عالام عاجاپتارى: ورمان قورعاۋشى جاساندى ينتەللەكت

فوتو: Фото: egemen.kz

ۇلى بريتانيا عالىمدارى ورمانداعى ءورتتى حابارلايتىن قۇرىلعى جاسادى. تىڭ تەحنولوگيا قياداعىنى بايقاپ، وت شىقسا، شۇعىل دابىل قاعادى.

«Pyri» دەپ اتالاتىن بۇل قۇرىلعى جاساندى ينتەللەكتىگە نەگىزدەلگەن. ول ورمان ورتەنىپ، قىزعان كەزدە ءتيىستى ورىنعا دەرەۋ حابار بەرەدى. ءتۇرى قاراعاي جاڭعاعىنا ۇقساس.

«قۋاتتى جىلۋدان، كۇننەن الاتىندىقتان، پايدالانۋ مەرزىمى شەكسىز. قۇرىلعىنى ورمان القابىنا اۋەدەن ۇشاق ارقىلى تاستاۋعا نەمەسە الىس ماڭنان لاقتىرۋعا بولادى. سىنبايدى، قۋاتى تاۋسىلمايدى. ءار ەلدەگى ۇلتتىق ساياباقتارمەن سەرىكتەستىك ورناتۋعا ءازىرمىز. عالامدى جاھاندىق جىلىنۋ جايلاعان تۇستا ورمان ءورتى تىم جيىلەپ كەتتى. ال مىنا قۇرىلعىنىڭ ءتىلسىز جاۋدىڭ الدىن الىپ، ونى ەرتە انىقتاۋدا تيىمدىلىگى وراسان»، دەيدى جوبا اۆتورى بلەيك گۋدۆين.

اعاش ەگەتىن دروندار

Фото: ҚР Ҳукумати

برازيليا ورماندى القاپتى قالپىنا كەلتىرۋ ماقساتىندا درون قولدانا باستادى. ناقتىراق ايتساق، ۇشۋ اپپاراتتارى وتالعان اعاشتاردىڭ ورنىنا اۋەدەن تۇقىم سەبەدى.

مامانداردىڭ ايتۋىنشا، بۇل ىستە قۇرىلعىلاردىڭ پايداسى زور. اسىرەسە ادام قولى جەتە بەرمەيتىن جەرلەردە كومەگى كوپ. دروندار نەبارى ءبىر كۇندە 50 گەكتار اۋماققا تۇقىم سەۋىپ شىعادى. ياعني ادامنىڭ ەڭبەك كۇشىنەن الدەقايدا جىلدام ءارى ءونىمدى. برازيليا وسى تەحنولوگيانىڭ ارقاسىندا ءبىر ميلليون ءتۇپ اعاش ەگۋدى كوزدەپ وتىر.

قايتا ورالعان تۇران جولبارىسى

Фото: Александр Павский/ Kazinform

 

ەلىمىزگە نيدەرلاندتان امۋر جولبارىستارى جەتكىزىلدى. ولار ىلە- بالقاش رەزەرۆاتىنداعى قورشاۋ ىشىندە ۇستالادى. كەيىن ولاردىڭ ارلاندارى اشىق تابيعاتقا جىبەرىلەدى.

تۇران جولبارىسىن ورتالىق ازيادا ۇستاۋعا قولايلى ورىن رەتىندە بالقاش كولىنىڭ وڭتۇستىك جاعالاۋى، ەسىل وزەنىنىڭ اتىرابى تاڭدالعان. «ەلىمىزگە ەكى جولبارىس نيدەرلاندتان اكەلىندى. بۇل - ەرەكشە وقيعا. ىلە وزەنى مەن سىر وزەنىنىڭ جاعاسىندا وسى تۇران جولبارىسى وتكەن عاسىردىڭ 40-جىلدارىندا بولعان. 2025 -جىلى رەسەي فەدەراتسياسىنان تاعى دا 3-4 جولبارىس جەتكىزىلەدى»، دەدى ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ءمينيسترى ەرلان نىسانبايەۆ.

بەكزات قۇلشار

عالام عاجاپتارى: ورمان قورعاۋشى جاساندى ينتەللەكت

egemen.kz