 90 مىڭ تەڭگەگە دەيىن پايدا تابۋعا بولاتىنى جازىلعان ەدى. ول سالىمدى كوبەيتۋدەن باس تارتقاندا، راسۋل « مۇنداي سوماعا ەشكىم جۇمىس ىستەمەيتىنىن»، «جارناما - ول جاي عانا جارناما» ەكەنىن مالىمدەگەن.

ۆ. سىزدىكوۆتىڭ ايتۋىنشا، شوت اشىلعاننان كەيىن 49520 تەڭگەنىڭ «ابدىراشيەۆا» جەكە كاسىپكەرلىگى اتىنا اۋدارىلعانى بەلگىلى بولعان. ۆيكتور پوليسياعا جۇگىنگەندە، قىزمەتكەرلەر پلاتفورمانىڭ وكىلدەرىمەن بايلانىسۋعا تىرىسقان، ءبىراق ولار قانداي ءدا بىر قاراجات العانىن جوققا شىعارعان.

راسۋل ەسىمدى اناليتيك ينۆەستيسيالار ءىرى قازاقستاندىق كومپانيالارعا - «قازمۇنايگاز»، «قازاقتەلەكوم»، سونداي-اق كريپتوۆاليۋتا اكتيۆتەرىنە باعىتتالادى دەپ سەندىرگەن.

- كەيىن ول مەنى لەيلا ەسىمدى قىزمەتكەرمەن بايلانىستىردى. «شوتتى جابام دەسەڭىز - ءوتىنىش جازىڭىز» دەدى. ءوتىنىشتى جازدىم، ولار تەز ماقۇلداپ، كارتانىڭ ءنومىرىن سۇرادى. سوسىن اقشانى قايتارۋ ءۇشىن «دوللاردان تەڭگەگە ايىرباستاۋ كەرەك»، سەبەبى «پلاتفورما امەريكادا ورنالاسقان» دەپ ءتۇسىندىردى. ءارتۇرلى تەحنيكالىق سەبەپتەرىن ايتىپ، ءبارىن شىنايى ەتىپ كورسەتتى. اقىرىندا اقشانى «اينا ءتارىزدى وپەراسيا جاساپ، ەكى ەسەلەپ قايتارۋ ءۇشىن» تاعى 62986 تەڭگە سالۋ كەرەك دەدى. سول جەردە مەن سەنىپ قالدىم. الاياقتىققا جول بەرمەۋ ءۇشىن ءوز شوتتارىمنان بار قاراجاتتى ادەيى شەشىپ العان ەدىم، ايەلىمنەن اقشا الدىم. بۇل قالىپتى ءراسىم شىعار دەپ ويلاپ، سول 62986 تەڭگەنى اۋداردىم، - دەدى ۆ. سىزدىقوۆ.

جابىرلەنۋشىنىڭ ايتۋىنشا، «بىردەي سوماسىن» اۋدارعاننان كەيىن لەيلا وعان اقشانىڭ ەكى ەسەلەنىپ قايتارىلاتىنىنا جانە شوتتىڭ جابىلاتىنىنا سەندىرگەن. الايدا كوپ ۇزاماي ونىمەن قايتادان اناليتيك راسۋل بايلانىسقا شىققان. ول وپەراسيانىڭ اياقتالعان اياقتالماعانىن سۇراعان. ۆيكتور وپەراسيانىڭ اياقتالماعانىن ايتىپ، پلاتفورمانىڭ وزىندە تەحنيكالىق اقاۋلار بولعانىن تۇسىندىرگەن.

كەيىن وعان جاڭا سەبەپ ايتىلعان: وپەراسيا كوزدەلگەن» 100 دوللار كولەمىندە «تومەندەتىلمەيتىن قالدىق» ءۇشىن اياقتالمايدى دەپ حابارلانعان.

سىزدىكوۆتىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي قالدىق تۋرالى بۇرىن ەشكىم ەسكەرتكەن ەمەس. ول بۇعان دەيىن 49520 تەڭگە جانە قوسىمشا 62986 تەڭگە اۋدارعانىن، تۇبىرتەكتەرىن دە كورسەتكەنىن ايتىپ ءوتتى، ءبىراق جاعداي وزگەرمەگەن. ۆيكتور بۇل جاعداي تۋرالى كوپتەگەن الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشالاردان وقىعان.

