ءاربىر تەڭگە ازاماتتاردىڭ يگىلىگى ءۇشىن پايدالانىلۋى ءتيىس - ەرلان قوشانوۆ

استانا. KAZINFORM - بۇگىن ماجىلىستەگى «AMANAT» پارتياسى فراكسياسىنىڭ كەڭەيتىلگەن جيىنى بارىسىندا دەپۋتاتتار «2025-2027 -جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت تۋرالى» جانە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق قورىنان 2025-2027 -جىلدارعا ارنالعان كەپىلدەندىرىلگەن ترانسفەرت تۋرالى» زاڭ جوبالارىن قارادى. زاڭ جوبالارى پرەزيدەنت جولداۋىندا جانە ونىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىندا، سونداي-اق «AMANAT» پارتياسىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىندا قامتىلعان باسىمدىقتاردى ىسكە اسىرۋدى ەسكەرە وتىرىپ ازىرلەندى.

ءماجىلىس سپيكەرى، «AMANAT» پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى ەرلان قوشانوۆ ءوز سوزىندە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ وتاندىق تاۋار ءوندىرىسى مەن ەكسپورتىن ۇلعايتا وتىرىپ، ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ، سونداي-اق ورتا بيزنەستىڭ ەل ەكونوميكاسىنداعى ۇلەسىن  عا دەيىن جەتكىزۋ مىندەتىن قويعانىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى. ادامداردىڭ تۇرمىسىن جاقسارتۋعا تىكەلەي اسەر ەتەتىن وسى ستراتەگيالىق ماقساتتارعا قول جەتكىزۋ ماسەلەسى ۇكىمەتتىڭ تۇراقتى نازارىندا بولۋعا جانە بيۋدجەتتى دايىنداۋ كەزىندە ەسكەرىلۋگە ءتيىس.

«بۇگىن ءبىز قاراستىرىپ وتىرعان زاڭ جوبالارى الداعى ءۇش جىلداعى ەل دامۋىن ايقىندايدى. ولار - پرەزيدەنتتىڭ جولداۋىندا جانە ونىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىندا قويىلعان مىندەتتەردىڭ كورىنىسى. سونداي- اق بۇل قۇجاتتاردا «AMANAT» پارتياسى سايلاۋشىلارعا بەرگەن ۋادەلەرىنىڭ ورىندالۋى دا قامتىلدى. وسى باعدارلامالىق قۇجاتتاردىڭ بارلىعى قارجىلىق تۇرعىدا تولىق قامتاماسىز ەتىلۋگە جانە ەڭ جوعارى دەڭگەيدە جۇزەگە اسىرىلۋعا ءتيىس. ءوز كەزەگىندە دەپۋتاتتار جاۋاپتى مەملەكەتتىك ورگاندارمەن بىرگە بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ ءتيىمدى جانە ۋاقتىلى يگەرىلۋىن مۇقيات قاداعالاۋى كەرەك. ءار تەڭگە ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋعا باعىتتالۋى، ازاماتتاردىڭ يگىلىگى ءۇشىن پايدالانىلۋى قاجەت»، - دەدى ەرلان قوشانوۆ.

سونىمەن قاتار ءماجىلىس سپيكەرى «اۋىل اماناتى» جانە «اۋىل - ەل بەسىگى» جوبالارىن قارجىلاندىرۋعا قاتىستى پروبلەمالارعا نازار اۋداردى، سونداي-اق پرەزيدەنتتىڭ ۇلتتىق قوردان بولىنەتىن ترانسفەرتتى ازايتۋ تۋرالى تاپسىرماسىن ەسكە سالدى.

«الداعى ءۇش جىلدا ۇلتتىق قوردان بولىنەتىن ترانسفەرتتى تومەندەتۋدىڭ العىشارتتارىن كورە الماي وتىرمىز. بۇل - ۇكىمەتتىڭ بيۋدجەتتى جۇيەلى جوسپارلاي الماۋىنىڭ كورىنىسى. بيۋدجەت كىرىسىن تولىقتىرۋ رەزەرۆىن ءتيىمسىز شىعىنداردى وڭتايلاندىرۋدان جانە بولاشاق ۇرپاقتىڭ قاراجاتىن پايدالانۋدى بارىنشا ازايتۋدان ىزدەۋ كەرەك. ەڭ باستىسى، پرەزيدەنت ايتقانداي، جاڭا تابىس كوزدەرىن ىزدەپ، ينۆەستورلاردى ەكونوميكانىڭ ءتۇرلى سالاسىنا بەلسەندى تارتۋ قاجەت»، - دەدى ول.

پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى - ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى نۇرلان بايبازاروۆ جوسپارلى كەزەڭدە ۇلتتىق قوردىڭ تازا ۆاليۋتالىق اكتيۆى بولجام بويىنشا 2025 -جىلى 62,2 ميلليارد ا ق ش دوللارىن جانە 2026-2027 -جىلدارى 69,9 - 78,7 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇرايتىنىن اتاپ ءوتتى. ال 2025-2027 -جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە كەپىلدەندىرىلگەن ترانسفەرت مولشەرى جىل سايىن 2 تريلليون تەڭگە كولەمىندە ايقىندالدى.

ءوز كەزەگىندە، قارجى ءمينيسترى ءمادي تاكيەۆ رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە تۇسەتىن تۇسىمدەر كولەمى بولجام بويىنشا 2025 -جىلى - 21,7 تريلليون تەڭگەنى، 2026 -جىلى - 19,4 تريلليون تەڭگەنى، 2027 -جىلى - 20,9 تريلليون تەڭگەنى قۇرايتىنىن جەتكىزدى. الداعى جىلعى بيۋدجەت شىعىنى بىلتىرعىمەن سالىستىرعاندا 1,7 تريلليون تەڭگەگە ۇلعايتا جوسپارلانىپ، 25,8 تريلليون تەڭگەنى قۇراپ وتىر. بۇل رەتتە، 2025 -جىلى الەۋمەتتىك سالاعا 9,8 تريلليون تەڭگە باعىتتاۋ جوسپارلانۋدا. بۇل - جالپى شىعىندار كولەمىنىڭ 8 ىن قۇرايدى.

ءماجىلىس دەپۋتاتى، جۇمىس توبىنىڭ جەتەكشىسى ەركىن ءابىل پارلامەنتشىلەر بيۋدجەت جوباسىمەن جۇمىس ىستەۋ بارىسىندا زاڭ جوبالارىنا 250-گە جۋىق تۇزەتۋ ەنگىزگەنىن مالىمدەدى. اتاپ ايتقاندا، وڭىرلەردە بەكىتىلگەن ءىس-شارالاردى ىسكە اسىرۋ رەزەرۆتەرىنىڭ بولۋىن ەسكەرە وتىرىپ، كوپتەگەن جەرگىلىكتى جوبا بويىنشا قارجىلاندىرۋ ماسەلەسى قايتا قارالدى.

«بيىل وڭىرلەر كىرىس بويىنشا ءوز جوسپارىن 765 ميلليارد تەڭگەگە اسىرا ورىندادى. وسىلايشا، ولار جەكەلەگەن ماسەلەلەردى جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەر ەسەبىنەن دەربەس شەشە الادى. بۇل رەتتە، دەپۋتاتتار پرەزيدەنت پەن پارتيامىزدىڭ باعدارلامالارىن، اتاپ ايتقاندا «اۋىل - ەل بەسىگى» باعدارلاماسى مەن حالىقتى اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جوبالارىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قوسىمشا 15 ميلليارد تەڭگەدەن ءبولۋدى ۇسىندى»، - دەدى ول.

سونداي-اق ەركىن ءابىل 2025-2029 -جىلدارعا ارنالعان الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق دامۋ بولجامىندا شيكىزات باعاسى مەن الەمدىك قارجى نارىعىنداعى جاعداي تىم وپتيميستىك تۇرعىدا كورىنىس تاپقانىن ايتتى. اتاپ ايتقاندا، بازالىق سەناريدى ىسكە اسىرۋ شارالارى جالپىلانعان جانە دەكلاراتيۆتى سيپاتقا يە جانە دامۋ بيۋدجەتىمەن بايلانىسپايدى.

فراكسيا جيىنىندا ءماجىلىس دەپۋتاتتارى اسحات ايماعامبەتوۆ، ەرلان سايروۆ، تاتيانا ساۆەليەۆا، نارتاي سارسەنعاليەۆ، بەرىك بەيسەنعاليەۆ جانە ت. ب. ءسوز سويلەدى. حالىق قالاۋلىلارى ۇكىمەت وكىلدەرىنە ءبىرقاتار سۇراق قويىپ، تولىققاندى جاۋاپ الدى.