عالىمدار تازى مەن توبەتتى ساقتاپ قالۋ ءۇشىن نە ىستەپ جاتىر؟

فوتو: Фото: Александр Павский/ Kazinform

استانا. KAZINFORM - گەنەتيكا جانە فيزيولوگيا ينستيتۋتىندا قازاقتىڭ قۇماي تازىسى مەن توبەتى قالاي زەرتتەلىپ جاتقانى ايتىلدى.

ماماندار تازا تۇقىمدى تازى مەن توبەتتىڭ ۇرىق جاسۋشاسىن ساقتاپ قالۋ جولدارىن قاراستىرىپ جاتقانىن ايتتى.

«جەتى قازىنانىڭ ءبىرى تازىعا قاتىستى اۋقىمدى زەرتتەۋ جۇرگىزۋىمىز كەرەك. بولاشاقتا ارحەولوگتارمەن جۇمىس ىستەۋ ويدا بار، زاماناۋي يتتەرمەن سالىستىرعىمىز كەلەدى. سەبەبى تازىعا ۇقساس ەجەلگى يتتەردىڭ سۇيەكتەرى تابىلدى. تازىعا جاقىن بولۋى مۇمكىن ەجەلگى يتتەردى زەرتتەپ قارادىق. گەنەتيكالىق تۇرعىدان تازا تازى وڭتۇستىك وڭىردە دەگەن بولجامعا كەلدىك، الايدا يتتەر ناقتى قاي جەردە پايدا بولعانى تۋرالى ءالى ەشكىم زەرتتەگەن جوق. تازىعا ۇقساس يتتەردىڭ سۋرەتتەرى تاستاردا قاشالعان»، - دەيدى گەنەتيكا جانە فيزيولوگيا ينستيتۋتىنىڭ باسشىسى گۇلنۇر ءجۇنىسوۆا.

عالىمدار توبەتكە قاتىستى دا زەرتتەۋ ناتيجەلەرىمەن ءبولىستى.

«ءبىز توبەت ءجۇنىنىڭ مورفولوگيالىق جانە مورفومەتريالىق قۇرىلىمىن زەرتتەۋمەن اينالىسامىز. ءالى زەرتتەپ جاتىرمىز، جوبانىڭ ىسكە اسىرىلىپ جاتقانىنا 2 جىل بولدى. ءبىر قىزىعى، ەلىمىزدە Hair identification key ادىسىمەن ءالى ەشكىم جۇمىس ىستەپ كورمەگەن. ءبىز شەتەلدىك ماماندارمەن جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. جالپى ءيتتىڭ ءجۇنىن، تۇگىن جان-جاقتى زەرتتەيمىز. ونىڭ وزەگى، قابىعى قارالادى. ءجۇننىڭ ۇزىندىعىن، قالىڭدىعىن قارايمىز. ونىڭ بارىنە نازار اۋدارامىز. زەرتتەۋگە 200 دەن اسا ۇلگى الىندى. توبەتتىڭ ءجۇنىن باسقا دا يتتەردىڭ جۇنىمەن سالىستىرامىز. ءبىر قىزىعى، ولاردىڭ ءجۇنىنىڭ يرەلەڭدەگەن، ياعني بۇيرا، تىسكە ۇقساس، ءتىزۋ بولىپ كەلەدى»، - دەيدى جانۋارلار گەنەتيكاسىن زەرتتەۋ لابوراتورياسىنىڭ مامانى ايدانا بەكەتايەۆا.

ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن حالىقارالىق كينولوگيالىق فەدەراتسيانىڭ (FCI) باس كوميتەتى قازاق تازىسىن («Kazakh Tazy») رەسمي تۇردە ءيت تۇقىمى دەپ الدىن الا تانۋ تۋرالى شەشىم قابىلداعان ەدى. قازاقستانعا تازى تۇقىمىنىڭ يەسى دەگەن مارتەبە بەرىلدى.

ايتا كەتەيىك، قازاقى ءيت تۇقىمدارىن ساقتاۋ، سونداي-اق ولاردى حالىقارالىق دەڭگەيدە تانىتۋ ماسەلەسى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا 2022-جىلدان باستاپ ق ر پرەزيدەنتى ءىس باسقارماسىنىڭ قاراۋىنا الىنعان بولاتىن. وكىلەتتى ورگان رەتىندە ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى بەلگىلەنگەن.

وتكەن 2 جىل ىشىندە وسى باعىتتا ەلەۋلى جۇمىس اتقارىلدى: ءتيىستى زاڭدارعا وزگەرىستەر ەنگىزىلدى، تازى ستاندارتى بەكىتىلدى، عىلىمي- زەرتتەۋلەر جاسالىپ، اسىل تۇقىمدى يتتەردىڭ بايقاۋلارى مەن كورمەلەر وتكىزىلدى.

ءيت تۇقىمىن حالىقارالىق كينولوگيالىق فەدەراتسيانىڭ (FCI) تولىققاندى مۇشەسى سانالاتىن ۇلتتىق كينولوگيالىق ۇيىمدار ارقىلى عانا تىركەتۋگە بولادى.

Massaget.kz