سوڭعى ءومىرى قىتايدا وتكەن الاش ارىسى

فوتو:
استانا. قازاقپارات - رايىمجان مارسەكوۆ - قازاق حالقى ءۇشىن قايرات-جىگەرىن اياماعان ۇلكەن تۇلعا. 1879 - جىلدىڭ 7 - تامىزىندا سەمەي وبلىسى، وسكەمەن ۋەزىنىڭ ايىرتاۋ بولىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. وسكەمەن قالاسىنداعى ۋەزدىك ورىس-قازاق مەكتەبىندە ءبىلىم العان.

ودان سوڭ ومبى گيمنازياسىن تاعى ءبىر الاش ارىسى اقمولالىق ايدارحان تۇرلىبايەۆ ەكەۋى ۇزدىك بىتىرگەن. 1897 - جىلى پەتەربورداعى يمپەراتور ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زاڭ فاكۋلتەتىنە وقۋعا تۇسەدى. وقۋ بىتىرگەن سوڭ ومبىدا قىزمەت اتقارعان. 1902 - جىلى سەمەيگە كوشىپ كەلگەن. 1902-1908 - جىلدار ارالىعىندا سەمەي وكرۋگتىك سوتىندا پوۆەرەننىي پريسياجنىيدىڭ كومەكشىسى، 1908-1912 - جىلدارى ومبى قالالىق ادۆوكاتۋراسىنىڭ ادۆوكاتى، 1912 - جىلى قايتادان سەمەي وكرۋگتىك سوتىنىڭ قىزمەتكەرى، 1917 - جىلى سەمەي وبلىسىنىڭ قازاقتار كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى، وبلىستىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ مۇشەسى، 1917 - جىلى كوكتەمىندە وتكەن سەمەي وبلىسىنىڭ قازاقتار قۇرىلتايىنىڭ ءتوراعاسى قىزمەتتەرىن اتقارادى.

سەمەيدە قۇرىلعان الاش اسكەرىنىڭ باسشىسى بولعان. الاشوردانىڭ باستى قايراتكەرلەرىنىڭ ءبىرى. س.سەيفۋللين «الاشتىڭ ءتىلى» دەپ اتاعان «سارى ارقا» جۋرنالىن مارسەكوۆ شىعارىپ تۇرعان. ول كىسى بىلىكتى زاڭگەر رەتىندە الاش پارتياسى جانە الاش وردا ۇكىمەتىنىڭ قۇجاتتارى مەن باعدارلامالارىن ازىرلەۋگە قاتىسقان. 1917 - جىلى جەلتوقسان ايىندا «الاش» پارتياسىنىڭ سەمەيدە وتكەن ۋەزدىك جينالىسىنىڭ ءتوراعاسى، ۋەزدىك قارجىلىق-ەسەپتەۋ كوميسياسىنىڭ مۇشەلىگىنە سايلانادى.

بۇل ادامنىڭ تاعى ءبىر قولعا العان ءىسى قىتايداعى قازاقتاردى دا الاش يدەياسىنا تارتۋدى كوزدەگەن. سول سەبەپتى، 1918 - جىلى احمەت بايتۇرسىنوۆ پەن مىرجاقىپ دۋلاتوۆتى شاۋەشەك قالاسىنا ەرتىپ بارعان.


سودان 1922 - جىلى ءبىر تۇندە بەلگىسىز جاعدايدا قىتاي اسىپ كەتكەن. سوندا اعارتۋشىلىق قىزمەتىن اتقارىپ ءجۇرىپ 1939 - جىلى ىشىندە شاكارىم قاجىنىڭ بالاسى زيات بار ونداعان وقىمىستى قازاقتارمەن بىرگە (ءبارى دەرلىك كەڭەس ەلىنەن باس ساۋعالاپ بارعاندار) قازا بولعان. كەيبىر دەرەك كوزدەرى قۇلجا تۇرمەسىندە اتىلعان دەيدى. مارسەكوۆتىڭ جىكەن (جاهانشاح) دەگەن بالاسى 1960 - جىلدارى قىتايدان كەلىپ سەمەيدىڭ اقسۋات اۋدانىندا كوشىپ كەلىپ، ەلەۋسىز شوپان بولىپ ءجۇرىپ بەرتىندە دۇنيەدەن ءوتىپتى.

بەكەن قايرات ۇلى

دەرەككوز: baq.kz