عالىم، جازۋشى، پروفەسسور، قوعام قايراتكەرى سۇلتان جانبولاتوۆ
ءبىز بۇگىن ابىز اقساقالىمىز سۇلتان رامازان ۇلى تۋرالى وقىرماندارىمىزعا قىسقاشا مالىمەتتەر بەرە كەتكەندى ءجون كورىپ وتىرمىز.
سۇلتان رامازان ۇلى جانبولاتوۆتىڭ قىسقاشا ءومىر بايانى
1936-جىلى 1-قاڭتاردا، تارباعاتاي ايماعىنداعى شاعانتوعاي اۋدانىنىڭ قاراكەمەرىندە، مالشى وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1953-1956جىلدارى شينجياڭ ينستيتۋتى فيزيكا-ماتەماتيكا فاكۋلتەتىندە، 1957-1961-جىلدارى چاڭچۇنداعى جيلين ۋنيۆەرسيتەتى فيزيكا فاكۋلتەتى راديو-ەلەكترونيكا ماماندىعىندا، 1979-جىلى بەيجىڭ ونەركاسىپ ۋنيۉەرسيتەتىندەگى اسپيرانتتاردىڭ كومپيۋتەر كۋرسىندا وقىعان.
سۇلتان 1956-1986 جىلدارى شينجياڭ ۋنيۆەرسيتەتىندە وقىتۋشى بولدى. 1962-1966 جىلدارى ۇلتشىل، شيۋجىڭ جۋيشى، شەتەلگە قاشقاننىڭ ۇلى، «اق مامان» سياقتى «بورىكتەرمەن» كورگەن ساياسي قاقپايى «مادەنيەت توڭكەرىسىندە» ايدالۋ، كۇرەسكە الىنۋ مەن مىرزا قاماققا الىنعان سوكەڭ، كەيىنگى دىڭ شياۋپيڭ باستاعان دۇرىس ساياساتتان سوڭ عانا وڭ كوزگە تۇسە باستايدى.
وسىدان كەيىن، لەكتور، قىتاي قازاقتارىنان تۇڭعىش دوتسەنت(1982)، كافەدرانىڭ جانە ينفورماتسيا زەرتحاناسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، فاكۋلتەت ءمۇدىرىنىڭ(دەكاننىڭ) ورىنباسارى (1982-جىلدان)، ۋنيۉەرسيتەت باستىعىنىڭ ورىنباسارى(1983-جىلدان) ماگيسترلەر جەتەكشىسى (1985) جۇڭگو ەلەكترونيكا قوعامىنىڭ باسالقا مۇشەسى، جۇڭگو ازۇلت جازۋىنداعى ينفورماتسيالاردى وڭدەۋ قوعامىنىڭ ٴتوراعاسى، ش ۇ ا ر عىلىم جانە تەحنيكا قاۋىمداستىعىنىڭ تۇراقتى جوراسى، ش ۇ ا ر جوعارى وقۋ ورىندارى كاسىپتىك قىزمەت اتاقتارىن اتتەستاتتاۋ كوميسسياسىنىڭ باستىعى سەكىلدى قىزمەتتەردى اتقاردى.
راديو-ەلەكترونيكا ماماندىعىن(قازىرگى شينجياڭ ۋنيۆەرسيتەتى ەلەكترونيكا فاكۋلتەتىنىڭ ىرگەتاسىن) قۇرىپ شىعۋعا باسشىلىق ەتتى. از ۇلت جازۋلارىن كومپيۋتەردە ءبىرجاقتى ەتۋ جۇيەسىن جاراتقان توپقا جەتەكشىلىك ەتىپ، «عىلىم-تەحنيكالىق ىلگەرىلەۋ» سىيلىعىن جانە ماگيستر تاربيەلەۋ مارتەبەسىن الدى(1986-جىلى). 1986-جىلعا شەيىن «كومپيۋتەر پرينتسيپتەرى»، «جارتىلاي وتكىزگىشتىك راديوقابىلداعىش»، «ماگنيتوفوندى راديوقابىلداعىش»، «كالكۋلاتور» قاتارلى تەحنيكالىق كىتاپتارى جارىق كوردى.
سۇلتان 1986-1996-جىلدارى ش ۇ ا ر وقۋ-اعارتۋ كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى، سونداي-اق وقۋ-اعارتۋدى زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ پروفەسسورى (1988، ش ۇ ا ر-دىڭ «توتەنشە ۇلەسى بارجاس-ورتا جاس مامانى» (1990)، جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم بەرۋدى زەردەلەۋ ينستيتۋتىنىڭ باسشىسى جانە اعا زەرتتەۋشىسى، ءۇرىمجى كاسىپتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى(قوسىمشا) بولدى.
