تانىمالى عالىم اسقار جۇمادىلدايەۆ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ ۆيتسە- پرەزيدەنتى بولىپ تاعايىندالدى

فوتو:
استانا. قازاقپارات - عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترىنىڭ بۇيرىعىمەن پرەزيدەنت جانىنداعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى» ك ە ا ق ۆيتسە- پرەزيدەنتتەرى تاعايىندالدى.

بۇل تۋرالى قازاقپارات اكادەميانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.

پرەزيدەنت جانىنداعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى» ك ە ا ق ۆيتسە- پرەزيدەنتى اسقار سەرقۇل ۇلى جۇمادىلدايەۆ اكادەميانىڭ «جەر، عارىش جانە كوممۋنيكاتسيالار تۋرالى عىلىم» بولىمشەسىنىڭ ءتوراعاسى رەتىندە جۇمىس توبىمەن بىرلەسىپ وتاندىق عىلىمدى ىلگەرىلەتۋگە اتسالىسادى.

اسقار جۇمادىلدايەۆ - بەلگىلى قازاقستاندىق ماتەماتيك- عالىم جانە قوعام قايراتكەرى، فيزيكا- ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، ۇعا- نىڭ اكادەميگى.

بۇعان دەيىن قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەسىنىڭ 12-شاقىرىلىمىنىڭ جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى كەڭەسىنىڭ 13-شاقىرىلىمىنىڭ دەپۋتاتى قىزمەتىن اتقارعان.

اسقار سەرقۇل ۇلى ماتەماتيكا جانە عىلىم سالاسىنداعى جەتىستىكتەرى ءۇشىن كوپتەگەن ماراپات پەن گرانت العان. 1983 -جىلى عىلىم جانە تەحنولوگيالار جونىندەگى رەسپۋبليكالىق كەڭەسشى سىيلىعىنا يە بولدى. 1993-1995 -جىلدار ارالىعىندا امەريكالىق ماتەماتيكالىق قوعامنىڭ، حالىقارالىق عىلىمي قورىنىڭ (سوروس قورى) جانە ينتاس- تىڭ (بۇرىنعى ك س ر و عالىمدارىمەن ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋدىڭ حالىقارالىق قاۋىمداستىعى) گرانتتارىن يەلەنگەن. 1995-1996 -جىلدارى وعان الەكساندر فون گۋمبولدت ستيپەندياسى تاعايىندالدى. 1999 -جىلدان 2004 -جىلعا دەيىن ول شۆەتسيا كورولدىك عىلىم اكادەمياسىنىڭ جانە JSPS (جاپونيانىڭ عىلىمدى دامىتۋ قوعامى) گرانتتارىن جەڭىپ الدى. سونداي- اق 2000-2003 -جىلدار ارالىعىندا ينتاس گرانتىنىڭ جانە 2000-2004 -جىلدار ارالىعىندا كورنەكتى عالىمدارعا ارنالعان قازاق مەملەكەتتىك ستيپەندياسىنىڭ يەگەرى بولدى. 2007 جانە 2016 -جىلدارى وعان ق ر ءبىلىم مينيسترلىگىنىڭ «جوعارى مەكتەپتىڭ ۇزدىك پروفەسسورى» گرانتى بەرىلدى. 2011-2012 -جىلدارى كورنەكتى عالىمدارعا ارنالعان قازاق مەملەكەتتىك ستيپەندياسىن الدى. 2011 -جىلى وعان عىلىم جانە تەحنولوگيالار سالاسىنداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك سىيلىعى بەرىلدى. 2012 -جىلى يران يسلام رەسپۋبليكاسىندا حالىقارالىق حورەزمي سىيلىعىن الدى.

2016 -جىلى اسقار سەرقۇل ۇلى «ەل تۇلعاسى» ۇلتتىق جوباسىنىڭ «عىلىم» نوميناتسياسىنىڭ نومينانتتارىنىڭ ءبىرى رەتىندە تاڭدالدى. بۇل جوبا ەسىمى ەلدىڭ جەتىستىكتەرىمەن بايلانىستى قازاقستاننىڭ اسا ماڭىزدى ازاماتتارىن ىرىكتەۋگە باعىتتالعان. اسقار سەرقۇل ۇلى 350000-نان استام داۋىسپەن قولداۋ الىپ، ءوز ساناتىندا 2- ورىنعا يە بولدى.

اسقار جۇمادىلدايەۆ وتاندىق عىلىمدى دامىتۋدا، فيزيكا- ماتەماتيكا عىلىمدارى سالاسىنداعى مول تاجىريبەسى مەن ءبىلىمى قازاقستاندا عىلىمي زەرتتەۋلەردى ىلگەرىلەتۋدە ماڭىزدى ءرول اتقارادى.

پرەزيدەنت جانىنداعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى» ك ە ا ق ۆيتسە- پرەزيدەنتى اقىلبەك قاجىعۇل ۇلى كۇرىشبايەۆ ق ر ۇ ع ا «اگروبيورەسۋرستار جانە ەكولوگيا» بولىمشەسىنىڭ جۇمىس توبىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ سايلاندى.

