ءبىز ءوزىمىز جاساعان الەمنىڭ جىلدامدىعىنا ىلەسە الماي جاتىرمىز

استانا. قازاقپارات - عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى ادامزات تاريحىنداعى باستى پارادوكستاردىڭ ءبىرى ءوزىمىز جاساعان ورتاعا ءوزىمىزدىڭ بەيىمدەلە الماۋىمىز بولىپ وتىر. ەۆوليۋتسيا مىڭداعان جىلدار بويى باياۋ جۇرسە، تەحنولوگيا، ونەركاسىپ جانە اقپاراتتىق جۇكتەمە بىرنەشە ونجىلدىق ىشىندە كۇرت ءوسىپ كەتتى، دەپ حابارلايدى  newatlas.com.

سيۋريح ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زەرتتەۋشىلەرى جۇرگىزگەن جاڭا جۇمىس بۇل قۇبىلىستى ناقتى تۇسىندىرەدى: Homo sapiens فيزيولوگياسى تاس داۋىرىندەگى ورتاعا ارنالعان، ال ءبىز قازىر مۇلدە باسقا، تىم جىلدام، تىم كۇردەلى ەكوجۇيەدە ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز.

ءبىزدىڭ مي مەن جۇيكە جۇيەسى قاۋىپ-قاتەردى ەجەلگى پرينتسيپ بويىنشا تانيدى. بۇرىن سترەسس جىرتقىشتان قاشۋ، اشتىق، سۋىق سياقتى ناقتى قاۋىپ ەدى. ال بۇگىن سترەسس دەدلايندار، جۇمىس چاتتارى، الەۋمەتتىك جەلىدەگى 500 حابارلاما، جازىلماعان حاتتار، بىتپەيتىن تاپسىرمالار. ءبىراق دەنە بۇل «زاماناۋي» تىتىركەندىرگىشتەردى ءدال سول ەجەلگى قاۋىپ سياقتى قابىلدايدى.

سالدارىنان جۇيكە جۇيەسى ۇنەمى «دابىل» كۇيىندە جۇرەدى؛ كورتيزول دەڭگەيى ۇزاق ۋاقىت جوعارىلايدى؛ اعزا قالپىنا كەلىپ ۇلگەرمەيدى؛ سوزىلمالى شارشاۋ، مازاسىزدىق، كۇيزەلىس، يممۋنيتەتتىڭ السىرەۋى پايدا بولادى.

عالىمدار مۇنى «بيولوگيالىق سايكەسسىزدىك» دەپ اتايدى، ياعني جىلدام وزگەرگەن الەمگە تىم باياۋ بەيىمدەلىپ جاتقان اعزا. ءبىز اقپاراتتىق ءداۋىردى ويلاپ تاپتىق، ءبىراق ميىمىز ءالى دە جيدەك تەرىپ جۇرگەندەي جۇمىس ىستەيدى.

زەرتتەۋشىلەردىڭ پىكىرىنشە، بۇل ءبىزدىڭ «السىزدىگىمىز» ەمەس. بۇعان تابيعي ەۆوليۋتسيانىڭ جىلدام تەحنولوگيالىق الەمگە ىلەسە الماۋىنىڭ زاڭدى ناتيجەسى دەپ قاراۋ كەرەك.

سوندىقتان بۇگىنگى نەگىزگى مىندەت ميعا تاس داۋىرىنەن قالعان قورعانىس مەحانيزمدەرىمەن قازىرگى الەمنىڭ تالابىن تەڭەستىرۋگە كومەكتەسۋ: دەمالىسقا ۋاقىت ءبولۋ، اقپارات اعىنىن ازايتۋ، دەنەنى تىنىشتاندىراتىن ادەتتەردى ەنگىزۋ جانە شەكتەن تىس جۇكتەمەنى سانالى تۇردە باسقارۋ.