تەرى وڭدەۋشىلەر قاۋىمداستىعى ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ ساۋالىنا جاۋاپ قاتتى

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - وتكەن ايدىڭ سوڭىندا ءماجىلىس دەپۋتاتى سىرىم ەرتايەۆ تەرى مەن ءجۇن ەكسپورتىنا سالىناتىن كەدەندىك باجدى الىپ تاستاۋدى ۇسىنىپ، ۇكىمەتكە دەپۋاتتىق ساۋال جولداعان بولاتىن.

اڭگىمە ءىرى قارا تەرىسىنىڭ ەكسپورتىنا ءار توننا ءۇشىن سالىناتىن 200 ەۋرو كولەمىندەگى كەدەندىك باج تۋرالى بولىپ وتىر. قازاقستاننىڭ بىلعارى شيكىزاتى مەن ءجۇن- تەرى وڭدەۋشىلەر قاۋىمداستىعىنىڭ وكىلدەرى وسى سارىنداعى ۇسىنىستاردىڭ قايتا- قايتا پارلامەنت قابىرعاسىنان ايتىلۋىنا الاڭداۋلى.

قازاقپارات اتالعان قاۋىمداستىقتىڭ وسى دەپۋتاتتىق ساۋالعا وراي رەداكسياعا جولداعان ماتەريالىنىڭ ەڭ ماڭىزدى تۇستارىن ىقشامداپ ۇسىنادى. ماتەريال ماتىنىندەگى مالىمەت بويىنشا، قازىر قاۋىمداستىقتىڭ قۇرامىندا ءىرى قارانىڭ تەرىسىن وڭدەيتىن 12 سەح بار. ال قويدىڭ تەرىسى مەن ءجۇنىن وڭدەيتىن 13 كاسىپورىن جۇمىس ىستەپ تۇر. ول كاسىپورىنداردىڭ ۇجىمىندا ۇزىن سانى 1000 ادام جۇمىس ىستەيدى. ولاردىڭ جالپى قارجى اينالىمى 20 ميلليارد تەڭگە بولعاندىقتان، بيۋدجەتكە ايتارلىقتاي سالىق تولەپ وتىر.

قاۋىمداستىق وكىلدەرى سيىر تەرىسىنىڭ ەكسپورتىنا سالىنىپ وتىرعان كەدەندىك باجدىڭ كۇشى جويىلسا، اتالعان كاسىپورىندارعا بانكروت قاۋپى ءتونۋى مۇمكىن دەپ ەسەپتەيدى. ويتكەنى تەرى وڭدەۋشى زاۋىتتار ساپالى شيكىزاتتان قاعىلىپ، تاپسىرىس مىندەتتەمەلەرىن ورىنداي الماي قالۋى ىقتيمال. وسى جانە وزگە دە ۋاجدەردى العا تارتقان قاۋىمداستىق مۇشەلەرى كەدەندىك باجدىڭ كۇشىن جويماي- اق، مالدىڭ تەرىسى مەن ءجۇنىن شيكىزات كۇيىندە سۇرانىسقا يە تاۋارعا اينالدىرۋدىڭ جولدارىن ۇسىنادى.

ولار: - سالانىڭ جۇمىسىن ءبىر عانا مەملەكەتتىك ورگاننىڭ قۇزىرىنا قاراتۋ (قازىر بۇل سالانىڭ كەيبىر ماسەلەلەرىن اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى، كەيبىر تۇستارىن يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگى ۇيلەستىرەدى)؛

- «اتامەكەن» ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ اياسىندا ءتيىستى مەملكەتتىك ورگاندار مەن عىلىمي ورتا وكىلدەرىن، بىلعارى جانە ءجۇن- تەرى شيكىزاتىن ءوندىرۋشى كاسىپورىنداردىڭ ماماندارىن، اياق كيىم مەن جيھازعا قاجەت بىلعارى گالانتەرەياسىن وڭدەۋشىلەردى، فەرمەرلەردى قاتىستىرۋ ارقىلى سالانى دامىتۋ جوسپارىن ازىرلەۋ؛

