باياناۋىلدا جاياۋ مۇسانىڭ 190 جىلدىعىنا ارنالعان مەرەكەلىك دۋمان ءوتتى
پاۆلودار. KAZINFORM - باياناۋىلدا ءتورت اسىلدىڭ تويى ءوتتى. مويىلدىبۇلاق جانىنداعى جازىق دالادا 80 گە جۋىق كيىز ءۇي تىگىلدى.
بيىل قازاق ءان ونەرىنىڭ الىبى، ءانشى، سازگەر جاياۋ مۇسا بايجان ۇلىنىڭ تۋعانىنا - 190 جىل، جازۋشى-ساتيريك قادىر تايشىقوۆقا – 125، جازۋشى، سوعىس ارداگەرى قالمۇقان يسابايعا جانە كينورەجيسسەر، قازاق كينو اۋدارۋ ونەرىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ ءبىرى قۋات ابۋسەيىتوۆكە 100 جىل تولىپ وتىر. ءتورت اسىلدىڭ مەرەيتويىنا الىس-جاقىننان قۇرمەتتى مەيماندار مەن زيالى قاۋىم، جەرگىلىكتى جۇرت ساۋىن ايتىپ كەلدى.
ءوڭىر باسشىسى اسايىن بايحانوۆ اتا-بابالارىمىزدىڭ مادەني مۇراسىن كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاۋ ناعىز وتانشىلدىقتىڭ كورىنىسى ەكەنىن ەسكە سالا كەلىپ، پارلامەنت سەناتىنىڭ ءتوراعاسى ماۋلەن اشىمبايەۆتىڭ قۇتتىقتاۋ حاتىن وقىدى.
- اتا-بابالارىمىز بىزگە ۇلتتىق بىرەگەيلىگىمىزدىڭ نەگىزى بولعان ەڭ ۇلكەن مادەني بايلىقتى مۇراعا قالدىردى. ونى بولاشاق ۇرپاققا امانات ەتۋ - مىندەتىمىز. مەن بۇل كۇندەرى باتىرلار بەينەسىنەن - ءور رۋحتى، تىڭ قولجازبالاردان - تاريح تىنىسىن، تابيعات سۇلۋلىعىنان - تۋعان جەردىڭ تىلسىم سىرىن، قازاق كۇرەسى مەن بايگەدەن، كوكپاردان - اتا ءداستۇردىڭ اسقاقتىعىن، ايتىستان - ەل رۋحىنىڭ اسقان وتكىرلىگىن كوردىم، - دەگەن اسايىن بايحانوۆ جەرلەستەرىن ايتۋلى مەرەكەمەن قۇتتىقتادى.
مەرەكەلىك باعدارلاما ۇلتتىق مادەنيەتتىڭ بارلىق قۇندىلىعىن بىرىكتىردى. وبلىستىڭ مۋزەيلەرى مەن كىتاپحانالارى ۇيىمداستىرعان كوشپەلى كورمەلەر جۇرت نازارىن اۋداردى. اسىرەسە، قالمۇقان يسابايدىڭ سوناۋ گەرمانيا جەرىندە سوعىستان كەيىن كومەندانت بولىپ جۇرگەندە جەرگىلىكتى حالىقتىڭ ىقىلاسىمەن سىيعا تارتىلعان بىرەگەي جازۋ ماشيناسى، قازىرگى ساتبايەۆ اتىنداعى كانال قۇرىلىسىن باستان-اياق جاياۋ ارالاۋ كەزىندە ۇستاعان قول تاياعىن كوپشىلىك ىقىلاسپەن كوردى. بۇل جادىگەرلەر بۇگىندە بۇقار جىراۋ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر مۋزەيىندە ساقتالىپ تۇر. جاياۋ مۇسادان قالعان شاپان، قۋات ابۋسەيىتوۆ پەن قادىر تايشىقوۆتان قالعان شىعارماشىلىق مۇرا ۇلگىلەرى دە كەلۋشىلەرگە وتكەن عاسىردان سىر شەرتتى.
وبلىستىق «شاڭىراق» حالىق شىعارماشىلىعى ورتالىعىندا جاياۋ مۇسا بايجان ۇلىنىڭ 190 جىلدىعىنا «ءۇش جۇزگە اتىم ءمالىم جاياۋ مۇسا» اتتى رەسپۋبليكالىق ءداستۇرلى انشىلەر بايقاۋى ءوتىپ، وعان استانا، الماتى قالالارىنان، اقمولا، قاراعاندى، ۇلىتاۋ، شىعىس قازاقستان، پاۆلودار وبلىستارىنان ونەر يەلەرى قاتىستى.
