سايلاۋ سيكلىن تۇتاستاي ىسكە قوسۋ ساياسي جۇيەنى تۇبەگەيلى وزگەرتۋ تالابىنان تۋىنداپ وتىر - ەرلان قارين
«پرەزيدەنتتىڭ كەزەكتى جولداۋى ەل تاريحىندا جاڭا ساياسي كەزەڭدى اشىپ وتىر. مەملەكەت باسشىسى بيلىك جۇيەسىنە باسقا ساپاداعى ستاندارتتار نۇسقادى. بۇل - ماڭىزدىڭ ساياسي شەشىمدەر قابىلداۋ كەزىندە بارىنشا اشىق بولۋ، ۇدايى جاڭارۋ جانە اشىق باسەكە.
پرەزيدەنتتىڭ بۇكىل ەلەكتورالدىق كەستەنى جاريا ەتۋ تۋرالى شەشىمى - قازاقستاننىڭ ساياسي تاجىريبەسىندەگى تەڭدەسسىز قادام.
سايلاۋ سيكلىن تۇتاستاي ىسكە قوسۋ ساياسي جۇيەنى تۇبەگەيلى وزگەرتۋ تالابىنان تۋىنداپ وتىر. ماۋسىمداعى رەفەرەندۋم كەزىندە ازاماتتاردىڭ باسىم بولىگى وسى باعىتتى قولداپ داۋىس بەرگەن بولاتىن»، - دەپ جازدى ەرلان قارين تەلەگرام-كانالىندا.
ونىڭ ايتۋىنشا، اۋەلى پرەزيدەنت سايلاۋىن، كەيىن ءماجىلىس پەن ءماسليحاتتار سايلاۋىن وتكىزۋ ەلدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنداعى وزەكتى ءارى ستراتەگيالىق شەشىمدەرگە نازار اۋدارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
«باسقاشا ايتساق، ەلدى جاڭعىرتۋدىڭ قارقىن العان ىرعاعى بۇزىلمايدى دەگەن ءسوز. مەرزىمىنەن بۇرىن سايلاۋ وتكىزۋدىڭ دۇرىستىعىن الەم ەكونوميكاسىندا گەوستراتەگيالىق شيەلەنىس پەن تۋربۋلەنتتىلىكتىڭ ارتىپ كەلە جاتقانىمەن بايلانىستىرۋعا بولادى. الەمدىك پروتسەستەردىڭ دامۋ ديناميكاسىن بولجاپ ءبىلۋدىڭ قيىنداۋى قاتەرلەردى كوبەيتەدى جانە تەك جەكەلەگەن مەملەكەتتەر ءۇشىن عانا ەمەس، تۇتاس وڭىرلەر ءۇشىن سىناق بولىپ وتىر.
كەشەگى جولداۋدىڭ تاعى ءبىر نەگىزگى باستاماسى - پرەزيدەنت مانداتىن 7 جىلدىق ءبىر رەتتىك مەرزىممەن، قايتا سايلانۋ قۇقىعىنسىز شەكتەۋ بولدى. بۇل ۇسىنىس - بۇگە-شىگەسىنە دەيىن ساراپتالعان شەشىم. پارلامەنت ونى ماقۇلداعان جاعدايدا قازاقستاننىڭ ساياسي جۇيەسىنىڭ كەلەشەگى ايقىندالادى.
ءبىر تۇلعانىڭ پرەزيدەنت بولىپ 7 جىلعا ءبىر رەت قانا سايلانۋىن الىس-جاقىن ورتادا تەڭدەسى جوق ساياسي يننوۆاتسيا دەۋگە بولادى. ءبىر مارتە پرەزيدەنتتىك نورماسى بارىنەن بۇرىن ەلدىڭ ساياسي جۇيەسىن ۇزاق مەرزىمگە تۇراقتاندىرىپ، بيلىكتى مونوپوليالاۋعا جول بەرمەيدى جانە دەموكراتيانىڭ بازالىق قاعيداتتارىن نىعايتادى»، - دەيدى ول.