- وسىدان كەيىن مەن ولارمەن سويلەسۋدى توقتاتتىم، ءبىراق اناليتيك ۇنەمى حابارلاسىپ، «شوتتى جابىڭىز» دەپ تالاپ ەتتى. قالاي جابامىن، ەگەر ماعان قايتا-قايتا «مۇمكىن ەمەس» دەپ ايتسا؟ ونىڭ ۇستىنە ءدال سونداي اۋدارىمدار - مىسالى 5 مىڭ تەڭگە كولەمىندە كريپتوۆاليۋتا وپەراسياسى ەش قيىندىقسىز وتەتىن، - دەدى ول.

ەر ادام دەرەۋ رەسپۋبليكالىق قوعامدىق قورعاۋشىلار وداعىنىڭ ءتوراعاسى رەتىندە كومەك سۇراعان. ول زاڭگەرلەردى تارتۋ جانە قازاقستاندىقتاردى ەسكەرتۋ، سونداي- اق تەرگەۋ باستاۋ ماقساتىندا ءوز تەلەفون ءنومىرىن قالدىرعان.

پلاتفورما وكىلى مەن «قازاتومپروم» نەدەيدى؟

جۋرناليستەردىڭ قاتىسۋىمەن ۆيكتوردىڭ شاعىمىنا ءدال سول اناليتيك - راسۋل يسلامياروۆ جاۋاپ بەردى. ول تىلشىمەن اڭگىمەسىندە «ەشقانداي الاياقتىق جوق»، ال كليەنت شوتتى جابۋ شارتتارىن ءوزى بۇزعانىن ايتىپ وتىر:

- ول شوتتى جابۋعا قاجەتتى نورمالاردى ساقتاماي وتىر. سول سەبەپتى وعان Broker Service قىزمەتى قوسىلعان. مەن ونىمەن كۇن سايىن بايلانىستامىن، بۇعاتتامايمىن، جاسىرىنبايمىن. اقشا ونىڭ بيرجالىق شوتىندا، وعان تەك ءوزى عانا قول جەتكىزە الادى، - دەدى ر. يسلامياروۆ.

ول سونداي-اق تانىمال ادامدار مەن بەلگىلى كومپانيالاردىڭ بەينەلەرىن پايدالانعان جارنامالار - «جاي عانا ماركەتينگ»، ولاردىڭ «ينۆەستيسيالىق» پلاتفورماسىنا ەش قاتىسى جوق ەكەنىن ايتتى.

- ەگەر ءبىر ايەل شۇجىقتى جارنامالاسا، بۇل ونى سول ايەلدىڭ ءوزى جاسايدى دەگەن ءسوز ەمەس. بۇل - قولدانۋشىلاردى تارتۋعا ارنالعان قاراپايىم جارناما. مەن ول بەينەروليكتەردىڭ جاسالۋىنا قاتىسپاعانمىن، - دەدى ول.

راسۋل ءوز سوزىندە ءوزىن «تاۋەلسىز اناليتيك» دەپ اتاپ، حالىقارالىق بيرجالارمەن جۇمىس ىستەيتىنىن ايتتى:

- مەن Bybit, HTX، Binance سياقتى بيرجالارمەن ارىپتەستىك جاسايمىن. كليەنتتىڭ اقشاسىنا قولجەتىمدىك تەك كليەنتتىڭ وزىندە بولادى. بارلىق وپەراسيالار جەكە كابينەتىندە كورسەتىلەدى، - دەدى ول.

الايدا، «قاراجاتتى قايتارۋ» ءۇشىن نەگە جەكە كاسىپكەرلەردىڭ ەسەپشوتتارىنا قايتا-قايتا اقشا اۋدارۋ قاجەت بولعانىن تۇسىندىرە المادى، ونى «P2P وپەراسيالار ارقىلى ۆاليۋتانى ايىرباستاۋ» دەپ ءتۇسىندىردى.

ال «قازاتومونەركاسىپ» كومپانياسى ولاردىڭ اتىن پايدالانعان بارلىق بەينەروليكتەر مەن جاريالانىمدار شىندىققا ساي كەلمەيتىنىن رەسمي مالىمدەدى. مۇنىڭ ءبارى - الاياقتار جاساعان سيفرلىق جالعان ماتەريالدار.

- «قازاتومونەركاسىپ» ۇ ا ك» ا ق ەشقانداي تابىس تابۋعا ارنالعان پلاتفورمالاردى ىسكە قوسپايدى جانە ينۆەستيسيالىق كەڭەس بەرمەيدى، - دەدى كومپانيا وكىلدەرى.