ال «قازاق ايتىسىنىڭ ءۇش ءداۋىرى» تاقىرىبىندا وتكەن ايتىسقا بەلگىلى اقىندار سەرىك قۇسانبايەۆ، جۇمكەن سەيىتوۆ، التىنگۇل قاسىمبەكوۆا، بالعىنبەك يماشيەۆ، ايبەك قاليەۆ، بەكارىس شويبەكوۆ، جانسايا مۋسينا جانە اسپانبەك شۇعاتاي قاتىستى. مەرەيتويلىق ءىس-شارالارعا «مۋزارت توبى» مەن ءانشى مەرۋەرت تۇسىپبايەۆا ارنايى كەلىپ، ءان شىرقادى.
ات بايگەسى مەن كوكپار، بۋرا ساندى الىپتار ونەر كورسەتكەن بوز كىلەمدەگى كۇرەس تە ءوز جانكۇيەرلەرىن از جيناعان جوق. بۇل كۇنى اۋدان ورتالىعىندا مەرەيتوي يەلەرىنە ارنالعان بىرنەشە رۋحاني ءىس-شاراعا كۋا بولدىق.
«رۋحى بيىك تۇلعالار» اتتى رەسپۋبليكالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنسيادا جاياۋ مۇسانىڭ جيەنشارى گۇلبارشىن ءدۇرمانوۆا، قۋات ابۋسەيىتوۆتىڭ قىزى مەرۋەرت ابۋسەيىتوۆا، قالمۇقان يسابايدىڭ ۇلكەن قىزى بايان يسابايەۆا، جازۋشى، ولكەتانۋشى سايلاۋ بايبوسىن تۇلعالار جايىندۆ تىڭ دەرەكتەردى اڭگىمەلەپ، ەستەلىكتەر ايتتى. ال ايتۋلى اقىن، ارداگەر جۋرناليست قورعانبەك امانجول بايان جەرىنە ارناعان اسەم جىر شاشۋلارىن تارتۋ ەتتى.
بەلگىلى وپەرا ءانشىسى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى شاھيماردان ءابىلوۆ جاياۋ مۇسانىڭ «سۇرشا قىز» انىنە الەمدىك دەڭگەيدە مويىندالعان مۋزىكا دەپ باعا بەردى.
- ءاننىڭ كولەمى، قۇرىلىمى، دياپازونى مەن ءسوزى - الەمدىك قۇبىلىس. «قىتايدىڭ اتاقتى ويشىلى كونفۋتسيي: «بەلگىلى ءبىر ەلدىڭ كوڭىل كۇيىن بىلگىڭ كەلسە ءانىن تىڭدا»، - دەگەن ەكەن. قازاقتىڭ ءان ونەرىندە الەمدىك دەڭگەيمەن تالاسا الاتىن تۋىندىلاردىڭ اۆتورى - جاياۋ مۇسا.
ماسەلەن، ونىڭ «اق سيسا» ءانى تۇنىپ تۇرعان سترەتتو. كلاسسيكالىق دەڭگەيدەن قاراعاندا بۇل ءاننىڭ الەمدەگى ورنى بيىك. قازاقتىڭ مۋزىكاسىن، قازاقتىڭ ءتىلىن، مادەنيەتى مەن جانىن ايقىن بايقاتاتىن اندەرىمىزدىڭ ءبىرى. جاياۋ مۇسا «سۇرشا قىز» جانە «اق سيسا» اندەرىمەن-اق ءوز زامانىندا بيىك دەڭگەيگە كوتەرىلگەن، ونەرى الەمدىك مۋزىكا مادەنيەتىنە تەڭدەسكەن تۇلعا ەكەنىن بايقايمىز.
مۇحتار اۋەزوۆتىڭ 100 جىلدىعىنا وراي فرانسيادا وتكەن كونسەرتكە قاتىستىم. سوندا ابايدىڭ «كوزىمنىڭ قاراسى» جانە وسى «اق سيساسىن» ورىنداعانىمدا ەۋروپا جۇرتى ءتانتى بولعان. بۇل قازاق ونەرىنىڭ قۇدىرەتى ەدى. ءبىز وسىنداي ۇلىلارىمىزدىڭ اسقاق ونەرىن ۇلىقتاۋ ارقىلى قازاق رۋحانياتىن الەمگە دارىپتەيمىز، - دەدى شاھيماردان ءابىلوۆ.
باياناۋىلدا سونداي-اق بۇل كۇندەرى قادىر تايشىقوۆتىڭ 125 جىلدىعىنا وراي ساتيرالىق شىعارمالار اراسىندا جانە ق. يسابايدىڭ 100 جىلدىعىنا وراي پروزالىق شىعارمالار اراسىندا وتكىزىلگەن وبلىستىق بايقاۋلاردىڭ قورىتىندىلارى جاريالاندى.