عالىم سۋ تاسقىنىنىڭ سەبەبىن ءتۇسىندىردى

فوتو: فوتو: ortcom.kz

استانا. KAZINFORM - «گەوگرافيا جانە سۋ قاۋىپسىزدىگى ينستيتۋتى» ا ق، تابيعي قاۋىپتەر زەرتحاناسىنىڭ باس عىلىمي قىزمەتكەرى نيكولاي پوپوۆ بيىلعى سۋ تاسقىنى تۋرالى ءوز پىكىرىن ايتتى.

عالىمنىڭ ايتۋىنشا، سۋ تاسقىنىنا قاردىڭ مولشەرى دە اسەر ەتەدى. بيىل قازاقستاننىڭ سولتۇستىك بولىكتەرىندە قار شامادان بىرنەشە ەسە كوپ تۇسكەن.

«وسىعان قاراعاندا، سۋ تاسقىنى، ەڭ الدىمەن، كوكتەم كەلىپ، قاردىڭ قارقىندى ەرۋىمەن بايلانىستى بولىپ وتىر. تاعى ءبىر ماڭىزدى ماسەلە: اتموسفەرالىق جاۋىن-شاشىننىڭ ءتۇسۋى مەن توپىراقتىڭ الدىن الا ىلعالدانۋى ءبىر ۋاقىتتا بولدى. اسىرەسە، اياز بولعان جەرلەردە توپىراق قاتىپ قالسا، ەرىگەن قار سۋى وزەندەرگە تەز قۇيىلا باستايتىن قابات قالىپتاسادى. ناتيجەسىندە سۋ تاسقىنىنىڭ تولقىنى پايدا بولادى. قازىرگى ۋاقىتتا مۇنداي تولقىن ەسىلدە ءجۇرىپ جاتقانىن كورىپ وتىرمىز»، - دەدى سپيكەر رەسپۋبليكالىق اقپاراتتىق شتابتا وتكەن بريفينگتە.

ءدال وسىنداي تولقىن جايىق وزەنىندە دە قوزعالىپ كەلەدى. ول نەگىزىنەن رەسەي اۋماعىندا ەرىگەن قار سۋىنان قۇرالادى.

«ءبىر جاعىنان، سۋ تاسقىنى - تابيعي فەنومەن. بۇل - سالىستىرمالى تۇردە سيرەك كەزدەسەتىن قۇبىلىس. شىنىندا دا، سوڭعى 80 جىلدا مۇنداي وقيعا بولماعان. گيدرولوگتار مۇنىڭ ءجۇز جىلدا، ەلۋ جىلدا ءبىر رەت بولۋى مۇمكىن سۋ تاسقىنى ەكەنىن ايتىپ وتىر. بارلىق سۋ تاسقىنى ەسەپتەلگەن. ءبىراق ونىڭ قاشان بولاتىنىن الدىن الا بولجاۋ وتە قيىن. ويتكەنى تەك بۇگىنگى كۇننىڭ ەمەس، باسقا دا بولجامدار قاجەت. بۇل ءبىر عانا جاعداي ەمەس. قازىر سولتۇستىك ەۋرازيانى تۇگەل سۋ باسىپ جاتىر. رەسەيدە كوپتەگەن قيىندىق بولىپ جاتىر، قالالار سۋ استىندا قالدى. بىزدە دە وسىنداي جاعداي بولىپ جاتىر. بۇل رەتتە ۇكىمەتتىڭ ادامدارعا قولداۋ كورسەتىپ، بارلىق كۇش- جىگەرى مەن قۇرالدارىن ادامداردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتاعانى قۋانتادى»، - دەيدى عالىم.

اۆتور

ايجان سەرىكجان قىزى