ايتپاقشى، جوعارىدا اتالعان راسۋل Kazinform اگەنتتىگىنىڭ تىلشىسىمەن سويلەسكەندە دە ولاردىڭ كومپانياسىنىڭ شىنايى «قازاتومپرومعا» ەش قاتىسى جوق ەكەنىن، بۇل تەك ماركەتينگتىك امال ەكەنىن جاسىرمادى.

بۇل وقيعاعا نۇكتە قويۋ ءۇشىن ۋاكىلەتتى ورگانداردىڭ تۇسىندىرمەسى قاجەت. الايدا قر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى ناقتى جاۋاپ بەرمەي، رەسمي ساۋال جولداۋ قاجەتتىگىن ايتتى.

سونىمەن قاتار، اگەنتتىكتىڭ رەسمي سايتىندا «باعالى قاعازدار نارىعىندا قىزمەت ەتۋگە بەرىلگەن جانە قايتا راسىمدەلگەن ليتسەنزيالار ءتىزىلىمى» بار. سول رەەستردە بۇل ينۆەستيسيالىق پلاتفورما دا، قاراجات اۋدارىلعان جەكە كاسىپكەر دە تىركەلمەگەن.

قاراجاتتى قالاي دۇرىس ينۆەستيسيالاۋ كەرەك؟

ەكونوميكالىق ساراپشى باۋىرجان ىسقاقوۆ قازاقستانداعى زاڭدى جانە ليتسەنزيالانعان ينۆەستيسيالىق پلاتفورمالار ادەتتە نارىقتىق قۇرالدارعا سۇيەنىپ، قالىپتى، ءبىراق ناقتى تابىس ۇسىناتىنىن ايتتى.

شامامەن دەپوزيتتەر مەن وبليگاسيالىق ونىمدەر جىلىنا شامامەن -16 تابىس بەرەدى. قازاقستاندىق كومپانيالاردىڭ اكسيالارى - جىلىنا -30، ءبىراق مۇندا باعا اۋىتقۋىنىڭ تاۋەكەلدەرى ەسكەرىلەدى. ينۆەستيسيالىق قورلار - تاڭدالعان ستراتەگياعا قاراي ورتا ەسەپپەن جىلىنا %8-20 تابىس بەرەدى.

بۇل قۇرالداردىڭ بارلىعى تەك قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىندە تىركەلگەن ليتسەنزيالانعان بروكەرلىك كومپانيالار ارقىلى عانا قولجەتىمدى.

- الاياقتىق سحەمالار ادەتتە شىندىققا ساي كەلمەيتىن، ايىنا P-100 دەيىن وتە كوپ تابىستى ۋادە ەتەدى. ەش سىن- قاتەر بولمايتىنىن ايتىپ، كەپىلدىك بەرەدى. كوپ جاعدايدا ولار «اۆتوپيلوت» نەمەسە ءسىزدىڭ ورنىڭىزعا ساۋدا جاسايتىن بوتتى ۇسىنادى. مۇنداي پلاتفورمالاردا قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ ليتسەنزياسى بولمايدى. Telegram نەمەسە Instagram جەلىلەرىندە اگرەسسيۆتى جارناما بولمايدى. ال زاڭدى ينۆەستور ەشقاشان كەپىلدى تابىستى ۋادە ەتپەيدى، كەز كەلگەن ينۆەستيسيا بەلگىلى ءبىر تاۋەكەلمەن بايلانىستى بولادى. يا، قازاقستاندا ءىرى كومپانيالاردىڭ اكسيالارىنا زاماناۋي سيفرلىق پلاتفورمالار ارقىلى ينۆەستيسيا سالۋعا بولادى، - دەدى ب. ىسقاقوۆ.

ينۆەستيسيا ءۇشىن دەلدالدىڭ بولۋى مىندەتتى ەمەس. قازىر كەز كەلگەن ادام بازالىق وقۋ كۋرسىنان وتە الادى. مىسالى، Freedom Finance ءوز وقىتۋ باعدارلامالارىن ۇسىنادى، ال Jusan - باستاۋشى ينۆەستورلارعا ارنالعان تەگىن كۋرستار وتكىزەدى.

ينۆەستيسيا جاساماس بۇرىن اقپارات كوزىن تەكسەرۋ، رەسمي ورگاندارمەن كەڭەسۋ جانە داۋرىقپا ۋادەلەرگە سەنبەۋ قاجەت. قىراعىلىق پەن اقپاراتتىڭ بولۋى - ازاماتتاردىڭ مۇددەسىن قورعاۋدىڭ ەڭ باستى قۇرالى بولىپ قالا بەرەدى.

اۆتور

ايجان سەرىكجان قىزى