تۇماۋ جانە جوتەل: بالاعا انتيبيوتيك بەرۋگە بولا ما؟
بالا تۇماۋراتسا، وعان سۋىق تيسە، ۇزدىكسىز جوتەلىپ، كوزى جاساۋراپ، مۇرنىنان سۋ توقتامايدى. وعان قوسا تاماق بەزدەرى ءىسىنىپ، مۇرنى بىتەلەدى، جۇتىنۋى قيىندايدى. مۇندايدا بالاعا انتيبيوتيك بەرگەن دۇرىس پا؟ قازاقستان وتباسىلىق دارىگەرلەر قاۋىمداستىعىنىڭ كەڭەستەرىن ۇسىنامىز.
مۇرىننان سۋ اعۋ
بالانىڭ مۇرنىنان سۋ توقتاماسا، ونى ەمدەۋدىڭ ءارى قاۋىپسىز، ءارى ءتيىمدى ءبىر عانا ءادىسى بار. ول - كىشكەنتاي كەزىنەن مۇرىن قۋىسىن تۇزدى ەرىتىندىمەن جۋۋ. كىشكەنتاي بالالارعا تۇزدى ەرىتىندىنى دايىن ءدارى تامشىلارى تۇرىندە قولدانعان دۇرىس. مىسالى، «اكۆا ماريس»، «ماريسول»، «اكۆالور بەبي» جانە تاعى باسقا دايىن ەرىتىندىلەر.
«بالالارعا سۋىق تيەدى» دەپ ايتامىز. ال بۇل انىعىندا ۆيرۋستىق ينفەكسيالاردان تۋىندايتىن سىرقات. سۋىق تيگەندە بالانىڭ اعزاسى ينفەكسيامەن ءوزى كۇرەسۋى كەرەك، سوندىقتان ارنايى ەمدەۋ شاراسى قاجەت ەمەس. سۇيىقتىقتى كوپ مولشەردە ءىشۋ جانە مۇرىندى تۇزدى ەرىتىندىمەن شايۋ جەتكىلىكتى. مۇندايدا انتيبيوتيكتەر مەن قاقىرىق تۇسىرەتىن دارىلەردى قولدانۋ ەشقانداي پايدا بەرمەيدى، كەرىسىنشە بالانىڭ جاعدايىن ناشارلاتۋى مۇمكىن»، - دەيدى قازاقستان وتباسىلىق دارىگەرلەر قاۋىمداستىعىنىڭ ماماندارى.
جوتەل
بالا جوتەلىپ جۇرسە، الدىمەن ونىڭ سەبەبىن انىقتاۋ قاجەت. تەك ناقتى دياگنوز قويىلعاننان كەيىن عانا ەمدەۋگە كىرىسكەن ءجون.
«جوتەلدىڭ سەبەپتەرى وتە كوپ. بالالار تۇندە جوتەلسە، ونىڭ سەبەبى كوپ جاعدايدا ۆيرۋستىق ينفەكسيالارعا بايلانىستى بولادى. ج ر ۆ ي- دە جوعارعى تىنىس جولدارى (كومەي، كەنىردەكتىڭ جوعارعى بولىگى) قابىنىپ، ىسىنەدى. تىنىس جولدارىنىڭ شىرىشتى قاباتتارى ىسىنگەندىكتەن وسى جەردەگى جۇيكە ۇشتارى تىتىركەنىپ، بالا جوتەلە بەرەدى»، - دەيدى قاۋىمداستىق دارىگەرلەرى.
ج ر ۆ ي كەزىندە بالا 1-2 اپتاداي جوتەلىپ جۇرەدى. ودان كوپ ۋاقىتقا سوزىلىپ كەتسە، مۇنىڭ سەبەبى باسقا اۋرۋ، مىسالى، اللەرگيالىق اۋرۋ بولۋى مۇمكىن.