مەملەكەتتىك كەڭەسشى ءبىر مارتە پرەزيدەنتتىك مەرزىم تۋرالى باستامانى سۋپەرپرەزيدەنتتىك مودەلدەن كەتۋدىڭ تۇپكىلىكتى جالعاسى دەپ باعالايدى.
«بۇل شەشىم مەملەكەت باسشىسىنىڭ ەشبىر پارتيادا بولماۋى، تۋىسقاندارىنىڭ مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار مەن مەملەكەتتىك كومپانيالاردىڭ باسشىلىعىندا بولۋىنا تىيىم سالۋ، پرەزيدەنت وكىلەتتىگىنىڭ ءبىر بولىگىن بيلىكتىڭ وزگە ينستيتۋتتارىنا تاراتۋدان كەيىن قابىلدانىپ وتىر. وسىلايشا، ءبىر رەتتىك پرەزيدەنتتىك مەرزىمدى ەنگىزۋ پرەزيدەنتتىك رەسپۋبليكانى بيلىك ۋاكىلەتتەرىنىڭ تەڭگەرىمىن ساقتاي وتىرىپ ينستيتۋتسيالاندىرۋ پروتسەسىن تۇيىندەيدى.
كەلەسى جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىسىندا ءماجىلىس پەن بۇكىل دەڭگەيدەگى ءماسليحاتتاردىڭ سايلاۋىن وتكىزۋ باستاماسى دا ساياسي جاڭعىرۋ قيسىنىنان تۋىنداپ وتىر»، - دەيدى ەرلان قارين.
سونداي-اق، ول ەنگىزىلگەن ارالاس سايلاۋ جۇيەسى شەڭبەرىندە ءبىر مانداتتى وكرۋگتەر بويىنشا سايلاۋ ەلدەگى ساياسي مادەنيەتتى ارتتىرۋدىڭ ماڭىزدى فاكتورىنا اينالاتىنىن اتاپ ءوتتى.
«سايلاۋ زاڭناماسى جاقىندا جاڭا ەرەجەلەر بويىنشا جۇمىس ىستەي باستايدى. ساياسي پارتيالاردى تىركەۋ ءراسىمى جەڭىلدەتىلىپ جاتىر. بۇل قازىردىڭ وزىندە جاڭا پارتيالاردىڭ، جاڭا تۇلعالاردىڭ پايدا بولۋىنا، ساياسي باسەكەلەستىكتىڭ ارتۋىنا ىقپال ەتەدى. سونداي-اق، بۇل ترەند كەرى شەگىنبەيدى، ساياسي جاڭعىرۋ تەرەڭدەگەن سايىن وسە بەرەدى.
بيلىك ورگاندارىن جاڭارتۋ، ءماجىلىس پەن ءماسليحاتتاردى قالىپتاستىرۋدىڭ جاڭا قاعيداتتارى ۇكىمەت پەن اكىمدىكتەردى كەشەندى تۇردە ترانسفورماتسيالاۋمەن تىعىز بايلانىستى. بولاشاقتا ۇكىمەت قۇرامىنا كوپشىلىك داۋىس جيناعان پارتيانىڭ وكىلدەرى عانا ەمەس، باسقا پارلامەنتتىك پارتيالاردىڭ وكىلدەرى دە كىرەدى.
تۇتاستاي العاندا، جولداۋدا ۇسىنىلعان ساياسي باستامالاردىڭ ءبارى مەملەكەتتىك قۇرىلىسىمىزدىڭ «قۋاتتى پرەزيدەنت - ىقپالدى پارلامەنت - ەسەپ بەرەتىن ۇكىمەت» اتتى نەگىزگى فورمۋلاسىن كەشەندى تۇردە ناقتى مازمۇنمەن بايىتادى. جاڭا رەفورما سايلاۋ سيكلىن باستايدى، بۇل بۇكىل ساياسي جۇيەنى قايتا باستاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»، - دەپ جازادى مەملەكەتتىك كەڭەسشى.