الماتىدا سەروزدى مەنينگيت اۋىرۋى ارتقان
وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىندەگى اۋرۋشاڭدىق كورسەتكىشىمەن سالىتىرعاندا 0,7 پايىزعا اۋرۋدىڭ شامالى ءوسۋى بايقالادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
الماتى قالالىق سانيتارلىق- ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى اسەل قالىقوۆانىڭ ايتۋىنشا، اۋرۋ نەگىزىنەن 14 جاسقا دەيىنگى بالالار اراسىندا تىركەلگەن.
«الەۋمەتتىك - كاسىبي توپتار بويىنشا سىرقاتتانۋشىلىق مەكتەپ وقۋشىلارى اراسىندا باسىم، ولاردىڭ ۇلەس سالماعى - 63,1 پايىز (48 جاعداي)، ۇيىمداسقان بالالار اراسىندا 16 جاعداي (21,1 پايىز) جانە ۇيىمداستىرىلماعان بالالار اراسىندا 11 جاعداي تىركەلدى (14,5 پايىز)»، - دەدى ول.
جۇرگىزىلگەن ساۋالناماعا سايكەس، ناۋقاستار ءوز اۋرۋلارىن ج ر ۆ ي-مەن، جەكە گيگيەنانى ساقتاماۋمەن، جۋىلماعان جەمىستەر مەن كوكونىستەردى تۇتىنۋمەن، ءجىتى رەسپيراتورلىق ينفەكتسيانىڭ سالدارىمەن بايلانىستىرادى.
«كورسەتىلگەن مەرزىمدە سىرتقى ورتا مونيتورينگى جۇرگىزىلدى، 16 اعىندى سۋ سىناماسى الىندى - ناتيجەسى تەرىس، اشىق سۋ قويمالارىنان - 61 سۋ سىناماسى - تەرىس ناتيجە، سۋبۇرقاقتار مەن باسسەيندەردەن 151 سۋ سىناماسى تەرىس ناتيجە بەردى»، - دەيدى اسەل قالىقوۆا.
مامانىڭ ايتۋىنشا، ەنتەروۆيرۋستار پيكورنوۆيرۋستار توبىنا جاتادى. ولارعا پوليميەليت ۆيرۋسىنىڭ 3 ءتيپى، ا كوكساكي ۆيرۋسىنىڭ 23 ءتيپى، ۆ كوكساكي ۆيرۋسىنىڭ 6 ءتيپى، ەسنو- ۆيرۋسىنىڭ 31 ءتيپى جانە 68-71 ەنتەروۆيرۋسىنىڭ 4 ءتيپى جاتادى. ىشەك ۆيرۋسى توبىنىڭ قۇرامىنا كىرەدى.
ەنتەروۆيرۋستار ادامدا ەنتەروۆيرۋستىق ينفەكتسيالار دەگەن تەرمينمەن بىرىكتىرىلگەن ءبىرقاتار اۋرۋلار تۋدىرادى، سونىڭ ىشىندە سەروزدىق مەنينگيت - وزىنە ءتان ەمەس قىزبالىق، وكپەنىڭ ءىسىنۋى، ەكزانتەمالار، پەريكارديت، ميوكارديت، سال جانە تاعى باسقالار.
ەنتەروۆيرۋستاردىڭ تارالۋ جولدارى ءارتۇرلى. ەنتەروۆيرۋستىق ينفەكتسيالار كوبىنەسە ءناجىس-اۋىز قۋىسى ارقىلى (لاستانعان تاعام ونىمدەرى، كوكونىستەر مەن جەمىستەر، سۋ، اسىرەسە اشىق سۋ قويمالارىندا، حاۋىزداردا شومىلعاندا)، تۇرمىستىق جولمەن (ۆيرۋستى تاسىمالداۋشىمەن تىكەلەي قارىم- قاتىناستا بولۋ، نەمەسە ۇيدە قولدانىلاتىن لاستانعان زاتتار ارقىلى) جانە اۋا-تامشىلارى (جوتەلگەندە، تۇشكىرگەندە سىلەكەي تامشىلارى، قاقىرىق) ارقىلى بەرىلەدى. ەنتەروۆيرۋستىق ينفەكتسيالارمەن جاپا شەگۋشىلەردىڭ كوبىسى - ءۇش جاستان التى جاسقا دەيىنگى بالالار اراسىندا كەزدەسەدى، جاسى ۇلعايعان سايىن سىرقاتتاناتىندار سانى ازايادى، ويتكەنى ينفەكتسيا قوزدىرعىشتارىن اعزا قابىلدامايدى. ءبىر جاسقا دەيىنگى سابيلەر اراسىندا جۇقپا اۋىر تۇردە وتەدى.
