ءارىپ تاڭىربەرگەن ۇلى ولەڭدەرى

فوتو: Фото: из открытых источников

ءارىپ تاڭىربەرگەن ۇلىنىڭ «تاۋىربەك بولىسقا»، «عىلىم تۋرالى»، «كارىلىككە» سەكىلدى ولەڭدەرى بەرىلدى

تاۋىربەك بولىسقا

اسسالاۋماعالەيكۇم، تاۋىربەگىم!

ماقتاۋعا ارعى اتاندى اۋىر كەلدىڭ.

ۇشكىلدىر ارعى تەگىڭ قالماق ەدى،

جەلقومداپ ءمىنىپ كەلگەن جاۋىر كوگىن.

ۇشكىلدىر - قالماقتىڭ ءبىر رۋى.

ۇشكىلدىر ارعى تەگىڭ قالماق ەدى،

قازاقتى و دا جەڭىپ الماپ ەدى.

ءبارى دە قويدان قوڭىر جۋاس بولىپ،

اراعا سەنشە بۇلىك سالماپ ەدى.

تاۋىربەك، وسى كۇندە كۇيلىمىسىڭ،

مىرزا مەنەن مامايعا سىيلىمىسىڭ؟

ارقاڭدى الىپ سوعىپ سىلۋشى ەدى،

جاراڭ ءبىتىپ كەتتى مە، شيلىمىسىڭ؟


عىلىم تۋرالى

مىسالى دۇنيە - تەڭىز، عىلىم - كەمە،

كەمەسىز تەرەڭ سۋعا تۇسەم دەمە.

تولقىنى تاۋعا ۇقساعان مىنا زامان،

سەزە مە مۇنى داڭعوي جاهيل نەمە؟

سۋى اششى بۇل تەڭىزدىڭ، ءىشى جايىن،

تولقىنى توڭكەرىلەر بارعان سايىن.

قاۋىپسىز بالىق اۋلاپ پايدالانار،

سەنىمدى كەمە بولسا كىمدە دايىن.

كەمەدە بولماۋ كەرەك ساڭىلاۋ، تەسىك،

ماقتانبا جەلقايىققا كەمە دەسىپ.

جەل سوعىپ كوتەرىلسە، جوق بولارسىڭ،

تولقىننىڭ ءتۇرى جامان جاتقان كوشىپ.

بالىق بار بۇل تەڭىزدە نەشە تارماق،

بايقاماي وعان داعى سالما قارماق.

استىڭ تەڭىز، تولقىنمەن دوس ەمەسسىڭ،

ءبىر مىشتى كەمە قىپ ال وزىڭە ارناپ.

كەمەسىز سۋعا كەتەر ارانداعان،

سەبەپسىز ەشبىر نورسە جارالماعان.

مالتۋمەن كورگەن كۇنىڭ قۇرىپ قالسىن،

ۇيات قوي اندا-ساندا قاراڭداعان.

شالاعاي جاننىڭ قاسى جىرتىق قايىق،

ءبىر كۇن جەل، سەنىپ بولماس، ءبىر كۇن ايىق.

استىڭ - تەڭىز، ءۇستىڭ - جەل، دوس ەمەسسىڭ،

قاربايىپ الەك بولما قانات جايىپ.

تولقىنعا كەمەمەنەن ىڭعايلى بول،

ءبىر بىلگىش مورياكپەنەن ۇستاسىپ قول.

عىلىم - كەمە، كوڭىلدىڭ تياناعى،

انە، جانىم، سويتكەندە تاباسىڭ جول.

قازاققا كەلگەن جاننىڭ ءبارى تورە،

«اق جۇرەك اڭقىلداعان» ءومىر بەرە.

كوزسىز قۇدىق سياقتى و دا تاپشى،

جەتىلگەن ەكەن دەمە ونى كورە.

پىكىر قىل كورىنگەنگە، شىقساڭ ۇيدەن،

ايني كور، ءتىلىمدى الساڭ، نادان كۇيدەن.

مالىم جوق بولەك اۋىل قوندىراتىن،

ەنشى وسى، ويلا، بالام، ساعان تيگەن.

تەڭىزدىڭ تەرەڭىندە سادىپ پەن ءدۇر،

ءتىلىمدى ال، قاناعات قىل، ادەپپەن ءجۇر.

عىلىم - دانا، ومىردە قور بولمايسىڭ،

جامانمەن جولداس بولما، جاقسىمەن ءجۇر.

كاسىپ قىل، عىلىم بەرەر، ىزدەسەڭ جەم،

بولمايسىڭ تازا جۇرەك ەشكىمنەن كەم.

«كۇننەن دە ءبىلىم جارىق» دەگەن ماقال،

سوقىر كىسى بولمايدى كوزدىمەن تەڭ.

كىسىنىڭ، مەنشە، بالام، حاقىن جەمە،

تۇبىندە جارامايدى جەگىش نەمە.

ءتىرى كۇندە قۇتىلدىم قارىزىمنان،

ارتىمنان «اكەم ايتپاي كەتتى» دەمە!


كارىلىككە

جەتەلەپ جەتپىس الدى، الپىس ايداپ،

بەكىتىپ قول-اياقتى ءجىپسىز بايلاپ.

دۇنيەنىڭ ءبارى دە كۇڭگىرت تارتتى،

شاپشىعان تۇنىق ەدىم تۇرعان قايناپ.

ۇلىنا بەس سىباننىڭ سالەم دەي گور،

جىبەرمەس جاۋعا ءتۇستىم كوزىم جايناپ.

كارىلىك جاپالاققا اينالدىردى،

بۇلبۇل ەم داۋسى زارلى تۇرعان سايراپ.

ءتورت ارىس قادىرىڭدى بىلمەۋشى ەدىم،

جات بولىپ، مەنىكى ەمەس، قالدىڭ جايراپ.

ءومىردىڭ وتپەگىنىڭ بەلگىسى جوق،

پالەن كۇن بارام دەمەس ساعان سايلاپ.

قۇتىرعان جولبارىستاي كوپ جۇلقىندىم،

ءيا، ءتاڭىر، ءوزىڭ كەشىر عاپۋ ايلاپ.

ورنىما ەگىن ەكسەڭ، مەن كەتەيىن،

كىجىنگەن دۇشپاندارىم ءتىسىن قايراپ.

جاقىنعا كەرەگىم دە بار-اق شىعار،

وكىنەر، كومگەننەن سوڭ ابدەن جايلاپ.

قولمەنەن ۇستاپ بەرگەن كىسىمسىنىپ،

وتىرار قۋانىسىپ، كۇلىپ-ويناپ.

بۋرادان بوتا اجالى بۇرىن كەلمەك،

تەگىندە، ەسىنە السىن ونى دا ويلاپ.

كەلمەيدى الجىپ جاتىپ ولەڭ جازعىم،

جاسىققا كورسەتەيىن سوزدەن قايراق.

اتانىڭ ارۋاعىن قور قىلارسىڭ،

قىساعا قىشىمالى قوتىر تايلاق.

ءبارىڭنىڭ ىزدەگەنىڭ ساۋاپ ەمەس،

ءولدى دەسە، شابارسىڭ ەرسىز جايداق.

وزىمە ءولىم ارناپ جۇرگەنىم جوق،

تولقىنى دوس-دۇشپاننىڭ تۇرسا دا ويدا-اق.

كوپىرىن قۇرايىشتىڭ قاراعان جوق،

ارتىق پا پايعامباردان، بۇل قاي قويعاق؟!

جۇيەسىز قارعىس تابار ءوز يەسىن،

داراقىلىق ەمەس پە، مىنە، سويعاق.