جەر بەتىن ارام ءشوپ باسىپ بارادى

استانا. قازاقپارات - ءتىپتى سوڭعى جىلدارى ينۆازيۆتى، ياعني بەلگىسىز وسىمدىكتەر مەن جانۋارلار كوبەيىپ، بيوالۋاندىلىققا نۇقسان كەلتىرىپ جاتىر، - دەيدى عالىمدار.

مۇنداي قۇبىلىستاردان جىل سايىن الەم ەكونوميكاسىنا 423 ميلليارد دوللار كولەمىندە شىعىن كەلەدى ەكەن. بۇل تۋرالى ب ۇ ۇ بايانداماسىندا جاريالاندى. بۇگىندە جەر شارىندا 3 مىڭعا جۋىق ينۆازيۆتى وسىمدىك پەن جانۋار بار. سونىڭ ءبىرى، گياتسينت گۇلى. ول نەگىزىنەن لاتىن امەريكاسى ەلدەرىندە وسەدى. ءبىراق كەيىنگى كەزدەرى اتالعان وسىمدىك ءتۇرى ازيا، افريكا، اۆستراليا، ەۋروپا مەملەكەتتەرىندە دە كەڭىنەن تارالىپ جاتىر. جالپى، گياتسينت سۋداعى وزگە وسىمدىكتەردى ىعىستىرىپ، بالىقتاردىڭ ازىعىن ازايتاتىن زيانكەس سانالادى.

عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، جەر بەتىندە سوڭعى ۋاقىتتا مۇنداي پارازيتتى تىرشىلىكتەر كوبەيە تۇسكەن.

پيتەر ستوتت، ب ۇ ۇ بايانداماشىسى:

- قازىر مۇنداي قۇبىلىس الەمنىڭ كوپ ەلىندە بايقالادى. اسىرەسە، بوگدە جاندىكتەر مەن سۇتقورەكتى جانۋارلاردىڭ اياق استىنان پايدا بولىپ، كوبەيۋى ءجيى كەزدەسەدى. مىسالى، ا ق ش- تىڭ ءبىرقاتار ايماعىندا ساسىق ساڭىراۋقۇلاق قاپتاعان. عالىمدار مۇنداي زيانكەس تىرشىلىكتەردىڭ تەز تارالاتىنىن ايتادى. كەيىنگى 4 جىلدا 49 ەلدە جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەر وسىنى كورسەتىپ وتىر.

ال دەرەككە سۇيەنسەك، 1979 -جىلدان باستاپ وسىنداي تابيعي قۇبىلىستاردان الەم ەكونوميكاسىنا كەلەتىن شىعىن 400 پايىزعا ارتقان.

زەرتتەۋ گاۆاي ارالارىندا ورمان ءورتى افريكادا وسەتىن كەي شوپتەردىڭ تارالۋىمەن بايلانىستى ەكەنىن كورسەتتى. ولار باسقا كليماتقا بەيىمدەلگەن. سالدارىنان ەكسترەمالدى اۋا رايى كەزىندە تابيعي اپاتتىڭ تۋۋىنا سەبەپشى بولعان. ماماندار دۇنيەجۇزىندە بوگدە وسىمدىكتەر مەن جانۋارلاردىڭ تەز تارالۋ قۇبىلىسىنىڭ جيىلەۋى جاھاندىق جىلىنۋمەن بايلانىستى دەپ وتىر. بولجامعا قاراعاندا كەلەشەكتە ولاردان فلورا مەن فاۋنانىڭ جاپا شەگۋى ارتا تۇسپەك.

www.24.kz