نەگە جاپون وتباسىلارى ەرەسەك جىگىتتەردى اسىراپ الادى؟
وسىنداي ەرەكشە داستۇرلەردىڭ ءبىرى مۋكوەسي دەپ اتالادى. بۇل عۇرىپقا سايكەس، جاپون وتباسىلارى ەرەسەك جىگىتتەردى اسىراپ الادى.
كۇنشىعىس ەلىندە اسىراپ الىنعان ازاماتتاردىڭ � ى بالالار ەمەس، ەرەسەك ەر ادامدار. بۇعان ەكونوميست ستيۆەن ليەۆيتت پەن جۋرناليست ستيۆەن دۋبنەر Freakonomics كىتابىندا كەلتىرىلگەن رەسمي دەرەكتەر دالەل. ءبىراق جاپوندار نەگە ەرەسەكتەردى اسىراپ الادى دەگەن زاڭدى سۇراق تۋىندايتىنى راس. بۇل سۇراقتىڭ جاۋابىن ىزدەستىرىپ كوردىك.
«مۋكوەسي» تاجىريبەسى - جاپون مادەنيەتىندە تامىرى تەرەڭگە جايىلعان ءداستۇر. بۇرىندارى وتباسىلاردا ەر مۇراگەر بولماعان نەمەسە ۇرپاقتى جالعاستىرا الماعان كەزدە وسى داستۇرگە بەت بۇرعان. بۇل - اۋلەتتىڭ جالعاسۋىن قامتاماسىز ەتۋ جانە وتباسى مۇراسىن ساقتاۋ ءتاسىلى بولدى.
اقشا مەن تاۋار ءداستۇر بويىنشا ۇلكەن ۇلدان باستاپ ەر تۇقىمى ارقىلى بەرىلەتىن بۇل ءداستۇر جۇزدەگەن جىلدار بۇرىن پايدا بولدى. الايدا، ەگەر ەر ادامنىڭ وتباسىندا ۇل بالالارى بولماسا، وندا اسىراپ الىنعان ۇلدار وتاعاسى قايتىس بولعاننان كەيىن مۇراگەرلىككە يە بولىپ، وتباسىلىق كاسىپتى جالعاستىرا الادى دەپ ەسەپتەلدى. ەگەر وتباسىندا مۇراگەر تەك قىز بالا بولعان جاعدايدا قىزدىڭ كۇيەۋى ونىڭ فاميلياسىن الىپ، ايەلىنىڭ اتا-اناسىنا ءبىر مەزگىلدە كۇيەۋ بالا جانە ۇل بولادى. مۇنداي ەركەكتەردى مۋكوەسي دەپ اتايدى.
تەك پەن بيزنەستى ساقتاۋ
جاپوندىق وتباسىلار ءۇشىن تەگى مەن بيزنەسىن ساقتاۋ ەرەكشە ماڭىزعا يە. كامەلەتكە تولعان ەر ادامدى اسىراپ الۋ ولارعا تەگىن ساقتاۋعا جانە بيزنەس مۇراسىن جالعاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل اسىرەسە ءوز تاريحى مەن قۇندىلىقتارىن ساقتاعىسى كەلەتىن بيزنەسى نەمەسە ءداستۇرلى قولونەرى بار وتباسىلار ءۇشىن وتە ماڭىزدى.
الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق قىسىم
جاپون قوعامىندا ەرلەرگە، اسىرەسە تۇڭعىش ۇلدارعا وتباسى مۇراسىن جالعاستىرۋ جانە قارتايعان شاعىندا اتا-اناسىنا قامقورلىق جاساۋ ءۇشىن ايتارلىقتاي قىسىم بار. دەسەك تە، بۇگىنگى تاڭدا كوپتەگەن جىگىتتەر مانساپ پەن تاۋەلسىزدىككە ۇمتىلىپ جاتقاندا، ولار وتباسىلىق مۇراعا بايلانىستى جاۋاپكەرشىلىكتەن باس تارتۋى مۇمكىن. كامەلەتكە تولعان ەر ادامدى اسىراپ الۋ وتباسىنا بۇل قىسىمدى جەڭىلدەتۋگە جانە اتا-اناعا قامقورلىق جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
الەۋمەتتىك جانە ەموتسيونالدىق قولداۋ
كامەلەتكە تولعان ەر ادامدى اسىراپ الۋ وتباسىنا قوسىمشا الەۋمەتتىك جانە ەموتسيونالدىق قولداۋ كورسەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ول ءتۇرلى جاعدايلاردا وتباسى سەنەتىن جانە سۇيەنەتىن سەنىمدى ادامعا اينالا الادى. سونداي-اق بۇل وتباسىلار اراسىنداعى بايلانىستى نىعايتىپ، قارىم-قاتىناس پەن قولداۋ شەڭبەرىن كەڭەيتۋدىڭ ءبىر جولى.
مادەني جانە ءدىني داستۇرلەر
مۋكوەسي جاپون مادەني جانە ءدىني داستۇرلەرىمەن دە بايلانىستى. كەيبىر جاعدايلاردا كامەلەتكە تولعان جىگىتتى اسىراپ الۋ ونىڭ ماڭىزدىلىعى مەن اتا-بابالارىمەن بايلانىسىن اتاپ ءوتۋ ءۇشىن ءدىني ءراسىمنىڭ نەمەسە وتباسىلىق ءراسىمنىڭ بولىگى رەتىندە جۇزەگە اسىرىلۋى مۇمكىن.
بالا اسىراپ الۋ ارقىلى امان قالعان تانىمال كومپانيالار دا از ەمەس. بۇل ءداستۇردىڭ ەڭ جارقىن مىسالدارىنىڭ ءبىرى 1937 -جىلى كييچيرو تويودا نەگىزىن قالاعان Toyota Motor Corporation بولىپ تابىلادى. Suzuki Motor Corporation كومپانياسىن اسىراپ الىنعان ۇلدارى باسقاراتىندىعىمەن دە تانىمال.
كومپانيانىڭ قازىرگى پرەزيدەنتى جانە باس اتقارۋشى ديرەكتورى وسامۋ سۋزۋكي كورپوراتسيانى باسقاراتىن ءتورتىنشى اسىراپ الىنعان ۇل.
سونداي-اق الەمدەگى ەڭ كونە وتباسىلىق بيزنەس رەتىندە گيننەستىڭ رەكوردتار كىتابىنا ەنگەن Zengro Hoshi قوناق ءۇي كاسىبىن ايتۋعا بولادى. بۇل بيزنەس جاپونيادا 1300 جىلدان بەرى جۇمىس ىستەپ كەلەدى جانە كوشباسشىلاردىڭ 47 بۋىنى بار. ەگەر وتباسىندا تەك قىزدار دۇنيەگە كەلسە، وندا وتباسى ولارعا وسى ەسىم مەن فاميليانى الاتىن كۇيەۋ تابادى.
مۋكوەسي - تەرەڭ تاريحي جانە مادەني تامىرى بار ەرەكشە جاپون ءداستۇرى. بۇل وتباسىلىق مۇرانى، بيزنەستى ساقتاۋ جانە وتباسىنا الەۋمەتتىك جانە ەموتسيونالدىق قولداۋ كورسەتۋ ءتاسىلى رەتىندە قىزمەت ەتەدى. ەرەسەك جىگىتتى اسىراپ الۋ تاجىريبەسى جاپوندىق وتباسىلارعا ولاردىڭ ءومىر ءسۇرۋى مەن ۇرپاق جالعاستىرۋى ءۇشىن ماڭىزدى دەپ سانايتىن قۇندىلىقتاردى ساقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
Bugin.kz پورتالى