ازدى كوپكە اينالدىراتىن زاڭ: 80 مەن 20 نىڭ قۇپياسى

استانا. قازاقپارات - پارەتو پرينسيپى (نەمەسە 80/20 زاڭى) - يتاليالىق ەكونوميست ۆيلفرەدو پارەتو XIX عاسىردىڭ اياعىندا بايلىقتىڭ 80 پايىزى حالىقتىڭ 20 پايىزىندا شوعىرلانعانىن بايقاعان تۇجىرىمىنان باستاۋ الادى. كەيىننەن بۇل زاڭ ەكونوميكادان تىس ءتۇرلى سالالارعا دا كەڭىنەن قولدانىلىپ، «ناتيجەنىڭ 80 پايىزى ءسىزدىڭ جالپى ۋاقىتىڭىز بەن كۇشىڭىزدىڭ تەك 20 پايىزىن الاتىن ەڭ ماڭىزدى ءىس-ارەكەتتەرىڭىزدەن شىعادى» دەگەن نەگىزگى يدەياعا اينالدى. بۇل ماقالادا ءبىز پارەتو پرينسيپىنىڭ ءمانىن، ونىڭ پايدا بولۋ تاريحىن، پراكتيكالىق قولدانۋ جولدارىن جانە كۇندەلىكتى ومىردە، بيزنەس پەن بىلىمدە قالاي پايدالانۋعا بولاتىنىن قاراستىرامىز.

تاريحى

1896 -جىلى ۆيلفرەدو پارەتو يتاليا اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى جەر يەلەنۋدەگى تەڭسىزدىكتى زەرتتەپ، حالىقتىڭ 20 پايىزى جەردىڭ شامامەن 80 پايىزىن يەلەنەدى دەگەن قورىتىندىعا كەلگەن. كەيىننەن زەرتەۋشىلەر وزگە دە سالالاردا ۇقساس بولىنىستەردى انىقتادى:

• كومپانيادا تابىستىڭ 80 پايىزىن ەڭ ۇزدىك 20 پايىز كليەنت اكەلەدى.

• جوباداعى ماسەلەلەردىڭ 80 پايىزى قاتەلىكتەردىڭ 20 پايىزىنان تۋىندايدى.

• ساتىلىمنىڭ 80 پايىزى ونىمدەردىڭ 20 پايىزىننان تۇرادى.

نەگىزگى ءمانى

پارەتو ءپرينتسيپى ونىمدىلىك پەن رەسۋرستاردى ءتيىمدى باسقارۋعا باعىتتالعان. ونىڭ باستى يدەياسى - قول قويىلعان ارەكەتتەردىڭ ءبارى بىردەي ماڭىزدى ەمەس: ناتيجەنىڭ باسىم بولىگى جۇمىستىڭ نەبارى از بولىگىنەن شىعادى. سوندىقتان ۋاقىتىڭىزدى، قارجىڭىزدى، كۇش- قۋاتىڭىزدى سول اسا ناتيجەلى 20 پايىزعا اۋدارۋ ارقىلى جالپى تابىسىڭىزدى ارتتىراسىز.

قولدانۋ سالالارى

بيزنەس جانە ماركەتينگ

• كليەنتتەردى سەگمەنتتەۋ: ەڭ كوپ تابىس اكەلەتىن 20 پايىز تۇتىنۋشىعا ەرەكشە كوڭىل ءبولىپ، ولارعا ارنالعان ارنايى ۇسىنىستار ازىرلەۋ.

• ونىمدىلىك تالداۋ: ەڭ ساتىلىمعا سۇرانىس تۋعىزاتىن 20 پايىز ءونىم اسسورتيمەنتىن كەڭەيتىپ، ماركەتينگ بيۋدجەتىنىڭ باسىم بولىگىن سولارعا جۇمساۋ.

ۋاقىتتى باسقارۋ

• كۇندەلىكتى تاپسىرمالاردى باعالاۋ: جاساعان ىستەرىڭىزدىڭ قايسىسى ەڭ كوپ ناتيجە بەرەتىنىنە تالداۋ جاساپ، ماڭىزدى 20 پايىزعا باسىمدىق بەرۋ.

• «تەڭەۋ مەن شولۋ» ءادىسى: كۇندە اتقارىلعان 10 تاپسىرمانىڭ قاي 2 سى شىنايى وزگەرىس اكەلگەنىن جازىپ، كەلەسى كۇنى سولارعا كوبىرەك ۋاقىت ءبولۋ.

