ەلىمىزدە تەمىر ەكسپورتىنا تىيىم سالىنادى
دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ زەرتتەۋشىلەرى وسىنداي پايىم جاسادى. ال قازاقستان بيىل ەكى ايدا كومىر ەكسپورتىن 47 پروتسەنتكە ارتىرعان، دەپ حابارلايدى «حابار 24».
قازاقستان شيكىزات ەمەس دايىن ءونىم ەكسپورتتاۋعا باسىمدىق بەرەدى. وسى ماقساتتا 6- مامىردان باستاپ ەلدەن تەمىر ەكسپورتتاۋعا تىيىم سالدى. ەلدىڭ يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگى وسىنداي بۇيرىق شىعاردى. ازىرگە شەكتەۋ التى اي مەرزىمگە ەنگىزىلگەن. مۇنداي شەشىم وتاندىق كاسىپورىنداردى شيكىزاتپەن قامتۋ ماقساتىندا قابىلداندى.
سەبەبى قازبا بايلىقتىڭ ۇستىندە وتىرسا دا وتاندىق مەتالل وڭدەيتىن زاۋىتتارعا شيكىزات جەتپەيدى. جيعان- تەرگەنىن شەتەلدىكتەر ساتىپ الادى. بىزدە مۇنى تەجەيتىن باج سالىعى دا ەنگىزىلمەگەن. ماسەلەن، رەسەي ءبىر توننا تەمىر ەكسپورتىنان 70 ەۋرو سالىق الادى. قىتايدا مەتالل قۇنىنىڭ 40 پروتسەنتىن سالىق رەتىندە تولەيسىز. بەلارۋس، وزبەكستان، ءازىربايجان باياعىدان- اق تەمىردى شەتكە ساتۋعا تىيىم سالعان. تەك قازاقستان ەركىن ەكسپورتتاۋعا رۇقسات بەرىپ كەلگەن ەدى. بىلتىر ناۋرىزدا كولىكپەن تاسۋدى ۋاقىتشا توقتاتقان ەدى. كەيىن ونى دا الىپ تاستادى. شيكىزاتتىڭ شەتكە كەتۋى سالدارىنان وتاندىق مەتالل وڭدەيتىن زاۋىتتار تولىق قۋاتتا جۇمىس ىستەي الماي قالدى. ەسەسىنە وزىمىزدەن شيكىزات كۇيىندە كەتكەن تەمىر وڭدەلىپ، بىرنەشە ەسە قىمبات باعامەن يمپورتتالىپ كەلدى. سونىڭ ءبىر مىسالى رەتىندە ارماتۋرانى ايتۋعا بولادى. ەنگىزىلگەن شەشىم وسى ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرادى دەگەن سەنىم بار.
«ۋرال» موتوتسيكلدەرى قازاقستاندا جاسالادى
رەسەيدىڭ ۋرال موتوتسيكلدەرى ەندى قازاقستاندا جاسالادى. زاۋىت پەتروپاۆلدا ورنالاسادى دەپ جوسپارلانعان. Ural Motorcycles كومپانياسىنىڭ باسشىسى يليا حايتتىڭ ايتۋىنشا، سانكتسياعا بايلانىستى رەسەيدە وندىرىسكە قاجەتتى بولشەكتەر جەتىسپەي جاتىر. ونىڭ ۇستىنە قۇراستىرىلعان ماتوتسيكلدى شەت ەلگە ساتۋعا دا مۇمكىندىك جوق. كومپانيا ءوز ءونىمىن ا ق ش، كانادا جانە اۆستراليا جانە جاپونياعا ەكسپورتتاپ كەلگەن.
ەلدىڭ يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ ءمينيسترىنىڭ ايتۋىنشا، قازىر رەسەيلىك كومپانيامەن كەلىسسوز ءجۇرىپ جاتىر. موتوتسيكلدىڭ شاناعى جانە كەي بولشەكتەرى سۆەردلوۆ وبلىسىندا شىعارىلادى. قالعان جۇمىستارى پەتروپاۆلدا ورىندالادى. جۇمىسشىلار جەرگىلىكتى جەردەن الىنادى.
كومىر ەكسپورتى % 47 ارتتى
بيىل ەكى ايدا قازاقستان جالپى قۇنى 120 ميلليون دوللارعا 5,3 ميلليون توننا تاس كومىر ەكسپورتتادى. وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 47 پروتسەنتكە كوپ. جارتىسىنان كوبى ت م د ەلدەرىنە ساتىلعان. نەگىزگى يمپورتەر - رەسەي. جالپى ەكسپورتتىڭ 3,3 ميلليون تونناسى سولتۇستىكتەگى كورشى ەلگە كەتكەن. ودان كەيىن قىرعىزستان جانە بەلارۋس مەملەكەتتەرى. ت م د- دان تىس قازاقستان كومىرىن شۆەيساريا، پولشا جانە كيپر يمپورتتايدى.
ەندى كومىردىڭ باعاسىنا توقاتالايىق. قازىر الەمدە وعان سۇرانىس ارتىپ بارادى. جاسىل ەنەرگيا تۋرالى جىرلاپ جۇرگەن ەۋرووداقتىڭ ءوزى بىلتىر قاتتى وتىندى تۇتىنۋ كولەمىن 12 پروتسەنتكە كوبەيتتى. بيىل دا ەنەرگيا ءوندىرۋ، مەتالل وڭدەۋ زاۋىتتارىنا قاجەتتى كولەم 2 پروتسەنتكە ارتىپ، 8 ميلليارد تونناعا جەتەدى دەگەن بولجام بار. ا ق ش- تا قاجەتتىلىك 17 پروتسەنتكە ارتتى. ياعني سۇرانىس جىلدان جىلعا كوبەيىپ بارادى، ال وندىرىستە ءوسىم جوق. ويتكەنى كومىرتەكتەن باس تارتۋ جوباسىنا بايلانىستى كەيىنگى جىلدارى ەشقانداي ينۆەستور كومىر وندىرىسىنە قارجى قۇيماعان. ونىڭ ۇستىنە بيىل ەۋرووداق، جاپونيا، وڭتۇستىك كورەيا مەملەكەتتەرى رەسەي كومىرىنە سانكسيا سالدى. كورشى ەل الەمدە كومىرمەن ىستەيتىن ەلەكتر ورتالىقتارىنىڭ 18 پروتسەنتىن قاتتى وتىنمەن قامتىپ وتىرعان ەل. سوندىقتان ەندى نارىقتا وعان بالاما تابۋ كەرەك. ءبىراق قايدان الادى؟ نەگىزگى ەكسپورتەرلەردىڭ ءبىرى - اۆستراليا ءوندىرىستى ودان ءارى ارتتىرا المايتىنىن مالىمدەدى. بلۋمبەرگ اگەنتتىگىنىڭ پايىمىنشا، مۇنداي جاعداي كومىردىڭ قىمباتتاۋىنا تىكەلەي اسەر ەتەدى.
www.24.kz