اقىلبەك كۇرىشبايەۆ اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور. 2001 -جىلى ا. ي. بارايەۆ اتىنداعى سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى اتانىپ، 2006 -جىلى «قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى» قۇرمەتتى اتاعى بەرىلدى. 2008 -جىلى ەلوردانىڭ قالىپتاسۋ كەزەڭىندەگى بەلسەندى قىزمەتى ءۇشىن «استاناعا 10 جىل» مەرەيتويلىق مەدالىن، 2011 -جىلى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىگىنە 20 جىل» مەرەيتويلىق مەدالىن يەلەندى. 2012 -جىلى اقىلبەك قاجىعۇل ۇلى ايرىقشا ەڭبەگى ءۇشىن «قۇرمەت» وردەنىمەن ماراپاتتالدى.

بۇل تاعايىنداۋ ونىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىمىن دامىتۋعا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسىن جانە قازاقستاننىڭ ورنىقتى دامۋى مەن ەكولوگيالىق تۇراقتىلىعىنا ىقپال ەتۋدەگى ماڭىزدى ءرولىن انىقتايدى.

پرەزيدەنت جانىنداعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى» ك ە ا ق ۆيتسە- پرەزيدەنتى ءلاززات تاسبولات قىزى ەراليەۆا «ءومىر جانە دەنساۋلىق تۋرالى» عىلىمدار بولىمشەسىنىڭ جۇمىس توبىنىڭ ءتورايىمى رەتىندە وتاندىق عىلىمنىڭ دامۋىنا ۇلەس قوسادى.

پروفەسسور، مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى ءلاززات تاسبولات قىزى 2013 -جىلدان باستاپ «مەديتسينا عىلىمدارى» سەكسياسى بويىنشا رەسەي جاراتىلىستانۋ اكادەمياسىنىڭ (ر ج ا) كوررەسپوندەنت- مۇشەسى. «ەۋرازيالىق جۇقپالى اۋرۋلار قوعامى» حالىقارالىق قوعامدىق ۇيىمىنىڭ، «ەۋروپالىق ميكروبيولوگيا جانە جۇقپالى اۋرۋلار قوعامىنىڭ» جانە قازاقستاننىڭ پەدياتريا جانە ۆاكسينولوگيا بويىنشا قوعامدىق قورلارىنىڭ مۇشەسى، يممۋنيزاتسيا بويىنشا ۇلتتىق كوميسسيا ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى.

دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى جەتىستىكتەرى ءۇشىن ءلاززات تاسبولات قىزى 2015 -جىلى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇزدىگى» ، 2021 -جىلى «دەنساۋلىق ساقتاۋدى دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن» توسبەلگىلەرىمەن جانە 2022 -جىلى «حالىق العىسى» مەملەكەتتىك مەدالىمەن، سونداي- اق 2017 -جىلى ق ر ب ج ع م قۇرمەت گراموتاسىمەن ماراپاتتالعان.

ول 150-دەن استام ماقالانىڭ، 2 ۇلتتىق نۇسقاۋلىقتىڭ، مونوگرافيالار مەن ادىستەمەلىك نۇسقاۋلىقتاردىڭ، سونىمەن قاتار 4 ونەرتابىس پاتەنتىنىڭ اۆتورى.

پرەزيدەنت جانىنداعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى» ك ە ا ق ۆيتسە- پرەزيدەنتى تاكير وسپان ۇلى بالىقبايەۆا كادەميانىڭ «ءبىلىم جانە ازاماتتىق قوعام تۋرالى عىلىم» بولىمشەسىنىڭ جۇمىس توبىمەن بىرلەسىپ وتاندىق عىلىمنىڭ دامۋىنا اتسالىسادى.

تاكير وسپان ۇلى - فيزيكا- ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى جانە پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، سونداي- اق، ءوز سالاسىندا ايتارلىقتاي تاجىريبەسى بار پروفەسسور. 2006 -جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن، سونداي- اق ق ر مەرەيتويلىق مەدالدارىن يەلەندى. ول قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم مينيسترلىگىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن، ق ر ب ع م «قازاقستان عىلىمىنا سىڭىرگەن ەڭبەگى ءۇشىن» جانە «ىبىراي التىنسارين» توسبەلگىلەرىمەن ماراپاتتالدى. رەسەيدەگى كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋدى قولداۋ قورىنىڭ ا. گ. نەبولسين اتىنداعى سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى. 2018 -جىلى وعان «پاراسات» وردەنى بەرىلدى.

ول قازاقستانداعى ءبىلىم جانە عىلىم سالاسىنا ەلەۋلى ۇلەس قوسقان قۇرمەتتى جانە تانىمال عالىم. ادىستەمەلىك جانە وقۋ قۇرالدارىنىڭ، سونداي- اق، «ستۋدەنتتەر كونتينگەنتىن قالىپتاستىرۋدىڭ پەداگوگيكالىق جانە تەحنولوگيالىق نەگىزدەرى» ، «ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ: العاشقى ناتيجە» («قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم ساپاسىن باعالاۋدىڭ ۇلتتىق جۇيەسى: دامۋ پرينتسيپتەرى مەن پەرسپەكتيۆالارى»)، «وقىتۋ ناتيجەلەرىن ولشەۋدىڭ ادىستەمەلىك نەگىزدەرى» سياقتى مونوگرافيالاردىڭ اۆتورى.