قىزىلشا اۋرۋىنان قالاي ساقتانۋعا بولادى. دارىگەر سۇحبات بەردى

قىزىلوردا. قازاقپارات - دارىگەرلەر قىزىلشا اۋرۋىنىڭ قاۋىپتى ەكەنىن ايتادى. سوندىقتان وعان بايلانىستى ساقتىق شارالارىنا نازار اۋدارۋىن سۇرايدى.

دەسە دە بۇل اۋرۋ تۇرعىندار اراسىندا كەزدەسەدى. ودان ساقتانۋ جولى قانداي؟ ونىڭ سالدارى قانداي بولادى؟ ول قانداي اۋرۋلاردىڭ اسقىنۋىنا اسەر ەتەدى؟

بۇل جونىندە قىزىلوردا وبلىستىق سانيتاريالىق- ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ءاليا ءابدىقايىموۆا جان-جاقتى ءتۇسىندىرىپ بەردى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

- قىزىلشا قانداي اۋرۋ تۇرىنە جاتادى؟ ونىڭ سالدارى قانداي بولادى؟

- ول قىزبا، ينتوكسيكاتسيا، داقتى-پاپۋلالى بورتپە، ەنانتەما، كونيۋنكتيۆا جانە جوعارعى تىنىس جولدارىنىڭ زاقىمدالۋىمەن سيپاتتالادى. جەدەل ۆيرۋستىق ينفەكسيالىق اۋرۋ ادامنان ادامعا جوتەلگەندە، تۇشكىرگەندە، سويلەسكەندە اۋا تامشىلارى ارقىلى جۇعادى. سىرقات اداممەن قىسقا ۋاقىت قارىم-قاتىناستا بولعان جاعدايدا دا ەكپە الماعان ادامداردىڭ ونى جۇقتىرۋ قاۋپى وتە جوعارى.

ايتا كەتسەك، ول پنيەۆمونيا، برونحيت، ەنسەفاليت سياقتى اسقىنۋلارمەن قاۋىپتى. مەديتسينالىق كومەككە كەش جۇگىنگەندە جانە قىزىلشامەن قاتار باسقا اۋرۋلار بولعان جاعدايدا بۇل اسقىنۋلار ولىمگە اكەلۋى مۇمكىن. كاتارالدى قۇبىلىستارمەن (قىزبا، باس اۋرۋى، السىزدىك) اۋرۋدىڭ العاشقى بەلگىلەرى جانە بورتپە پايدا بولعان كەزدە دارىگەرمەن كەڭەسىپ، ونىڭ بارلىق ۇسىنىمدارىن ورىنداۋ كەرەك.

- قىزىلشا اۋرۋىنىڭ بەلگىلەرى قانداي؟ ونىڭ الدىن الۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟

- ول باستاپقى كەزەڭدە سۋىق تيۋ سياقتى كورىنۋى مۇمكىن. سوندىقتان دارىگەرگە ۋاقتىلى بارعان ءجون. ءجىتى رەسپيراتورلىق اۋرۋلاردىڭ بەلگىسى بار بالالاردى مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدار مەن مەكتەپكە جىبەرمەۋ كەرەك.

اۋرۋ اداممەن بايلانىستا نەمەسە قاسىندا بولعاننان كەيىن ون كۇننەن سوڭ سۋىق تيۋ بەلگىلەرى سياقتى باستالادى. اتاپ ايتقاندا، بەلگىلەرى رەتىندە دەنە قىزۋى، تۇماۋ، كوزدىڭ قابىنۋى جانە جوتەلدى ايتۋعا بولادى. اۋرۋ ۋاقىت وتكەن سايىن اسقىنا تۇسەدى. اۋىز ءىشى قابىنىپ، ءىسىنىپ، ءىش ءوتۋى مۇمكىن. ال 2 نەمەسە 3 كۇننەن كەيىن اۋىزدىڭ شىرىشتى قابىعىندا تۇزدىڭ جارتىسىنداي كىشكەنتاي اق داقتار كورىنە باستايدى. ودان كەيىن 2 نەمەسە 3 كۇن وتكەن سوڭ قۇلاقتا جانە مويىندا، سوسىن بەتتە جانە دەنەدە، ەڭ سوڭىندا قول مەن اياقتا بورتپەلەر پايدا بولادى. دەنەگە بورتپەلەر شىققاننان كەيىن بالانىڭ جاعدايى ادەتتە جاقسارادى. ول 5 كۇننىڭ ىشىندە شىعىپ بولادى.

قىزىلشادان ەڭ ءتيىمدى قورعانۋ جولى - ۋاقتىلى ۆاكسيناتسيا. ول ۇلتتىق ەكپەلەر كۇنتىزبەسىنە ەنگىزىلگەن، تەگىن جۇرگىزىلەدى. بالالارعا قىزىلشاعا قارسى العاشقى ەگۋ 1 جاسىندا جانە قايتا ەگۋ (رەۆاكسيناتسيا) 6 جاسىندا جاسالادى. ىندەتتىك كورسەتكىشكە سايكەس ۆاكسيناتسيا ناۋقاسپەن بايلانىستا بولعان 30 جاسقا دەيىنگى ەگىلمەگەن (ەگىلمەگەن، تولىق ەگىلمەگەن، ەگۋ ستاتۋسى بەلگىسىز) ازاماتتارعا قىزىلشامەن اۋىرعان ناۋقاسپەن سوڭعى بايلانىستا بولعان ساتتەن باستاپ 72 ساعاتتان كەشىكتىرىلمەي جۇرگىزىلەدى. ۆاكسيناتسيا ءۇشىن قىزىلشاعا قارسى قاۋىپسىز جانە ءتيىمدى ۆاكسينا قىزامىق پەن پاروتيتكە قارسى كومپونەنتپەن قوسا قولدانىلادى.