ال، 1993-2003-جىلدارى 8-شى جانە 9-شى كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، ونىڭ ۇلتتار كوميسسياسىنىڭ مۇشەسى قىزمەتىن وتەدى. 2005-جىلى دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ 3-قۇرىلتايىندا ونىڭ 7 كىسىلىك قاۋىمداستىق ٴتورالقاسىنا مۇشە بولىپ سايلاندى. ءۇرىمجى كاسىبي ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى بولۋدان سىرت، ش ۇ ا ر تەلەۋنيۆەرسيتەتى، قازاقستاننىڭ استاناداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى، مۇحتار اۋەزوۆ اتىنداعى سەمەي ۋنيۆەرسيتەتى سەكىلدى ج و و-نىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى اتاندى.
جانبولاتوۆ 1986-جىلدان كەيىن، اكىمشىلىك قىزمەتتەرىن اتقارۋدىڭ سىرتىندا، ءوزى بالا جاستان قىزىعاتىن، 1962-جىلدان بەرى «دومبىرا فيزيكاسى» سەكىلدى وچەركتەر، «ارۋاقتار اراسىندا» سەكىلدى عىلىمي فانتاستيكالىق اڭگىمەلەر جاريالاپ، ۇزدىك-سوزدىق ارالاسىپ كەلگەن كوركەم ادەبيەتكە دە بەت بۇردى.
1994-جىلدان باستاپ «ءۇيسىن حيكاياسى» اتتى تريلوگياسى جارىق كوردى جانە قىتايدا مەملەكەتتىك كىتاپ، ش ۇ ا ر-لىق «ۇزدىك تۋىندى» سىيلىقتارىنا يە بولدى. ول قازاقستاندا، 20-عاسىرداعى قازاقتىڭ 100 رومانى اتتى باعدارلاماعا(العاشقى نۇسقاسىنا) ەندى. سۇلتاننىڭ 2008-جىلدان باستاپ «ءبىز» دەيتىن اۆتوبيوگرافيالىق تريلوگياسى بەيجىڭدە جانە قازاقستاندا جارىق كوردى، حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىن دا ەنشىلەدى(2016-جىلى).
سونداي-اق «ەجەلگى ۇلىس تاريحى» («ءۇيسىنناما») اتتى، ەرتەدەگى ٴۇيسىن مەملەكەتىنىڭ تاريحىن بايانداعان كىتابى «اتا جۇرت» باسپاسى تاراپىنان جارىققا شىعىپ، «قازاق تاريحىنان ساۋات» اتتى ەڭبەگى راديودا تارالىپ، الماتىدا جارىق كوردى.
سۇلتان جانبولاتوۆ - قىتاي مەملەكەتتىك جازۋشىلار قوعامىنىڭ مۇشەسى جانە قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ شەتەلدىك مۇشەسى. قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نازاربايەۆتىڭ بۇيرىعىمەن 2002-جىلى قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 10 جىلدىعىنا وراي مەرەكەلىك مەدالمەن، 2007-جىلى «دوستىق» وردەنىمەن ماراپاتتالدى.
2004-جىلى (ليۋ شاۋۋ، ۋاڭيۇيحۋ، ءجۇسۇپ ماماي، عازى امەت، پاشايشاندارمەن بىرگە) قتايداعى تۇڭعىش «تيانشان» ادەبيەت-ونەرسىيلىعىنداعى «ۇلەس» مەدالىمەن ماراپاتتالدى. 2014-جىلى قازاقستان عىلىم اكادەمياسىنىڭ «قازاق عىلىمىنا قوسقان زور ۇلەسى ٴۇشىن» گراموتاسىنا يە بولدى.
عالىم اتامىزدىڭ ءماندى دە ءساندى ومىرىنەن ەستەلىك سۋرەتتەر:
جالىنداعان جاستىق شاعى
جاس جۇبايلار
تەحنيكانىڭ تەتىگىن يگەرىپ ىزدەنىس ۇستىندە
جەتپىسىنشى جىلدارداعى اۋىل مەكتەبىنىڭ وقۋ جاعدايى
اسقار جاكۋليىن جەتەكشىلىك ەتكەن، «اۋىل» تور بەكەتىنىڭ اقىلشىسى بولعان ساناتىمەن جاستارمەن بىرگە
اتامىزدىڭ اسىل جارى قاينيكامال
ءار جىلدارى جارىق كورگەن كىتاپتارىنان
دەرەككوزى ELARNA