ەندى «قازاقستاننىڭ قازىرگى زامانعى تاريحىنىڭ» ورنىنا «قازاقستان تاريحى» ءپانى وقىتىلادى

فوتو: None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ تاريح ءپانىن وقىتۋدا ەنگىزىلەتىن وزگەرىستەر تۋرالى مالىمدەدى.

ەندى ج و و-دا «قازاقستاننىڭ قازىرگى زامانعى تاريحىنىڭ» ورنىنا «قازاقستان تاريحى» ءپانى وقىتىلادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

«وسىعان دەيىن پەتروپاۆلدا تاريح ءپانى مۇعالىمدەرىنىڭ سەزى وتكەن بولاتىن. سەزگە 300-دەن استام تاريح ءپانىنىڭ مۇعالىمى، تاريحشى، ادىسكەر، عىلىمي- زەرتتەۋ ينستيتۋتتارى مەن ءبىرقاتار جوعارى وقۋ ورنىنىڭ باسشىلارى قاتىستى. سەزگە قاتىسۋشىلار ۇلگىلىك وقۋ باعدارلامالارى مەن وقۋلىقتاردىڭ مازمۇنىن جەتىلدىرۋ، سونىمەن بىرگە وقۋشىلاردىڭ وقۋ جەتىستىكتەرىن باعالاۋ، جوعارى وقۋ ورىندارىندا تاريح ءپانى مۇعالىمدەرىن دايارلاۋ جانە مۇعالىمدەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ماسەلەلەرىن جان-جاقتى جانە اشىق تالقىلادى»، - دەپ جازدى مينسيتر الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىنا.

ونىڭ حابارلاۋىنشا، تاريحشىلار مىناداي ۇسىنىستاردى كوتەرگەن: - 5-سىنىپتا قازاقستان تاريحىنان بۇرىن مەكتەپ باعدارلاماسىندا بولعان جانە وسى جاستاعى وقۋشىلاردىڭ تۇسىنىگىنە قولجەتىمدى تاقىرىپتاردى قايتارۋ؛

- «قازاقستان تاريحى» جانە «دۇنيەجۇزى تاريحى» پاندەرىنىڭ وقۋ باعدارلاماسى مازمۇنىن جاڭارتۋ. ءقازىر قازاقستان تاريحىنىڭ نەگىزگى كۋرسى 9-سىنىپتا اياقتالسا، 10-11-سىنىپتا نەگىزىنەن پروبلەمالىق سۇراقتار وقىتىلادى. وسىعان بايلانىستى مۇعالىمدەر مەن عالىمدار 6-سىنىپتان باستاپ 11-سىنىپقا دەيىن ەجەلگى داۋىردەن قازىرگى زامانعا دەيىنگى تاريحتى تولىققاندى زەرتتەۋدى ۇسىندى؛

- ماتەريالدى سىنىپ بويىنشا ءبولۋدى وزگەرتۋ. مىسالى، 6-سىنىپتى الىپ قارايىق. 2016 -جىلدان بەرى ءبىر عانا 6-سىنىپتىڭ باعدارلاماسى 12 عاسىرعا جۋىق ۋاقىتتى قامتىدى.

«ايتا كەتەيىن، VI عاسىردان XVIII عاسىردىڭ باسىنا دەيىن وتە ماڭىزدى تاريحي كەزەڭدەر بولدى. ۇلى دالا تاريحىنىڭ بۇل ماڭىزدى كەزەڭى تۇركى مەملەكەتتەرىنىڭ، التىن وردا مەملەكەتىنىڭ جانە قازاق حاندىعىنىڭ ءداۋىرىن قامتيدى. ال ەندى وسى تاقىرىپتاردى ءبىر سىنىپ ەمەس، ماتەريالدى تولىققاندى مەڭگەرۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن وقۋ باعدارلاماسىن ەكى سىنىپ بويىنشا ءبولۋ ۇسىنىلىپ وتىر. مەن بۇل ۇسىنىستىڭ بارلىعىن ورىندى دەپ سانايمىن. ولار باعدارلامالاردى جاڭارتۋ جونىندەگى ساراپشىلار توبىندا قوسىمشا قارالادى»، - دەپ اتاپ وتكەن ايماعامبەتوۆ.

ول ەندى ناقتى قابىلدانعان شەشىمدەرگە دە توقتالعان:

1. قازاقستان تاريحى مەن دۇنيەجۇزى تاريحى وقۋلىقتارى ەندى ەلىمىزدىڭ بارلىق مەكتەبى ءۇشىن ءبىرىڭعاي جانە بازالىق بولادى.

2. جوعارى وقۋ ورىندارىندا قازىرگى «قازاقستاننىڭ قازىرگى زامانعى تاريحىنىڭ» ورنىنا «قازاقستان تاريحى» ءپانى وقىتىلادى، ياعني باعدارلاما تاريحتىڭ باسقا دا كەزەڭدەرىن، دالىرەك ايتقاندا، ەجەلگى، ورتا عاسىرلار جانە جاڭا زاماندى قامتيدى.

3. ەندى عىلىمي باعىتتا ءبىلىم العان تاريحشىلار قايتا دايارلاۋ كۋرستارىنان ءوتىپ، كەيىن مەكتەپتە ساباق بەرە الادى.

4. باعالاۋ بويىنشا وزگەرىستەر ەنگىزىلەدى. قورىتىندى اتتەستاتتاۋ بۇرىنعىداي جازباشا عانا ەمەس، اۋىزشا جانە جازباشا تۇردە وتكىزىلەدى. جيىنتىق باعالاۋ مۇعالىمنىڭ قالاۋى بويىنشا اۋىزشا نەمەسە جازباشا تۇردە جۇرگىزىلۋى مۇمكىن.

5. پەتروپاۆلدا ءا. مارعۇلان اتىنداعى ارحەولوگيا ينستيتۋتى، ش. ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتى سياقتى عزي فيليالدارى اشىلىپ جاتىر. بۇل ينستيتۋتتاردا اۋقىمدى ارحەولوگيالىق زەرتتەۋلەر ۇيىمداستىرىلادى.