قۇرت - كوشپەندىلەر جاسامپازدىعىنىڭ كوپ قىرلى بايلىعى- BBC
بۇل ءونىمنىڭ ءتۇرلى اتاۋلارى بار: يراندا «كاشك» دەپ اتالسا، ارمەنيادا «چورتان»، موڭعوليادا «اارۋل» دەلىنەدى، دەپ جازادى BBC. ەرتە كەزدەردەن كالسي مەن اقۋىزعا باي قۇرتتى جىبەك جولى بويىندا جانە ودان تىس جەرلەردە ساياحاتشىلار باسىتقى رەتىندە جەگەن.
جىبەك جولى بويىندا تۋعان بۇل ءونىم قازاق جانە وزگە ۇلتتاردىڭ بەرىكتىگى مەن كۇشىنىڭ نەگىزگى كوزىنە اينالدى. قۇرتقا دەگەن سۇرانىس 21-23-ناۋرىز ارالىعى كۇرت وسەدى. بۇل كۇندەرى قازاقشا جاڭا جىل اتاپ وتىلەدى. قازاق ەتنوگرافى ايگەرىم مۇساگاجينوۆانىڭ ايتۋىنشا، قۇرت ونى تىستەۋ مۇمكىن بولمايتىنداي قاتتى بولماۋى كەرەك.
«ونىڭ سىرتى قۇرعاق بولۋى ءتيىس، قۇرتتى تىستەگەندە ول جۇمسارىپ، بالعىن جانە نازىك بولادى، - دەپ قوستى ول. - ادام قۇرت تۋرالى ويلاعاندا ءبىزدىڭ اۋىزىمىزدا ءدال ليموندى ويلاعانداعىداي سەزىم پايدا بولادى».
BBC اتاپ وتكەندەي، جاقىندا ايگەرىم مۇساگاجينوۆانىڭ قازاق تاماعىنىڭ جوعالعان 50 سالتى مەن رەتسەپتى جيناقتالعان كىتابى جارىق كورگەن. ونىڭ 13 جىلعى زەرتتەۋى قازاقستاننىڭ تۇكپىر- تۇكىرىنە ەكى جىلدىق ساپار ناتيجەسىن قوسادى. ايگەرىم مادەنيەت پەن سالتتى ساقتاۋشىلاردىڭ ۇيلەرىندە بولىپ، ولاردان سۇحبات العان. باتىس قازاقستاندا قۇرتتى تۇيە سۇتىنەن ازىرلەيدى، سولتۇستىك قازاقستاندا قۇرتقا جەمىس، كەپتىرىلگەن جەمىس جانە جاڭعاق قوسادى.
ەلدىڭ وڭتۇستىگىندە ىستىق كليماتتا ۇزاق ساقتالۋى ءۇشىن تۇز كوپ قوسىلادى. ال ونىڭ كولەمى مەن ءپىشىنى قۇرتتى دايىنداۋشى ادامنىڭ قولىنا بايلانىستى وزگەرىپ وتىرادى. قۇرت تۋرالى ەڭ تانىمال وقيعانىڭ ءبىرى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندەگى ەڭبەك لاگەرىندە بولدى. بۇگىندە ول - قازاقستاننىڭ سولتۇستىگىندەگى اقمولا وبلىسىندا ورنالاسقان الجير مۇراجايى. رايسا گولۋبيەۆانىڭ ولەڭىندە لاگەر تۇتقىنى گەرترۋدا پلايتاستىڭ ەستەلىكتەرى بويىنشا لاگەردەگى ايەلدەر مەن بالالاردىڭ اۋىر جاعدايىن كورگەن جەرگىلىكتى تۇرعىندار ولارعا «ۇساق تاس» - قۇرت لاقتىرعان. وسى «اق ۇساق تاستار» قامالعاندارعا ازىق بولعان.
اۆتور: ءبيبىحان سەرىكوۆا