- ءىرى قارا تەرىسىنىڭ ەكسپورتىنا تىيىم سالۋ نەمەسە ءار تونناسى ءۇشىن الىناتىن كەدەندى باج مولشەرىن 200 ەۋرودان 500 ەۋروعا دەيىن كوتەرۋ؛

- «اتامەكەن» ۇ ك پ جانە «بايتەرەك ۇ ب ك» ا ق قولداۋىمەن بىلعارى مەن ءجۇن- تەرى وڭدەۋگە قاجەت قوندىرعىلاردى جەڭىلدەتىلگەن ليزينگ ارقىلى ساتىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن باعدارلامانى ىسكە اسىرۋ؛

- الماتى جانە نۇر- سۇلتان قالالارىندا تەرى وڭدەۋگە قاجەت حيميالىق رەاگەنتتەردى ساقتايتىن قويمانىڭ جۇمىسىن جولعا قويىپ، ونىڭ كوممۋنالدىق جانە تەحنولوگيالىق شىعىندارىن بيۋدجەت ەسەبىنەن سۋبسيديالاۋ؛

- ەكسپورتقا شىعارىلعان بىلعارى جانە وڭدەلگەن ءجۇن- تەرى ونىمدەرىنىڭ ءار تۇرىنە جەكە- جەكە سۋبسيديا تاعايىنداۋ؛

- تەرى وڭدەۋشى كاسىپورىنداردىڭ مال تەرىسىن جەكە تۇلعالاردان قولما- قول اقشاعا ساتىپ الۋىنا رۇقسات بەرۋ؛

- تەرى ساتۋدان الىناتىن 10 پايىزدىق جەكە تابىس سالىعىنىڭ كۇشىن جويۋ.

«دەپۋتات تەرى مەن ءجۇندى قانداي تەرى ەكەنىن انىقتاماستان، كۇرەسىنگە تاستاپ، ءشىرىتىپ جاتىرمىز دەگەن ءۋاج ايتادى. سونى العا تارتىپ، ءجۇن مەن تەرىگە سالىناتىن ەكسپورتتىق باج سالىعىن الىپ تاستاۋدى ۇسىنعان ەكەن. بۇل جەردە نەگىزىنەن كەرەكسىز بولىپ ءشىرىپ جاتقان جىلقى تەرىسى مەن قوي تەرىسى، ال ءىرى قارا مال تەرىسى - سۇرانىسقا يە تاۋار. جىلقى مەن قوي تەرىسىنە و باستان ەكسپورتتاۋعا ەشقانداي شەكتەۋ نە باج سالىعى جوق، كەدەندىك كودتارى دا بولەك. قازاقستاندا جارتى جىلدا تەك ءبىر عانا تەرى وڭدەۋ زاۋىتى 100000 تەرى وڭدەدى. سوندىقتان بارلىعى 66-اق مىڭ تەرى ەكسپورتتالدى دەۋ دە قيسىنعا كەلىڭكىرەمەيدى. بىلعارى جانە ءجۇن- تەرى وڭدەۋ سالاسىن دايىن ءونىم شىعاراتىنداي دەڭگەيگە جەتكىزۋ ءۇشىن بىرلەسىپ كۇش سالۋىمىز كەرەك. بۇل ەكونوميكاعا مۋلتيپليكاتيۆتى اسەر بەرەدى. سونىڭ ارقاسىندا ەكسپورتتى ءارتاراپتاندىرىپ، يمپورتقا تاۋەلدىلىكتى ازايتۋعا بولادى»، - دەپ جازىلعان قاۋىمداستىڭ حاتىندا.

ەسكە سالساق، سەناتور مۇحتار جۇماعازيەۆ بارلىق وڭىردە تەرى مەن ءجۇندى قابىلداۋدىڭ پۋنكتتەرىن قۇرۋدى ۇسىنعان بولاتىن.

فوتو: inbusiness.kz

اۆتور: ەسىمجان ناقتىباي