قىزىلشامەن اۋىرعان ورەندى وزگە بالالاردان بولەك ۇستاعان ءجون. اسىرەسە، تۋبەركۋلەزبەن نەمەسە بويعا ءسىڭىپ كەتكەن باسقا دا سوزىلمالى اۋرۋمەن اۋىراتىن بالالاردى ساقتاندىرۋ كەرەك. سىرقات بالا وزگە ۇيگە كەلۋىنە بولمايدى. قىزىلشا اۋرۋى بار ءۇيدىڭ بالالارى مەكتەپكە، دۇكەنگە نەمەسە باسقا دا قوعامدىق ورىندارعا 10 كۇنگە دەيىن بارماۋىن قاداعالاعان ارتىق ەمەس. جاس بالالار ورگانيزمىنىڭ قىزىلشا اۋرۋىنا قارسى تۇرىپ، شەتىنەمەۋى ءۇشىن ولاردىڭ جەتىلىپ، ەت الۋى قاجەت. ال 8 ايدان 14 ايعا دەيىنگى بالا قىزىلشاعا قارسى ەگىلۋ كەرەك.

- بۇعان بايلانىستى قىزىلوردا وبلىسىنداعى ەپيدەميولوگيالىق احۋال قالاي بولىپ تۇر؟

- ءبىز دەپارتامەنت تاراپىنان قىزىلشاعا قارسى ەگۋ مارتەبەسىن تەكسەرۋدى ۇسىنامىز. ەگەر بالاڭىز قىزىلشاعا قارسى ەگىلمەگەن بولسا، ەكپە الۋ ءۇشىن تۇرعىلىقتى جەرىڭىزدەگى ەمحاناعا حابارلاسىڭىز.

سوڭعى دەرەكتەر بويىنشا وبلىستا لابوراتوريالىق زەرتتەۋ ناتيجەسىمەن ناقتىلانعان قىزىلشا اۋرۋىنىڭ 37 جاعدايى تىركەلدى. ونىڭ ىشىندە 81 پايىزى 14 جاسقا دەيىنگى بالالار اراسىندا انىقتالدى، ال 19 پايىزى ەرەسەك تۇرعىندار اراسىندا تىركەلگەن.

قىزىلشا اۋرۋىنا شالدىققانداردىڭ باسىم بولىگى قىزىلشاعا قارسى ۆاكسيناتسيالانباعان.

- اڭگىمەڭىزگە راقمەت.

ايتا كەتەيىك بۇعان دەيىن حابارلاعانىمىزداي، قىزىلوردا وبلىسىندا جۇقپالى ءجىتى ىشەك اۋرۋلارىنا ۇشىراعانداردىڭ � ىن بالالار قۇرايدى.

بيىلعى جىلدىڭ 6 ايىنىڭ قورىتىندىسىمەن وبلىس كولەمىندە ءجىتى ىشەك ينفەكسياسىنىڭ 531 جاعدايى تىركەلدى. ول وتكەن جىلدىڭ وسى مەرزىمىمەن سالىستىرعاندا 3,5 ەسە تومەن.

وبلىس كولەمىندە تىركەلگەن جۇقپالى ءجىتى ىشەك اۋرۋلارىنىڭ 95 پايىزى قىزىلوردا قالاسى تۇرعىندارىنان انىقتالدى. ولاردىڭ 87 پايىزى 14 جاسقا دەيىنگى بالالار اراسىندا تىركەلگەن. اتاپ ايتقاندا، جۇقپالى ءجىتى ىشەك اۋرۋلارىنىڭ ۇشىراعانداردىڭ 68 پايىزى 2 جاسقا دەيىنگى بالالار ۇلەسىنە تيەدى.

«جاز ايلارىندا جۇقپالى ءجىتى ىشەك اۋرۋلارى مەرزىمىنەن ەرتە پىسكەن باقشا ونىمدەرى مەن جەمىس- جيدەكتەرمەن بايلانىستىرادى. ەپيدانامنەز كورسەتكەندەي، جيناۋ بارىسىندا 31 تۇرعىن مەرزىمىنەن ەرتە پىسكەن جەمىس-جيدەك پەن قاۋىن-قاربىزدى جەگەننەن كەيىن وزدەرىن جايسىز سەزىنگەن. ادەتتە قاربىزدار ماۋسىم ايىندا ساۋدا سورەلەرىندە پايدا بولا باستايدى. بۇل ۋاقىتتا ونىمدەر اناعۇرلىم قاۋىپتى، ياعني نيتراتپەن ۋلانۋ دەڭگەيى جوعارى. بۇدان بولەك، گەربيتسيد، پەستيتسيدتەردىڭ مولشەردەن تىس بولۋى دا دەنساۋلىققا كەرى اسەر ەتەدى»، - دەپ ءمالىم ەتتى قىزىلوردا وبلىسى سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتىنەن.