بالانى مەكتەپكە بەرەتىن اتا-انا نەنى ءبىلۋى ءتيىس - مامان كەڭەسى

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - جاڭا وقۋ ماۋسىمىندا «بالام ءبىرىنشى سىنىپ تابالدىرىعىن اتتايدى» دەپ نيەتتەنىپ وتىرعان اتا-انا از ەمەس.

رەسمي دەرەك بويىنشا، جىل سايىن 380 مىڭنان استام ءبۇلدىرشىن ءبىرىنشى سىنىپقا بارادى. دەگەنمەن بالانى ءبىلىم ورداسىنا ورنالاستىرۋدا ءتۇرلى ماسەلە تۋىنداپ جاتادى.

اتاپ ايتقاندا، ءۇي ماڭىندا ورنالاسقان مەكتەپتەردە ورىن بولماي، بالالار قاشىق جەردەگى وزگە ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا وقۋعا ءماجبۇر. جالپى بالانى مەكتەپكە بەرەتىن اتا-انانىڭ قۇقىعى مەن مىندەتتەرى قانداي؟

وسى جانە باسقا دا سۇراقتاردى وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ مەكتەپكە دەيىنگى جانە ورتا ءبىلىم كوميتەتىنىڭ باسقارما باسشىسى ءنازيرا ءابدىراحمانوۆاعا قويىپ كوردىك.

- ءنازيرا حانىم، اۋەلى اتا-انالاردىڭ بىلگىسى كەلەتىن ساۋالىنان باستاساق. جالپى ەلىمىزدە بالالاردى مەكتەپكە ورنالاستىرۋ ءتارتىبى قانداي؟ بۇل پروتسەسس قانداي قۇقىقتىق قۇجاتتار نەگىزىندە جۇزەگە اسادى؟

- ءبىرىنشى كەزەكتە ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى وقۋعا قابىلداۋدى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىندا كورسەتىلگەن قاعيدالار بويىنشا جۇرگىزەدى. ياعني، ازاماتتاردىڭ مەملەكەتتىك وقۋ ورىندارىندا تەگىن ورتا ءبىلىم الۋىنا كەپىلدىك بەرىلەدى. اتا زاڭعا سايكەس، جەكەمەنشىك وقۋ ورىندارىندا اقىلى ءبىلىم الۋ زاڭمەن بەلگىلەنگەن ءتارتىپ بويىنشا جۇزەگە اسىرىلادى. مەكتەپكە قابىلداۋ ودان ءارى «ءبىلىم تۋرالى» زاڭىنا، باستاۋىش، نەگىزگى ورتا جانە جالپى ورتا ءبىلىمنىڭ جالپى ءبىلىم بەرەتىن وقۋ باعدارلامالارىن ىسكە اسىراتىن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا وقۋعا قابىلداۋدىڭ ۇلگىلىك قاعيدالارىنا ساي جۇرگىزىلەدى. سونىمەن قاتار، بۇل ورايدا وزگە دە نورماتيۆتىك قۇقىقتىق اكتىلەر مەن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ جارعىلارى ەسكەرىلەدى.

- بالانى مەكتەپكە بەرۋ ءۇشىن اتا-انادان قانداي قۇجاتتار تالاپ ەتىلەدى؟

- باستاۋىش، نەگىزگى ورتا، جالپى ورتا ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارى بويىنشا وقىتۋ ءۇشىن قۇجات قابىلداۋ مەملەكەتتىك قىزمەت كورسەتۋ ستاندارتىنا سايكەس بولادى. اتاپ ايتقاندا، مەكتەپكە قابىلداۋ ءۇشىن «ەلەكتروندىق ۇكىمەت» ۆەب-پورتالى نەمەسە قاعاز تۇرىندە كەلەسى قۇجاتتار تالاپ ەتىلەدى:

1) اتا-انالاردىڭ نەمەسە باسقا زاڭدى وكىلدەردىڭ ءوتىنىشى؛

2) دەنساۋلىق جاعدايى تۋرالى 065№/ۋ انىقتاما جانە «بالا دەنساۋلىعى پاسپورتى» (026/ۋ-3)؛

3) بالانىڭ 3x 4 سانتيمەتر ولشەمىندەگى سيفرلىق فوتوسۋرەتى.

- ەرەكشە ساناتتاعى بالالار ءۇشىن قويىلاتىن تالاپتار تۋرالى سۇراساق. ماسەلەن، ەلدە ۋاقىتشا تۇرۋعا رۇقسات العان ازاماتتار بار. سونىمەن قاتار، شەتەلدەن كوشىپ كەلگەن، ءالى ازاماتتىق الا قويماعان قانداستار از ەمەس. ولاردىڭ بالالارىن مەكتەپكە الۋ قالاي جۇرگىزىلەدى؟

- شەتەلدەن كەلگەن ازاماتتاردىڭ بالالارى قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تۇراقتى تۇراتىن شەتەلدىكتەردىڭ جانە ازاماتتىعى جوق تۇلعالاردىڭ مەكتەپالدى، باستاۋىش، نەگىزگى ورتا جانە جالپى ورتا ءبىلىم الۋ ەرەجەسىنە سايكەس مەكتەپكە قابىلدانادى. قازاقستاندا تۇراقتى جانە ۋاقىتشا تۇراتىن شەتەلدىكتەر جانە ازاماتتىعى جوق تۇلعالاردىڭ بالالارى دا وقۋعا قابىلدانىپ، ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىمەن قامتاماسىز ەتىلەدى. شەتەلدىك جانە ازاماتتىعى جوق تۇلعالار بالاسىن مەكتەپكە بەرۋ ءۇشىن وزدەرىنىڭ مارتەبەسىن ايقىندايتىن، تۇرعىلىقتى جەرى بويىنشا تىركەلگەنى تۋرالى بەلگىسى بار مىناداي قۇجاتتاردىڭ ءبىرىن ۇسىنادى:

1) شەتەلدىكتەر ءۇشىن - شەتەلدىكتىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسى تەرريتورياسىندا تۇرۋعا رۇقسات ەتىلگەن ىقتيارحاتى؛

2) ازاماتتىعى جوق ادامدار ءۇشىن - ازاماتتىعى جوق ادامنىڭ جەكە كۋالىگى؛

3) بوسقىندار ءۇشىن - بوسقىن ەكەنىن دالەلدەيتىن كۋالىگى؛

4) پانا ىزدەۋشىلەر ءۇشىن - پانا ىزدەۋشى ادام ەكەنىن راستايتىن كۋالىگى؛

5) قانداستار ءۇشىن - ازاماتتىڭ باسقا ەلدەن كوشىپ كەلگەنىن ايقىندايتىن قانداس كۋالىگى. شەتەلدىكتەر جانە ازاماتتىعى جوق ادامدار 16 جاسقا دەيىنگى بالالارى بولسا، ونى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا وقۋعا بەرگەن كەزدە قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تۇراقتى تۇرۋعا قۇقىق بەرىلگەن قۇجاتتى ۇسىنادى.

- جىلدا ايتىلىپ جۇرگەن تاعى ءبىر وزەكتى ماسەلە بار. ەگەر ءۇيدىڭ ماڭايىندا ورنالاسقان مەكتەپ تولىق بولسا، اتا-انالار نە ىستەۋى قاجەت؟ ماسەلە قالاي شەشىلەدى؟ بۇل جەردە اتا-انا نەنى تالاپ ەتۋگە قۇقىلى؟

- «ءبىلىم تۋرالى» زاڭنىڭ 6-بابىنا سايكەس ورتا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ قىزمەتىن ۇيلەستىرۋ جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ قۇزىرەتىندە ەكەنىن ەسكە سالايىن. قاعيدالاردىڭ 11-تارماعىنا سايكەس ءبىلىم الۋشىلاردى مەكتەپتىڭ ەكىنشى، ءۇشىنشى، ءتورتىنشى، بەسىنشى، التىنشى، جەتىنشى، سەگىزىنشى، توعىزىنشى سىنىپتارىنا قابىلداۋ ءبىلىم بەرۋ ۇيىمىنىڭ اۋماعىندا تۇراتىن بالالاردىڭ قولجەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتە وتىرىپ جۇزەگە اسىرىلادى.

- بيىل ءبىرىنشى سىنىپقا قانشا بالا بارادى دەپ كۇتىلىپ وتىر؟ ولارعا ورىن جەتكىلىكتى مە؟

- 2022-2023 وقۋ جىلىنا بولجام بويىنشا 400 مىڭعا جۋىق وقۋشى ءبىرىنشى سىنىپقا بارادى دەپ كۇتىلۋدە. قازىرگى ۋاقىتتا نۇر-سۇلتان، الماتى، شىمكەنت قالالارى اۋماعىنا ميگراتسيالىق قونىس اۋدارۋ جيىلەدى. وسىعان بايلانىستى 1-سىنىپقا قابىلداناتىن بالالار سانى جىلدان جىلعا ءوسىپ، مەكتەپتە وقۋشى ورنىنىڭ تاپشىلىعى بايقالىپ جاتىر. سوندىقتان ءبىلىم وردالارى قوسىمشا سىنىپتار اشۋدا.

- بيىل ءبىرىنشى سىنىپقا باراتىن بۇلدىرشىندەر سانى قاي وڭىردە كوپ بولادى دەپ بولجانىپ وتىر؟

- 2022-2023 وقۋ جىلىندا ەل بويىنشا ءبىرىنشى سىنىپقا باراتىن بالالاردىڭ ەڭ كوبى تۇركىستان، الماتى، جامبىل، قاراعاندى وبلىستارىندا بولادى دەپ كۇتىلۋدە.

- سۇحبات بەرگەنىڭىزگە راحمەت!

اۆتور: ءاليحان اسقار