بۇگىن - اباي كۇنى: ۇلت رۋحانياتىنىڭ تەمىرقازىعىنا تاعزىم

استانا. KAZINFORM -  بۇگىن 10- تامىز قازاق حالقىنىڭ ۇلى اقىنى اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ تۋعان كۇنى. بۇل كۇن 2020 -جىلدان بەرى «اباي كۇنى» رەتىندە رەسمي تۇردە اتاپ وتىلەدى. ۇلى ويشىلدىڭ رۋحاني مۇراسى - ۇلت بولمىسىن تانۋدىڭ بيىك ۇلگىسى.

اباي قۇنانباي ۇلى (1845- 1904) - قازاقتىڭ جازبا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى، فيلوسوف، اعارتۋشى، كومپوزيتور، اۋدارماشى جانە رۋحاني رەفورماتور. ول قازىرگى اباي وبلىسىنىڭ قاراۋىل اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. اكەسى قۇنانباي - ەل بيلىگىنە ارالاسقان، قاجىلىققا بارعان تاريحي تۇلعا.

اباي العاشقى ءبىلىمىن اۋىل مولداسىنان الىپ، كەيىن سەمەيدەگى احمەت ريزا مەدرەسەسىندە وقىعان. ول اراب، پارسى، تۇركى جانە ورىس تىلدەرىن مەڭگەرىپ، شىعىس پەن باتىس ادەبيەتىن تەرەڭ زەرتتەدى.
اقىن پۋشكين، لەرمونتوۆ، كرىلوۆ، گيەتە، بايرون سياقتى الەم ادەبيەتى كلاسسيكتەرىنىڭ شىعارمالارىن قازاق تىلىنە اۋدارىپ، ۇلتتىق پوەزيانى جاڭا ساتىعا كوتەردى. ونىڭ اۋدارمالارى مەن اندەرى ەل اراسىنا كەڭىنەن تارالىپ، قازاقتىڭ رۋحاني بايلىعىنا اينالدى.

ابايدىڭ 45 «قارا ءسوزى» - حالقىمىزدىڭ مورالدىق، ءدىني، فيلوسوفيالىق وي- ساناسىن دامىتقان بىرەگەي ەڭبەك. ول ءبىلىم، تاربيە، ادامگەرشىلىك، ادىلەت، ەڭبەك، ءدىن جانە قوعام تۋرالى تەرەڭ وي قوزعادى.

بۇگىندە ابايدىڭ ەسىمىمەن اتالاتىن وبلىس، ۋنيۆەرسيتەت، تەاتر، مەكتەپتەر مەن كوشەلەر بار.

ونىڭ 150 جانە 175 جىلدىق مەرەيتويلارى يۋنەسكو شەڭبەرىندە حالىقارالىق دەڭگەيدە اتالىپ ءوتتى. اباي ەسكەرتكىشتەرى قازاقستانمەن قاتار رەسەي، تۇركيا، گەرمانيا، فرانسيا، يران سياقتى ەلدەردە ورناتىلعان.

اباي مۇراسى - بارشا ادامزاتقا ورتاق رۋحاني بايلىق. ول قازاقتى «مال ءۇشىن ەمەس، ار ءۇشىن ءومىر سۇرۋگە» ۇندەدى.

ايتا كەتەيىك، استانادا ابايدىڭ 180 جىلدىعىنا وراي پوەزيالىق- مۋزىكالىق كەش وتكەنىز جازعانبىز.