«China Newsweek»: «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» قازاقستان مەن قىتاي حالقى اراسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىكتى ارتتىردى
قىتايدىڭ «China Newsweek» جۋرنالىندا جاريالانعان ماقالادا «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى ۇسىنىلعاننان بەرگى ون جىل ىشىندە كورشىلەس ەلدەردىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنداعى وزگەرىستەر، اسىرەسە، قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى ەكونوميكالىق جانە ساۋدا قارىم-قاتىناستارىنىڭ دامۋىنداعى ماڭىزدىلىعى باياندالعان.
ماقالادا «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى ساۋدا-ساتتىق اينالىمىن ايتارلىقتاي دامىتقانى ايتىلعان.
10 جىل بۇرىن قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى ەكىجاقتى ساۋدا كولەمى 22,36 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇراعان. ىندەتتىڭ سالدارى بولسا دا، 2022-جىلى ەكى ەل اراسىنداعى ساۋدا كولەمى 31 ميلليارد دوللاردان اسادى. بيىلعى جىلدىڭ باسىنان بەرى ەكىجاقتى ساۋدا كولەمى قارقىندى ءوسۋدى جالعاستىردى.
2023-جىلدىڭ قازان ايىنىڭ سوڭىنا قاراي ەكى ەل اراسىنداعى تەمىرجول قاتىناسىنىڭ كولەمى رەكوردتىق دەڭگەيگە جەتەدى دەپ كۇتىلۋدە.
ماقالادا ەكى ەل باسشىلارىنىڭ 2030-جىلعا قاراي ەكىجاقتى ساۋدا كولەمىن 40 ميلليارد ا ق ش دوللارىنا دەيىن ۇلعايتۋ ماقساتىنىڭ مەرزىمىنەن بۇرىن ورىندالۋى مۇمكىن دەپ بولجانادى.
سونداي-اق، قىتايلىق ماركالى اۆتوموبيل ونىمدەرى قازاقستاندىق اۆتوموبيل نارىعىنا كوپتەپ ەنىپ جاتقانى، سونداي-اق قازاقستاندا كوپتەگەن قىتايلىق اۆتوموبيل برەندتەرىنىڭ جەرگىلىكتى ءوندىرىسى جۇرگىزىلىپ جاتقانى دا جازىلدى.
بۇعان قوسا، قىتاي مەن قازاقستان جول ينفراقۇرىلىمىن سالۋ سالاسىندا دا ۇزاق مەرزىمدى جانە ءتيىمدى ىنتىماقتاستىقتى جۇزەگە اسىرىپ، كوپتەگەن ساپالى جول قۇرىلىسى جوبالارىن بىرلەسىپ جۇزەگە اسىرعان.
ماقالادا «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» ىنتىماقتاستىعى اياسىندا قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى حالىقتار مەن مادەني الماسۋلاردا جاقسى وزگەرىستەر ورىن العانى اتاپ ءوتىلدى.
مىسالى، بۇرىن ەكى ەل اراسىندا ءوزارا تۇسىنىستىك جەتكىلىكسىز بولعان، اسىرەسە قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى ءتىل، ادەت-عۇرىپ، ىسكەرلىك ساياساتتا ۇلكەن ايىرماشىلىقتار بولعاندىقتان، كوپتەگەن قىتايلىق كومپانيالار قازاقستانعا كەلگەننەن كەيىن جەرگىلىكتى حالىقپەن ءوزارا قارىم-قاتىناستا تۇسىنبەۋشىلىككە تاپ بولعان.
سوڭعى جىلدارى، ءبىر جاعىنان، قازاقستان بيزنەس ورتاسىن ۇزدىكسىز جاقسارتىپ، ينۆەستورلار ءۇشىن قولايلى جاعداي تۋعىزسا، ەكىنشى جاعىنان، قىتايلىق كومپانيالار دا تۇراقتى تۇردە بەيىمدەلىپ، قازاقستاندىق قوعامنىڭ بارلىق سەكتورلارىن بەلسەندى تۇردە تارتۋدا جانە قازاقستان قوعامىنا ينتەگراتسيالانۋعا ۇمتىلۋدا.
«قازاقستان ءۇشىن تەحنيكالىق تالانتتاردى تاربيەلەۋ، قوعامدىق يگىلىكتەرگە قاتىسۋ، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىمەن بايلانىس ورناتۋ، كورپوراتيۆتىك الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىكتى كورسەتۋ سىندى ارەكەتتەر ارقىلى، قىتايلىق كومپانيالار جەرگىلىكتى حالىقتىڭ سەنىمىنە يە بولدى» دەپ جازادى قىتايلىق اتالعان ب ا ق.
ماقالادا ەكى تاراپتىڭ بىرلەسكەن كۇش-جىگەرىنىڭ ارقاسىندا قىتاي مەن قازاقستان حالقىنىڭ اراسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك كۇن ساناپ تەرەڭدەپ، قىتايعا دەگەن كوزقاراستار وڭدى بولىپ كەلە جاتقانى ايتىلعان.
ايتە كەتەيىك، بۇگىن مەملەكەت باسشىسى قىتايدا «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» حالىقارالىق ىنتىماقتاستىعى III فورۋمىنىڭ اشىلۋ راسىمىنە قاتىستى.
قاسىم-جومارت توقايەۆ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى ەلدەر اراسىنداعى مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستاردى دامىتۋعا، تاتۋ كورشىلىك قاتىناستاردى، دوستىق پەن ءوزارا تۇسىنىستىكتى نىعايتۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوساتىنىن اتاپ ءوتتى.
سونداي-اق، ق ر پرەزيدەنتى «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» III فورۋمىندا قانداي ماسەلەلەر كوتەرگەنىن جازعان ەدىك.
اۆتور مۇحتار مۇرات