قارجىنى جوسپارلاۋ

• شىعىندى ازايتۋ: ايداعى بارلىق شىعىنىڭىزدىڭ قاي بولىگى ەڭ كوپ ۇلەس الاتىنىن شىعارىپ، ەڭ ءىرى 20 پايىز شىعىندى وڭتايلاندىرۋ.

• ينۆەستيتسيا: پورتفەلدەگى ەڭ جوعارى كىرىستىلىك اكەلەتىن اكتيۆتەردى انىقتاپ، سولارعا باسىم كوزىڭىزدى بۇرۋ.

ءبىلىم مەن دامۋ

• وقۋ پروتسەسىندە: ءبىر پاننەن 100 گە جەتۋ ءۇشىن ەڭ ماڭىزدى 20 پايىز تاقىرىپقا كوڭىل ءبولىپ، قالعان ماتەريالدى كەيىن تولىقتىرۋ.

• ءتىل ۇيرەنۋدە: جاڭا سوزدىك قوردىڭ 80 پايىزى كۇندەلىكتى قارىم-قاتىناستا ءجيى قولدانىلاتىن 20 پايىز سوزدەردەن تۇرادى - سولاردى ءبىرىنشى مەڭگەرۋ.

دەنساۋلىق پەن سپورت

• جاتتىعۋ جوسپارى: ناتيجەلى جاتتىعۋلاردىڭ 20 پايىزىن انىقتاپ، اپتانىڭ 80 پايىزىندا سولارعا باسىم ۋاقىت ءبولۋ.

• تاماق تانۋ: كۇندەلىكتى كالوريانىڭ 80 پايىزىن ساپالى قورەكتىك زاتتاردان الۋعا تىرىسۋ.

قالاي قولدانۋعا بولادى؟

تالداۋ جاساۋ

ءوز بيزنەسىڭىزدىڭ (تاپسىرما، كليەنت، ءونىم، شىعىن) ءتىزىپ، ولاردىڭ جالپى ناتيجە/تابىسقا قاتىسۋ ۇلەسىن انىقتاڭىز.

باسىمدىق بەرۋ

ەڭ جوعارى ۇلەس قوساتىن 20 پايىزدى تاڭداپ، ولارعا ارتىق ۋاقىت پەن رەسۋرستار ءبولىڭىز.

قىسقارتۋ

ناتيجە اكەلمەيتىن كوپ مولشەردەگى 80 پايىزدى (ارتىق جينالعان مىندەتتەر، از تابىستى كليەنتتەر، سيرەك قولدانىلاتىن قۇرالدار) ايىرىپ تاستاڭىز نەمەسە اۆتوماتتاندىرىڭىز.

مونيتورينگ

اي سايىن نەمەسە توقسان سايىن ۇلەستەردى قايتا تەكسەرىپ، 20/80 اراقاتىناسى اۋىسىپ جاتسا، رەتتەڭىز.

قايتا ءبولۋ

ەڭ ءتيىمدى 20 پايىزعا رەسۋرستى تولىعىمەن اۋدارىپ، قايتالاما قورىتىندىلاردى ەسەپتەپ وتىرىڭىز.

ناقتى مىسال

تاۋار ساتاتىن كومپانيادا جىلدىق كىرىستىڭ 80 پايىزىن 20 پايىز كليەنت كومانداسى الىپ وتىرسا، كەلەسى جىلعا ماركەتينگ بيۋدجەتىن سول توپقا باعىتتاۋ ارقىلى 15- 25 پايىز قوسىمشا تابىسقا قول جەتكىزۋگە بولادى. نەمەسە وقۋشى ءوز ءبىلىمىنىڭ 80 پايىزىن بيولوگيا پانىنەن العان 20 پايىز ەڭ كۇردەلى تاقىرىپتى تەرەڭ يگەرۋ ارقىلى قىسقا مەرزىمدە جاقسارتا الادى.

Pareto پرينسيپى - كەز كەلگەن سالادا رەسۋرستى (ۋاقىت، كۇش، اقشا) ۇنەمدەپ، بارىنشا ءتيىمدى ناتيجەگە قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن امبەباپ قۇرال. ونىڭ ءمانى - «ونىمدىلىكتىڭ نەگىزگى قاينار كوزى - از، ءبىراق ناتيجەسى كوپ بولىكتە». بۇل قاعيدانى بيزنەس، ءبىلىم، جەكە ءومىر، دەنساۋلىق پەن قارجى سالاسىندا قولدانا وتىرىپ، ءوز جوسپارلارىڭىزدى وڭاي اۆتوماتتاندىرىپ، كوپ ناتيجە الاسىز.