بالانىڭ تىنىس جولدارىنا اللەرگيالىق زاتتار تۇسكەندىكتەن (جاستىق، كورپەلەردە كوپ بولادى)، تۇنگى ۋاقىتتا ءجيى جوتەلەدى. بالانىڭ مۇرنىندا، كومەيىندە ادەنويدتار بولسا، ول دا تۇندە جوتەل شاقىرادى. سونىمەن بىرگە، ۇزاق جوتەل تۋبەركۋلەز اۋرۋى كەزىندە دە ءجيى كەزدەسەدى. سوندىقتان وتباسىلىق دارىگەرلەر بالانى پەدياتر، لور-دارىگەرلەرگە(مۇرىن دارىگەر) قاراتۋعا كەڭەس بەرەدى. لور-دارىگەر ارنايى اينالارمەن بالانىڭ مۇرنىن، كومەيىن تەكسەرىپ، سەبەبىن انىقتايدى جانە ەم تاعايىندايدى.
ادەنويدتار
ادەنويد - مۇرىن مەن جۇتقىنشاققا ليمفويدتتى تىندەردىڭ جينالۋى، ياعني تاماق پەن كومەي بەزدەرىنىڭ ءىسىنۋى. ەڭ ۇلكەن كولەمدى ادەنويدتار ەكى جاستان التى جاسقا دەيىنگى بالالاردا بولادى. ولار فيزيولوگيالىق، ۆيرۋستىق، باكتەريالىق ينفەكسيانىڭ جانە اللەرگيانىڭ سالدارىنان كوبەيۋى مۇمكىن.
ادەنويدتاردىڭ ءوسۋى ايقىن بولعان كەزدە ولار ەستۋ تۇتىكتەرىن جابۋى مۇمكىن جانە بۇل ورتا ءوتيتىن تۋدىرادى. سونىمەن قاتار، ولار ءسينۋسيتتىڭ دامۋىمەن اسقىنۋى مۇمكىن. مىسالى، بالا گايموريتپەن اۋىرعان جاعدايدا.
كوپ جاعدايدا ادەنويدتى گيپەرتروفيا كەزىندە اۋىزبەن تىنىس الۋ، قورىلداۋ، ۇيقىنىڭ مازاسىز بولۋى، اۋىزدان جاعىمسىز ءيىستىڭ شىعۋى، ءوتيتتىڭ قايتالانۋى، مۇرىننىڭ پىسىلداۋى، وتيت سالدارىنان ەستۋ قابىلەتىنىڭ بۇزىلۋى بايقالادى.
سوزىلمالى، ياعني ادەنويدتاردىڭ ۇزاق ءومىر ءسۇرۋى سوزىلمالى فارينگيتكە، مۇرىننان قان كەتۋگە جانە جوتەلگە اكەلۋى مۇمكىن.
«اۋرۋدى ەمدەۋ ادەنويدتاردىڭ قانشالىقتى اۋىراتىنىنا، اسقىنۋلاردىڭ بولۋىنا بايلانىستى. ءبىرىنشى كەزەكتە ونىڭ سەبەبىن انىقتاۋ قاجەت. اللەرگيا بولسا، گورمونالدى پرەپاراتتاردى (كورتيكوستەرويدتاردى) قولدانۋ قاجەت، باكتەريالى ينفەكسيا بولسا، انتيبيوتيكتەر قولدانىلادى. وتيتپەن قايتا اۋىرعان بالالارعا (ورتاڭعى قۇلاقتىڭ قابىنۋى) ادەنوتوميا ادەنويدتاردى حيرۋرگيالىق جولمەن الىپ تاستاۋ ءجيى ۇسىنىلادى»، - دەدى وتباسىلىق دارىگەرلەر.
حيرۋرگيالىق ەمدەۋ مۇرنىنان ءجيى قان كەتەتىن، مۇرنى قاتتى بىتەلەتىن (مازاسىز ۇيقى، داۋىستىڭ بۇزىلۋى) بالالارعا دا ۇسىنىلادى. وتورينولارينگولوگ دارىگەر بالانى قاراپ، تەكسەرگەننەن كەيىن قانداي ەمدەۋ شارالارى قاجەت ەكەنىن شەشەدى.
informburo.kz