استرونومدار العاش رەت ەرتە عالامدا ەجەلگى كۆازارلاردىڭ بىرىگۋىن باقىلادى

فوتو: Фото: freepik.com

  استانا. KAZINFORM - حالىقارالىق استرونومدار ۇجىمى بيكەش شوقجۇلدىزىندا ۇلكەن جارىلىستان 900 ميلين جىلدان كەيىن ءبىر-بىرىمەن سوقتىعىسقان بەلسەندى گالاكتيكالىق يادرولار -كۆازارلاردىڭ بىرىگۋىنىڭ ەڭ الىس جانە ەجەلگى مىسالىن تاپتى.

ولار اشقان جاڭالىق ەرتە عالامداعى گالاكتيكالار مەن قارا قۇردىمداردىڭ ءوسۋ مەحانيزمدەرىن اشۋعا كومەكتەسەدى، دەپ حابارلادى دۇيسەنبىدە استرونوميالىق زەرتتەۋلەر جۇرگىزەتىن ۋنيۆەرسيتەتتەر قاۋىمداستىعىنىڭ (AURA) باسپا ءسوز قىزمەتى. بۇل تۋرالى ت ا س س اقپارات اگەنتتىگى جازدى.

«بۇل جاڭالىق نەگىزىنەن كەزدەيسوق بولدى. مەن ەجەلگى كۆازارلاردىڭ رولىنە ىقتيمال ۇمىتكەرلەردى ىزدەۋ ءۇشىن «سۋبارۋدان» تۇسىرىلگەن سۋرەتتەردى زەرتتەگەن كەزدە ءبىر-بىرىنە جاقىن ەكى ۇقساس جانە وتە «قىزىل» ساۋلەلەنۋ كوزدەرىن انىقتادىم. ءبىز بىرىكتىرۋ پروتسەسىندەگى كۆازارلار جۇبىنىڭ اشىلۋىن بىرنەشە ونداعان جىلدار بويى كۇتتىك، ەندى ءبىرىنشى رەت ولاردىڭ بار ەكەنىن راستاۋعا قول جەتكىزدىك»، - دەپ مالىمدەدى ەحيمە پرەفەكتۋراسى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوتسەنتى يوسيكي ماتسۋوكا.

زەرتتەۋشىلەر بۇل جاڭالىقتى گاۆاي ارالدارىندا ورناتىلعان جاپوندىق «سۋبارۋ» تەلەسكوپى ارقىلى الىنعان ەرتەدەگى الەمنىڭ سۋرەتتەرىن زەرتتەۋ، ەجەلگى كۆازارلاردىڭ وزىندىك «ساناعىن جۇرگىزۋ» كەزىندە جاسادى. وسى جوبانىڭ ءبىر بولىگى رەتىندە عالىمدار الەم بىرتىندەپ ەلەكتروماگنيتتىك تولقىندارعا ءمولدىر بولا باستاعان رەيونيزاتسيا داۋىرىندە بولعان بىرنەشە جۇزدەگەن بەلسەندى گالاكتيكالىق يادرولاردى زەرتتەپ جاتىر.

زەرتتەۋشىلەر ىسكە قوسىلۋى 2025 -جىلدىڭ جازىنىڭ سوڭىنا جوسپارلانعان LSST سياقتى جەرۇستى تەلەسكوپتارىنىڭ كومەگىمەن تاعى دا كوپتەگەن سوقتىعىساتىن كۆازارلار انىقتالاتىنىنا ۇمىتتەنىپ وتىر. بىرنەشە ونداعان نەمەسە جۇزدەگەن سوقتىعىسقان ەجەلگى كۆازارلاردى انىقتاۋ جانە زەرتتەۋ استرونومدارعا ولاردىڭ الەمنىڭ قايتا يوندانۋ پروتسەسىندە قانداي ءرول اتقارعانىن تۇسىنۋگە كومەكتەسەدى.