بيىل 150 گە جۋىق شەتەلدەگى قازاق بالاسى اتاجۇرتتا دەمالادى
استانا. KAZINFORM - اتاجۇرتتان الىستا وسكەن قازاق بالالارىن ەلمەن بايلانىستىرۋ ءۇشىن ءتۇرلى قادام جاسالۋدا. سونىڭ ءبىرى - «Jas Qazaq» جازعى تانىمدىق ەتنو-لاگەرى. مۇندا الەمنىڭ ءار تۇپكىرىنەن جينالعان قانى قازاق بۇلدىرشىندەر قازاقستاننىڭ قازىرگى قالپىن تانىپ، بولاشاعىن باعامداي الادى.
ءساتى تۇسكەندە جوبانىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى - «وتانداستار قورى» ك ە ا ق پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى ديدار بولاتپەن سۇحباتتاسىپ، باستامانىڭ ءمان-ماڭىزىن سۇراعان بولاتىنبىز.
- «Jas Qazaq» شەتەلدەگى قازاق بالالارىنا ارنالعانىن بىلەمىز. بيىل قانشا قازاق بالاسى كەلدى؟ قاي ەلدەن قىزىعۋشى كوپ؟
- «Jas Qazaq» - جاي عانا لاگەر ەمەس، الىستاعى قانداستاردى اتاجۇرتپەن تابىستىراتىن التىن كوپىر، ساعىنىش پەن ءۇمىتتى جالعايتىن رۋحاني كەڭىستىك. بيىل بەسىنشى مارتە ەسىگىن ايقارا اشقان بۇل جازعى ەتنو-لاگەرگە الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن – ا ق ش، تۇركيا، پولشا، ب ا ءا، رەسەي، موڭعوليا، وزبەكستان، قىرعىزستان جانە قىتايدان 150 گە جۋىق ەتنيكالىق قازاق بالاسى جينالدى.
ولاردىڭ ءارقايسىسى - تۋعان توپىراقتى كورىپ، انا ءتىلىن ۇيرەنىپ، سالت-ءداستۇردى سەزىنۋگە اسىققان جۇرەكتەر. لاگەرگە كەلەتىن بالالار جىل بويى ىرىكتەلەدى. ويتكەنى ورىن سانى شەكتەۋلى، ال قىزىعۋشىلىق جوعارى. سوندىقتان «وتانداستار قورى» ءتۇرلى باعىتتاعى - ءبىلىم، ونەر، سپورت پەن مادەنيەت سالالارىنداعى بايقاۋلار ۇيىمداستىرىپ، جەڭىمپازدارعا جولداما بەرەدى. وسىلايشا ءار ەلدەن ەڭ ۇزدىك، ەڭ تالانتتى بالالار جينالادى.
قىزىعۋشىلىق گەوگرافياسىنا كەلسەك، كورشىلەس وزبەكستان مەن موڭعوليا قازاقتارى ۇنەمى بەلسەندىلىك تانىتادى. سونداي-اق قىتاي مەن رەسەيدەگى قانداس بالالاردىڭ دا اتاجۇرتقا دەگەن ساعىنىشى ەرەكشە.
- ەتنو-لاگەر قايدا ورنالاسقان؟ تىنىعۋ باعدارلاماسى قانداي باعىتتاردى قامتيدى؟
- جازعى تانىمدىق ەتنو-لاگەر بۋرابايدىڭ باۋرايىنداعى تابيعاتپەن ۇندەسىپ جاتقان «Qanat High School of Burabay» مەكتەبى بازاسىندا وتەدى.
«Jas Qazaq» لاگەرىنىڭ باعدارلاماسى - ناعىز ەتنو-تانىمدىق ساياحات. ەكى اپتا بويى بالالار قازاق ءتىلىن ۇيرەنىپ، تاريح پەن سالت-ءداستۇردىڭ سىرىنا قانىعادى. قولدارىنا دومبىرا ۇستاپ، كيىز ءۇي قۇرىپ، اتقا ءمىنىپ، ساداق تارتىپ، ۇلتتىق ويىندارعا قاتىسادى. بۇل - تەك ويىن-ساۋىق ەمەس، رۋحاني بايىتاتىن، ءوز تامىرىڭمەن قايتا تابىستىراتىن عاجايىپ ورتا. ەڭ باستىسى - مۇندا بالالار ءتۇرلى ەلدەردەن كەلگەن ءوز قانداستارىمەن دوس بولىپ، شىنايى باۋىرلاستىقتىڭ نە ەكەنىن سەزىنەدى. بۇل - ولاردىڭ جۇرەگىندە ماڭگىلىككە جاتتالار ەستەلىكتەر مەن ەرەكشە اسەرگە تولى ساياحات.
