گرۋزيادان كولىك اكەلگەن جۇرگىزۋشى ونداعى باعا قازاقستاننان قانشا پايىز ارزان ەكەنىن ايتتى
ءدال قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستاننىڭ كولىك نارىعىندا ماشيناعا دەگەن تاپشىلىق جوق. ءبىراق، سوعان قاراماستان شەتەلدەن ۇستالعان كولىكتەردى تاسۋشىلاردىڭ سانى ازايماي وتىر. Massaget.kz ءتىلشىسى الماتىدان گرۋزياعا ارنايى كولىك ساتىپ الۋعا بارعان جاندارمەن سۇحباتتاستى.
«بىرنەشە ميلليون تەڭگە ۇنەمدەدىم»
Autopapa بازارىنا الماتىدان ارنايى كولىك ساتىپ الۋعا كەلگەندەردىڭ ءبىرى - ناربول ەربول ۇلى. 4-كۋرستىڭ ستۋدەنتى 4 مىڭ شاقىرىم جەردەن كوڭىلى قالاعان كولىكتى ىزدەپ كەلگەن.
«ەكى كۇن بازاردى ارالاپ، 50-60 قا جۋىق كولىكتى قارادىق. اياعىندا 2019-جىلعى Camry-70 اۆتوكولىگىنە توقتادىم. ماتورىنىڭ كۇشى - 2,5 ليتر. ساۋدالاسىپ ءجۇرىپ 16900 ا ق ش دوللارىنا الدىم. باستاپقى باعاسى 18500 ا ق ش دوللارى بولدى. مەن وزىمە ۇناعان Camry -70 ءتى 7,8 ميلليون تەڭگەگە تاپتىم. قازاقستانعا اپارعاندا ۋتيلالىم، تاعى باسقا دا شىعىندارىمەن 12 ميلليونعا جۋىقتايدى ەكەن. قازاقستاندا بۇل كولىكتىڭ امەريكالىق نۇسقاسى 13 ميلليون تەڭگەدەن جوعارى تۇرادى. ەۋروپالىق نۇسقالار ءتىپتى قىمبات، 15 ميلليون سۇرايدى. بىرنەشە ميلليون تەڭگەمدى ۇنەمدەدىم دەسەم بولادى. كولىك 80 مىڭ شاقىرىمداي جۇرگەن، ساپاسى وتە جاقسى»، - دەدى 23 جاستاعى ستۋدەنت.
Autopapa بازارى شامامەن التى بولىمگە توپتاسقان. ساتىلىمداعى كولىكتەردىڭ 99 پايىزى امەريكادان اۋكسيون ارقىلى اكەلىنگەن ماشينالار. ماسەلەن، قازىر قازاق نارىعىندا سۇرانىسقا يە 2021-2023-جىلعى Toyota Camry - 75 كولىكتەرى 20-23 مىڭ دوللاردىڭ اينالاسىندا بولسا، 5-6 جىلدىق Toyota Camry – 70 تەردى 16-19 مىڭ ا ق ش دوللارىنا تابۋعا بولادى. قازاقستاندىقتار جاقسى كورەتىن Toyota Highlander ءدىڭ 6-7 جىل جۇرىلگەندەرىن دە 10-12 ميلليون تەڭگە ارالىعىندا الۋعا بولادى. ال Camry-50 جانە 55 دەپ اتالتىن تۇرلەرى مەن 2019-20- جىلعى Hyundai Elantra ،Hyundai Sonata ،Hyundai Tucson سىندى مودەلدەردى 9500 - 11 مىڭ ا ق ش دوللارىنا الۋعا بولادى. كولىك ىزدەۋشىلەر كورسەتىلگەن باعادان قالايدا 1-2 مىڭ دوللار تۇسىرتەدى. جوعارىدا ماركالاردىڭ ءبارى قازاقستانداعى باعادان كەمى 40 پايىزعا ارزان.
«اكەلگەن كولىكتى راسىمدەۋ قۇنى ميعا سىيمايدى...»
گرۋزياعا ەلدىڭ ءار ايماعىنان كولىك العىسى كەلگەندەردى جيناپ، اۆتوتۋر ۇيىمداستىراتىن توپتار دا پايدا بولعان. ونى ۇيىمداستىرۋشىلار بوتەن ەلدە الدانىپ قالماۋعا كەپىل بەرىپ قانا قويماي، ماشينانى تاڭداسادى، باعاسىن تۇسىرتكىزەدى، قۇجاتتارىن راسىمدەۋگە كومەكتەسەمىز دەيدى. رەسەي فەدەراتسياسىنا قاراستى شەشەنستان، داعىستان، قالماقيا سىندى ەلدەردىڭ جەرىنەن كەدەرگىسىز وتۋگە كومەكتەسەدى.
