بۇگىن - مەملەكەتتىك قىزمەتشى كۇنى

فوتو: Фото: freepik.com

استانا. KAZINFORM - بۇگىن - مەملەكەتتىك قىزمەتشى كۇنى. وسىناۋ اتاۋلى داتانىڭ تاريحىنا كوز جۇگىرتسەك، ول باستاۋىن بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنان الاتىنىن بايقاۋعا بولادى.

ەستە بولسا، 2003 -جىلدىڭ 7-ناۋرىزىندا بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 57-سەسسياسىندا 23 -ماۋسىمدى مەملەكەتتىك قىزمەت كۇنى دەپ جاريالاۋ تۋرالى قاۋلى قابىلداعان-دى. ال ەلىمىزدە بۇل داتا رەسمي تۇردە 2013 -جىلى بەكىتىلىپ، سودان بەرى مەملەكەتتىك قىزمەتشى كۇنى رەتىندە اتالىپ كەلەدى.

2022 -جىلدان باستاپ پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ باستاماسىمەن مەملەكەتتىك باسقارۋ سالاسىندا اۋقىمدى جاڭعىرتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر. ول مەملەكەت باسشىسى جاريا ەتكەن «ادام مەملەكەت ءۇشىن ەمەس، مەملەكەت ادام ءۇشىن» ىرگەلى قاعيداتى نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى. مەملەكەتتىك باسقارۋ سالاسىندا ادام كاپيتالىن دامىتۋ، تسيفرلاندىرۋ جانە بيۋروكراتيالىق كەدەرگىلەردى ازايتۋ، سونداي- اق مەملەكەتتىك اپپاراتتىڭ كاسىبيلىگىن ارتتىرۋ باعىتىندا ەلەۋلى وزگەرىستەر ورىن الۋدا.

وتكەن جىلى 2024-2029-جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك قىزمەتتى دامىتۋ تۇجىرىمداماسى بەكىتىلدى.

مەملەكەتتىك قىزمەتتى دامىتۋ كەلەسى قاعيداتتارعا نەگىزدەلەدى:

- ادالدىق پەن اشىقتىق: جالعا الۋ جانە ىلگەرىلەتۋ پروتسەدۋرالارى قوعام ءۇشىن مۇمكىندىگىنشە اشىق جانە تۇسىنىكتى؛

- مەريتوكراتيا: مەملەكەتتىك قىزمەتكە ىرىكتەۋ جانە ىلگەرىلەتۋ ەڭبەگىنە، قۇزىرەتىنە جانە كاسىبي داعدىلارىنا نەگىزدەلگەن؛

- يكەمدىلىك: مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن جاڭا يكەمدى تاسىلدەردى، يننوۆاتسيالار مەن تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ؛

- ۇزدىكسىز وقىتۋ: مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ بىلىكتىلىگى مەن جۇمىس تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن ولاردى كاسىبي دامىتۋ؛

- كليەنتكە باعدارلانۋ: وزىق جۇمىس، تۇپكىلىكتى ناتيجەگە باعدارلانۋ جانە قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ؛

- پراگماتيزم: پراكتيكالىق پايدا مەن تيىمدىلىككە قول جەتكىزۋ ءۇشىن ءارتۇرلى قۇرالداردى قولدانۋدىڭ باسىمدىعى؛

- جاۋاپكەرشىلىك جانە ەسەپتىلىك: ازاماتتار مەن مەملەكەت الدىندا قابىلدانعان شەشىمدەر مەن ءىس- ارەكەتتەر ءۇشىن مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتۋ. جۇمىستا جوعارى ەتيكالىق ستاندارتتاردى ساقتاۋ، سىبايلاس جەمقورلىققا ءتيىمدى قارسى ءىس- قيمىل.

مۇنان بولەك، 2025 -جىلعى 2 -مامىرداعى پرەزيدەنت جارلىعىمەن مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرگە تارتىپتىك جازا قولدانۋ قاعيدالارىنا وزگەرىستەر ەنگىزىلدى.  «مەملەكەتتىك قىزمەت تۋرالى» جاڭا زاڭ جوباسىن ازىرلەۋ قولعا الىندى.

پرەزيدەنتتىڭ «ادىلەتتى قازاقستان» تۇجىرىمداماسى اياسىندا مەملەكەتتىك قىزمەتتە ءار ازامات ءۇشىن تەڭ مۇمكىندىكتەرگە نەگىزدەلگەن مانساپتىق جانە پوزيتسيالىق مودەلدەردى بىرىكتىرەتىن مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ قازاقستاندىق گيبريدتى مودەلىن جان- جاقتى ەنگىزۋ جۇمىستارى قولعا الىنعان.