- لاگەر ناتيجەسىندە ەلگە ورالعان نەمەسە قازاقستانعا وقۋعا تۇسكەن بالالار بار ما؟
- جوبا العاش ۇيىمداستىرىلىپ تۇرعان جوق. بيىل - بەسىنشى ماۋسىم. وسى ۋاقىتقا دەيىن لاگەرگە 700 دەن استام بالا قاتىسىپ، ءارقايسىسىنىڭ جۇرەگىندە ەرەكشە ەستەلىك، ال بولاشاعىنا باعىت بەرگەن ماڭىزدى تاجىريبە قالدى. ەڭ قۋانىشتىسى - ولارمەن ءالى كۇنگە دەيىن بايلانىس ۇزىلگەن ەمەس. ورتاق مەسسەندجەر چاتى، الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشا ارقىلى بۇرىنعى قاتىسۋشىلار جاڭالىقتارىن ءبولىسىپ، ءبىر-ءبىرىن قولداپ وتىرادى.
ماسەلەن، 2023-جىلعى ماۋسىمنىڭ تۇلەگى نۇرگۇل ولجابايەۆا ۇلتتىق قۇندىلىقتى دارىپتەگەن «ۇلتتىق مۇرا - دومبىرا» اتتى ادىستەمەلىك وقۋلىق جازىپ، بيىلعى لاگەردىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا تۇساۋكەسەرىن وتكىزدى. بۇل - ءبىر عانا مىسال. بۇدان بولەك، لاگەر قاتىسۋشىلارىنىڭ اراسىندا قازاقستان ۇكىمەتى ۇسىناتىن %4 كۆوتا ارقىلى ەلگە وقۋعا تاپسىرىپ جاتقان جاستار بار.
بۇل لاگەر بالالاردىڭ جۇرەگىندە وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى وياتىپ، ەلگە ورالۋعا، ءبىلىم ىزدەۋگە، بولاشاعىن قازاقستانمەن بايلانىستىرۋعا جول اشادى. لاگەر اياقتالسا دا، اسەرى مەن ىقپالى ۇزاق جىلدارعا جەتەدى.
- تالىمگەرلىك ەتەتىن پەداگوگتەر جايلى ايتىپ بەرسەڭىز...
- ءار بالا - امانات. سوندىقتان تالىمگەرلەر مەن پەداگوگتاردى ىرىكتەۋدە ەڭ باستى نازار - بىلىكتىلىك پەن جاۋاپكەرشىلىكتە.
لاگەردەگى بارلىق ساباقتاردى IQanat مەكتەبىنىڭ تاجىريبەلى، كاسىبي ۇستازدارى جۇرگىزەدى. ال ءار بالا بەلگىلى ءبىر وردا قۇرامىندا تاربيەلەنەدى. لاگەر 8 ورداعا بولىنەدى، ولار التىن، اق، كوك سىندى ۇلتتىق بوياۋى بار سيمۆوليكالىق اتاۋلارمەن اتالعان.
ءار ورداعا ەكى تالىمگەردەن بەكىتىلەدى. بۇل تالىمگەرلەر - IQanat مەكتەبىن ۇزدىك اياقتاعان، بۇگىندە جوعارى ءبىلىم الىپ جاتقان ءبىلىمدى دە بەلسەندى تۇلەكتەر. ولار بالالاردىڭ كۇندەلىكتى ءتارتىبى مەن بوس ۋاقىتىن ءتيىمدى ۇيىمداستىرىپ، ءارقايسىسىنا كوڭىل ءبولىپ، اعالىق-اپالىق جول كورسەتەدى.
سونىمەن قاتار، «وتانداستار قورىنىڭ» جاۋاپتى قىزمەتكەرلەرى مەن ءار ەلدەن كەلگەن جەتەكشىلەر دە بالالارمەن بىرگە ەكى اپتا بويى لاگەردە بولادى. ولار لاگەر ءتارتىبىنىڭ ساقتالۋىن، قاتىسۋشىلاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن باقىلاپ، بارلىق جاعدايدىڭ جوعارى دەڭگەيدە وتۋىنە جاۋاپ بەرەدى.