دۇنيەجۇزىلىك بانك قازاقستانعا تابىس سالىعىن سارالاپ سالۋ تەتىگىن ەنگىزۋدى ۇسىندى
تابىس سالىعىنا بىرتىندەپ پروگرەسسيۆتى شكالا ەنگىزۋ قاجەت. قازاقستاننىڭ بيۋجەت ساياساتىنا تالداۋ جاساعان دۇنيەجۇزىلىك بانك ساراپشىلارى وسىنداي پايىمعا كەلىپ وتىر، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
دۇنيەجۇزىلىك بانك شولۋىندا قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ سالىق-بيۋجەت ساياساتىن جەتىلدىرىپ، مەملەكەتتىك بورىشتى سالىستىرمالى تۇردە تومەن قالىپتا ۇستاۋعا دەگەن تاپلىنىسى بارى ايتىلعان. دەگەنمەن، ەسەپتە بيۋجەت ساياساتى ايقىن ەمەستىگى، سونداي-اق، ەكونوميكانى ۇلتتىق بانك ارقىلى نەسيەلەندىرۋدىڭ، ۇكىمەت اتىنان قارىز تارتۋدىڭ تاۋەكەلدەرى بار ەكەنى اتاپ وتىلگەن.
«قازاقستان سىرتقى جاعدايلاردىڭ قيىندىعىنا قاراماستان، ەكولوگيالىق ءارى ينكليۋزيۆتى وسىمگە تالپىنىپ وتىر. الەمدە پايىزدىق مولشەرلەمەلەردىڭ ارتۋى، جەتكىزۋ تىزبەكتەرىنىڭ بۇزىلۋى، مۇناي باعاسىنىڭ قۇبىلۋى، ازىق-تۇلىك باعاسىنىڭ ارتۋى سياقتى جايتتاردان تۇراقسىزدىق سەزىنۋدە.
كەيىنگى 20 جىلدا قازاقستاننىڭ جالپى ىشكى ونىمىندەگى مۇنايدان تۇسەتىن تابىستىڭ ۇلەسى وزگەرىسسىز قالىپ كەلدى. بۇل بيۋجەتتى مۇنايعا تاۋەلدى ەتىپ تاستادى. قازاقستاننىڭ الدىندا قازىر ەكىۇداي مىندەت تۇر. ءبىرى - ەكونوميكانى كومىرسۋتەكسىزدەندىرۋ، ەكىنشىسى - مۇنى مۇنايدان تابىستىڭ ەسەبىنەن ىسكە اسىرۋ.
مەملەكەتتىك قاراجات ساياساتىن جەتىلدىرۋ قازىرگىدەي قيىن كەزەڭدە قازاقستانعا اسا قاجەت»، - دەيدى دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ قازاقستانداعى تۇراقتى وكىلى اندرەي ميحنيەۆ.
ساپارشىلار سالىق جۇيەسىن جەتىلدىرۋ، بيۋدجەتتى جوسپارلاۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ سياقتى مىندەتتەر پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ بيىلعى حالىققا جولداۋىندا دا ايتىلعانىن اتاپ ءوتتى.
شولۋ اۆتورلارى بيۋدجەت جوباسى 2-3 جىلدىڭ كولەمىمەن شەكتەلمەي، ۇزاقمەرزىمدى جوسپارلارعا باعدارلانىپ ازىرلەنۋى كەرەكتىگىن ايتادى. دۇنيەجۇزىلىك بانك ماماندارى قازاقستان بيۋجەت اقشاسىن ءبىلىم بەرۋ مەن «جاسىل ەكونوميكاعا» كوبىرەك باعىتتاۋ قاجەتتىگىن اتاپ كورسەتكەن.
«بۇگىندە قازاقستان ۇكىمەتى الەۋمەتتىك شىعىستاردىڭ توقتاۋسىز ءوسىپ جاتقان قاجەتتىلىكتەرىن جابۋ ءۇشىن بيۋجەتكە مۇناي تابىسىنان الىناتىن اقشانىڭ مولشەرىن ۇلعايتپاقشى. بۇل مىندەتتى ورىنداۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك كىرىستى باسقارۋ ساياساتىن وزگەرتىپ، سالىق جۇيەسىن رەفورمالاۋ كەرەك. سالىق رەجيمدەرى اركەلكى، جەڭىلدىكتەر دە ءارتۇرلى بولعاندىقتان حالىقتىڭ تابىسىندا ايىرماشىلىق ۇلكەن. سالىق جۇيەسىن ادىلەتتى ەتىپ تۇزەتىن رەفورما كەرەك»، - دەلىنگەن شولۋدا.
دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ اعا ەكونوميسى سامسۋ راحاردجا قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك كىرىس ساياساتىندا ازاماتتاردىڭ اۋقاتىنا قاراي سالىقتى سارالاپ سالۋ ساياساتىن جانداندىرۋ قاجەت دەگەن پايىم ايتتى.
«سالىق جەڭىلدىكتەرىن قىسقارتۋ، ءتۇرلى سالىق رەجيمدەرىن وڭتايلاندىرۋ، تابىس سالىعىنا بىرتىندەپ پروگرەسسيۆتى شاكالا ەنگىزۋ كىرىس جيناۋ جۇمىستارىن جاقسارتىپ، سالىق-بيۋجەت ساياساتىن الەۋمەتتىك تۇرعىدان ءالسىز حالىققا كوبىرەك باعىتتاۋعا جانە كليماتتىڭ وزگەرۋىنەن كەلەتىن قۇبىلىستارعا توتەپ بەرۋگە جۇمساۋعا كومەكتەسەدى»، - دەيدى ەكونوميست.
شولۋدا ءبىلىم سالاسىن قارجىلاندىرۋداعى قازىرگى تەڭسىزدىككە قۇرىلعان جۇيەدەن قۇتىلماسا، جالپى ءبىلىم ساپاسى وسپەيتىنى، ساپالى ءبىلىم تاڭداۋلى توپتاردىڭ عانا يگىلىگى بولىپ قالا بەرەتىنى ەسكەرتىلگەن.