سىرقات سۋىق ءتيۋدىڭ جەڭىل بەلگىلەرىمەن باستالادى. السىزدىك، دەنە قىزۋىنىڭ 39-40 0س- قا كوتەرىلۋى، باس اۋرۋىنىڭ ۇدەۋى، جۇرەك اينۋى، قۇسۋ، ءىشتىڭ اۋرۋى، اياق-قولدىڭ تارتىلۋى دا مۇمكىن.
اۋرۋدىڭ العاشقى بەلگىسى بىلىنگەندە، دەرەۋ دارىگەرگە كورىنۋ قاجەت، ويتكەنى ەنتەروۆيرۋستىق ينفەكتسيا، سونىڭ ىشىندە سەروزدى مەنينگيتتىڭ اعزاعا (كوز كورمەي، قۇلاق ەستىمەي قالادى جانە پسيحيكانىڭ وسۋىنە كەدەرگى بولادى) تيگىزەتىن تەرىس اسەرى زور.
ەنتەروۆيرۋستىق ينفەكتسيالاردىڭ، سونىڭ ىشىندە سەروزدى مەنينگيتتىڭ الدىن الۋ شارالارى كەز كەلگەن ىشەك ينفەكتسيالارىنىڭ شارالارىنا ۇقساس بولىپ كەلەدى.
اۋرۋدىڭ الدىن الۋ ماقساتىندا وڭتۇستىك مەگاپوليستىڭ ەپيدەميولوگتارى كەلەسى ەرەجەلەردى ساقتاۋدى ۇسىنادى:
- ءىشۋ ءۇشىن تەك قانا قايناتىلعان نەمەسە بۋتىلكاداعى سۋدى كولدانۋ كەرەك؛
- ءاربىر تاماق ىشەر كەزدە جانە دارەتحانادان كەيىن قولدى سابىنمەن جۋىپ، جەكە جانە قوعامدىق گيگيەنانىڭ قاعيدالارىن قاتاڭ ساقتاۋ قاجەت؛
- تۇشكىرگەندە جانە جوتەلگەندە ءبىر رەت قولداناتىن مايلىقتاردى پايدالانۋ قاجەت؛
- جەمىستەر مەن كوكونىستەردى قولدانار الدىندا الدىمەن شەتكامەن، سوسىن قايناپ تۇرعان سۋمەن مۇقيات جۋۋ كەرەك؛
- تەك قانا ارنايى كەلىسىلگەن ورىنداردا عانا شومىلۋ قاجەت جانە ونىڭ سۋىن جۇتپاۋعا تىرىسۋ كەرەك؛
- اۋرۋ دەڭگەيى كوتەرىلگەن كەزەڭدە حاۋىزدارعا، اكۆوپاركتەرگە جانە اشىق سۋ قويمالارىنا بارۋدان باس تارتۋ كەرەك؛
- جەكە ادامداردان جانە ساۋدا ورىندارىنا جاتپايتىن جەرلەردەن تاماق ونىمدەرىن ساتىپ الماۋ كەرەك؛
- بولمەلەردى ءجيى جەلدەتىپ، سۋلى تازالاۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ قاجەت؛
- ۇيىمداسقان ۇجىمدارعا اۋىرعان بالالاردى جىبەرمەۋ كەرەك.