پارتيالار مەن ءوزىن- ءوزى ۇسىنۋشىلار سايلاۋشىلاردىڭ داۋىسى ءۇشىن كۇرەسەدى - ساراپشى

فوتو:
استانا. قازاقپارات - پارتيالار مەن ءوزىن- ءوزى ۇسىنۋشىلار سايلاۋشىلاردىڭ داۋىسى ءۇشىن كۇرەسەدى. مۇنداي پىكىردى قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى ستراتەگيالىق تالداۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى ەرمەك توقتاروۆ ءبىلدىردى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

ساراپشى الدا وتەتىن ءماجىلىس پەن ماسليحات سايلاۋىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە توقتالىپ، قازاقستاندا ءجۇرىپ جاتقان ءىرى رەفورمالار ساياسي دودانىڭ تارتىپتەرى مەن ونىڭ ءوتۋ پروتسەسىنە وزگەرىس اكەلگەنىن ايتتى.

«2021 -جىلى پارلامەنتتىك سايلاۋ كارانتين جاعدايىندا ءوتتى. ءبىراق بۇل سايلاۋ كونستيتۋتسيالىق مەرزىمدە ءوتتى. الداعى سايلاۋ ساياسي جۇيەنىڭ جاڭا ەرەجەلەر بويىنشا مۇمكىندىگىنشە شۇعىل جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن مەرزىمىنەن بۇرىن بولادى. ساياسي رەفورمالار سايلاۋ وتەتىن جاعدايلاردى ايتارلىقتاي وزگەرتتى. مىسالى، ساياسي پارتيالار ماجىلىسكە ءوتۋ ءۇشىن سايلاۋشىلاردىڭ 5 پايىز داۋىستارىن جيناۋ كەرەك. بۇل پارتيالارعا جەڭىلدىك بولىپ كورىنەدى. ءبىراق جاڭا پارتيالار پايدا بولدى، ال كەيبىر پارتيالار رەبرەندينگتەن ءوتىپ، ولارعا جاڭا كوشباسشىلار كەلدى.

بۇل سايلاۋدىڭ ەڭ ماڭىزدى ەرەكشەلىگى - ماجوريتارلىق جۇيە بويىنشا دەپۋتاتتاردىڭ ءبىر بولىگىن سايلاۋ. ولار تەك پارتيا مۇشەلەرى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى، سونداي- اق ءوزىن- ءوزى ۇسىنىپ، سايلاۋعا شىعا الادى. مۇنداي جۇيە بۇرىن بولعان، ءبىراق 2021 -جىلعى سايلاۋدا بارلىق ءماسليحاتتار پارتيالىق تىزىمدەر بويىنشا قۇرىلدى. نەگىزىندە ءبىز ارالاس سايلاۋ جۇيەسىنە قايتا ورالدىق»، - دەپ پىكىر ءبىلدىردى ەرمەك توقتاروۆ.

ونىڭ سوزىنشە، سايلاۋدا ءوزىن- ءوزى ۇسىنعان كانديداتتارعا داۋىس بەرۋ حالىقتىڭ ساياسي پروتسەستەرگە تىكەلەي ارالاسۋىنا، ولاردىڭ ماڭىزدى شەشىمدەر قابىلداۋدا وزىندىك ءۇن قوسۋىنا ىقپال ەتپەك. ياعني، ءبىر مانداتتى وكرۋگتەر بويىنشا سايلانعان دەپۋتات ازاماتتاردىڭ مۇددەسىن مىنبەردە كوتەرۋگە مۇمكىندىك الادى.

«ءوزىن- ءوزى ۇسىنعان ۇمىتكەرلەر دەپۋتات بولىپ سايلانعان جاعدايدا قوعامدىق ساياساتتىڭ ماڭىزدى قاتىسۋشىلارى بولادى. ولار وكرۋگتەن كەلگەن ءوز سايلاۋشىلارىنىڭ مۇددەلەرىن قورعاۋعا مىندەتتى. بۇل دەپۋتاتتار ازاماتتار جاعىنان مۇقيات قاداعالانادى، ويتكەنى ولاردىڭ مانداتىن قايتارۋعا مۇمكىندىك بار. جەرگىلىكتى تۇرعىندار ءۇشىن بۇل ءوز مۇددەلەرىن ءماجىلىس دەڭگەيىندە دە، ءماسليحاتتار دەڭگەيىندە دە قورعاۋعا ۇلكەن مۇمكىندىك. مۇنداي جاعداي ازاماتتاردى قىزىقتىرادى جانە ولاردىڭ ساياسي قاتىسۋىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرادى دەپ سەنەمىن»، - دەيدى ساراپشى.

سونىمەن قاتار ەرمەك توقتاروۆ بيىلعى ءماجىلىس جانە ماسليحات سايلاۋىندا جوعارى باسەكەلەستىك كۇتىلىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.

«جاڭا پارتيالاردىڭ پايدا بولۋى جانە ءبىر مانداتتى وكرۋگتەردەن ءوزىن- ءوزى ۇسىنۋشىلاردىڭ قاتىسۋى سايلاۋداعى جوعارى باسەكەلەستىكتى قامتاماسىز ەتەدى. ءارتۇرلى يدەيالار مەن جوبالار اراسىنداعى باسەكەلەستىك بولادى. پارتيالار مەن ءوزىن- ءوزى ۇسىنۋشىلار سايلاۋشىلاردىڭ داۋىسى ءۇشىن كۇرەسەدى. ولار ەلدىڭ بولاشاعى تۋرالى ءوز كوزقاراستارىن، ماسەلەلەردى شەشۋ جاڭا تاسىلدەرىن ۇسىناتىن بولادى. بۇل نەگىزگى سايلاۋالدى بەلسەندىلىك بولادى»، - دەپ ءبولىستى ول.

ەرمەك توقتاروۆتىڭ ايتۋىنشا، ەلىمىزدەگى رەفورمالار مەن الداعى سايلاۋ پروتسەسى بيلىك ورگاندارىن جاڭارتۋ ارقىلى ءتيىمدى مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىن قۇرۋعا باعىتتالعان.

اۆتور

ءاليحان اسقار