«ايىنا 40 كولىكتى قازاقستانعا كىرگىزەمىز. ورتا ەسەپپەن ءبىر ادام 13-15 مىڭ دوللارعا گرۋزيادان ماشينا الدى دەپ ەسەپتەيىك. كولىكتى ەلگە جەتكىزگەن سوڭ تاعى بىتپەيتىن تولەمدەر باستالادى. كەدەندىك راسىمدەۋگە 1 ميلليونعا دەيىن اقى الادى. باستاپقىعا (پەرۆيچكا) تەحپاسپورت پەن ءنومىر عانا الامىز. وعان 1 ميلليون 725 مىڭ تەڭگە تولەۋ دەگەن ميعا سىيمايتىن دۇنيە. 2,5 ليتر كولەمگە ورتاشا العاندا ۋتيلالىم 825 مىڭ تەڭگە. باستاپقى تىركەۋ ءۇشىن 2 ميلليون تەڭگەگە جۋىق قاراجاتتى الۋ تىم ارتىق. باستاپقى تىركەۋ دەگەن شەتەلدە بولعان كولىك ءبىزدىڭ قازاقستانعا كەلىپ تىركەلگەنى ءۇشىن الىناتىن سوما. 2020-جىلعا دەيىنگىلەرگە 1 ميلليون 725 مىڭ تەڭگە كەتەدى. بۇنىڭ دا ءبىر تۇسىنىگى بولۋ كەرەك شىعار؟! نە ءۇشىن بۇنداي سوما؟ تەحپاسپورت پەن ءنومىر الۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك باج سالىعى 13-14 مىڭ تەڭگە تولەيمىز جانە شەتەلدەن اۆتوكولىكتىڭ كەلگەنى ءۇشىن 1 ميلليون 725 مىڭ تەڭگە تاعى تولەيمىز. سوندا، 2 كۋب كولەمدى 2017-2008-جىلدار ارالىعىنداعى ماشينانىڭ قۇجاتىن جاساتۋعا كەمى 3,5 ميلليون تەڭگە كەتەدى. كولىكتى شەتەلدەن 4 ميلليون تەڭگەگە ساتىپ الاتىن بولساق، قازاقستانعا بارىپ جاسايتىن قۇجاتقا 3,5 ميلليون تەڭگەگە شىعادى. بۇنى قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟ بالانس جوق. سىرتتان اۆتوكولىكتىڭ كەلۋىنە كەدەرگى كەلتىرۋ. كولىك پەن ونىڭ قۇجاتىنىڭ باعاسى تەڭەسىپ تۇر. مونوپوليستەر وزدەرىنىڭ زاۋىت، اۆتوسالوندارىنداعى ماشينالاردى الۋعا زاڭ ارقىلى ماجۇبىرلەپ قويعان. سالوننان بارىپ ەڭ ارزان دەگەنىن 12 ميلليون تەڭگەگە العانشا، 4 ميلليون تەڭگەگە سىرتتان 3-4 جىل جۇرىلگەن، ساپاسى الدەقايدا جوعارى ماشينانى اكەلە سالمايمىن با؟ بۇل قىمباتشىلىق وسىعان قارسى ادەيى جاسالعان امال»، - دەدى دوسبول ارىستانبەك.
«قازاقتار ارزان ماشينا ىزدەيدى»
گرۋزيانىڭ اۆتوبازارىنداعى ساتۋشىلار قازاقستاندىقتاردى اسا جاقتىرا دا قويمايدى. تەك وزگە الۋشى از بولعاندىقتان قينالا ساۋدالاساتىندار دا بار. ويتكەنى، ەلگە كەلگەن سوڭ قۇجات ءۇشىن تولەنەتىن ميلليونداردى ەسەپتەيتىن وتانداستار باعانى بارىنشا كوبىرەك ءتۇسىرۋدى تالاپ ەتىپ تۇرىپ الادى. ال بۇل بازارداعى ساتۋشىلارعا ۇنامايدى.
«ءبىرىنشى ورىندا ءازىربايجاندىقتار كوپ الادى كولىكتى. ءبىراق ولاردىڭ اراسىندا الىپ-ساتۋشىلار كوپ. بۇرىن رەسەيلىكتەر كوپ ساتىپ الاتىن. باعا دا ول كەزدە جوعارى ەدى. سوڭعى ەكى اپتادا قازاقتارعا ماشينا ساتپادىم. ونشاقتى ماشينا ساتىلدى. قىرعىزدار ارقىلى رەسەيلىكتەر الدى، ءازىربايجاندار دا بار. قازاقتار ارزانعا العىسى كەلەدى. مىسالى، مىنا اق ءتۇستى Camry -75 كە 22 مىڭ دوللار سۇراپ تۇرمىن، 21 مىڭ دوللارعا بەرەم. بىزگە تاجىك پە، قازاق پا، ءبارىبىر قالاعان باعامىزعا بەرەمىز. قازاقتار ارزان ماشينا ىزدەيدى، ارزانعا العىلارى كەلەدى. ءار كولىكتىڭ قۇنى بار»، - دەدى ابدۋلراۋف ەسىمدى ساۋداگەر.
اۆتور ءامىربولات قۇسايىن ۇلى