جالپى، بۇگىنگى جاھاندىق ترانسفورماتسيالار، ونىڭ ىشىندە تەحنولوگيالاردىڭ جەدەل دامۋى، كليماتتىق جانە گەوساياسي سىن- قاتەرلەر مەملەكەتتىك سەكتورداعى ادام كاپيتالىن باسقارۋ جۇيەسىن تۇبەگەيلى قايتا قاراۋدى تالاپ ەتەدى. ول ءۇشىن مىنالار قاجەت:

- كادرلىق قىزمەتتەر تەك اكىمشىلىك فۋنكتسيامەن شەكتەلمەي، ادام رەسۋرستارىن ۇتىمدى پايدالانۋ مەن ادام كاپيتالىن ىلگەرىلەتىپ جاڭاشىلدىقتاردى ءتيىمدى ىسكە اسىرۋ ۇدەرىسىنە بەلسەندى قاتىسۋى ءتيىس؛

- كاسىبي قارىم-قابىلەتىنە قاراي قىزمەتكەردىڭ الەۋەتىن ەڭبەك ونىمدىلىگىن ارتتىرۋعا ءتيىمدى باعىتتاي ءبىلۋى قاجەت؛

- جاساندى ينتەللەكت، ۇلكەن دەرەكتەر، بلوكچەين جانە بۇلتتىق تەحنولوگيالارمەن ءتيىمدى جۇمىس ىستەي الاتىن كاسىبي كادرلاردى دايارلاۋ كەرەك؛

- «e-Qyzmet» ۇلتتىق ينتەگراتسيالانعان اقپاراتتىق جۇيەسىنە جاساندى ينتەللەكت ەلەمەنتتەرىن ەنگىزۋ قاجەت (ادام جاساندى ينتەللەكتىگە ەمەس، جاساندى ينتەللەكت ادامعا بەيىمدەلۋى كەرەك. ەلىمىزدە مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر جاساندى ينتەللەكت داعدىلارىن جەتىك مەڭگەرۋگە ءتيىس. ويتكەنى سالادا قاعازباستىلىقتان ارىلۋ پروتسەسى قارقىندى ءجۇرىپ جاتىر. ارنايى باعدارلاما اياسىندا جىل سايىن شامامەن 30 مىڭ مەملەكەتتىك قىزمەتكەردى وقىتۋ جوسپارلانعان)؛

- سيفرلىق شەشىمدەردى مەملەكەتتىك اپپاراتتىڭ جۇمىسىندا ءتيىمدى پايدالانۋ باعىتتاعى جۇمىستاردى كەشەندى تۇردە تۇراقتى جالعاستىرۋ كەرەك؛

- مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ جاستار ءۇشىن تارتىمدىلىعىن ارتتىرۋ قاجەت.

سوڭعى اتاعان ماسەلە بويىنشا ەلىمىزدە تۇراقتى جۇمىس ىستەلىنىپ جاتىر. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تىكەلەي باستاماسىمەن تالانتتى جاستارعا الەۋمەتتىك ليفت بولاتىن پرەزيدەنتتىك جاستار كادر رەزەرۆى جوباسى قولعا الىنعان. وعان جوعارى ءبىلىمى بار، كەمىندە 5 جىل ەڭبەك ءوتىلى جانە 35 جاستان اسپاعان ازاماتتار قاتىسا الادى. 2019, 2021 جانە 2023 -جىلدارى وتكەن ىرىكتەۋلەرگە 60 مىڭنان استام قازاقستاندىق قىزىعۋشىلىق تانىتىپ، سونىڭ ىشىنەن 400 ادام مەملەكەتتىك قىزمەتكە قابىلدانعان. بۇگىندە ولاردىڭ 318 ءى جاۋاپتى قىزمەتتەرگە تاعايىندالىپ، ەكونوميكانىڭ ءتۇرلى سالالارىندا ەلىمىزدىڭ دامۋىنا ءوز ۇلەستەرىن قوسىپ وتىر. اتاپ ايتقاندا، 167 ءسى ورتالىق مەملەكەتتىك ورگانداردا، 37 ءسى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردا، 62 سى ۇلتتىق كومپانيالاردا، 52 ءسى وزگە ۇيىمداردا قىزمەت ىستەپ ءجۇر. سونداي-اق، رەزەرۆكە الىنعان 39 مامان ساياسي لاۋازىمداردا، 3 ادام «ا» كورپۋسىنىڭ لاۋازىمدارىندا جۇمىس ىستەيدى. 2 ءماجىلىس دەپۋتاتى، 1 ءبىر ءماسليحات دەپۋتاتى بار.

ايتا كەتەرلىگى، بيىل 1-ماۋسىمدا پرەزيدەنتتىك جاستار كادر رەزەرۆىنە ۇمىتكەرلەردى ىرىكتەۋ باستالدى.

ىرىكتەۋ 6 نەگىزگى سالا بويىنشا جۇرگىزىلەدى. ولار:

- ينفراقۇرىلىم؛

- ونەركاسىپ جانە ساۋدا ساياساتى؛

- اگروونەركاسىپتىك كەشەن جانە قورشاعان ورتا؛

- سىرتقى ساياسات جانە ينۆەستيتسيالار؛

- ەكونوميكالىق جانە قارجىلىق ساياسات؛

- سيفرلاندىرۋ، الەۋمەتتىك ساياسات جانە ازاماتتىق قوعام.

رەزەرۆتىڭ ءار سالالىق باعىتى بويىنشا كۆوتالار قاراستىرىلىپ، ىرىكتەۋ سول سالالىق باعىت بويىنشا عانا جۇرگىزىلەدى. بۇل ءادىس سالالار اراسىنداعى تەڭگەرىمدى قامتاماسىز ەتىپ، ناقتى باعىتتار بويىنشا ۇمىتكەرلەردى ىرىكتەۋگەە مۇمكىندىك بەرەدى.