جەلتوقسان قاھارماندارىنىڭ ەرلىگى وقۋلىقتاردا جەتكىلىكتى جازىلۋى كەرەك - قازىبەك يسا

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتات قازىبەك يسا جەلتوقسان قاھارماندارىنا ارنالعان الاڭدار اشىلىپ، مونۋمەنتتەر ورناتىلۋى ءتيىس ەكەنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

1986 -جىلى الەمدىك الپاۋىتقا اينالىپ تۇرعان قاھارلى كەڭەس يمپەرياسىنان تەڭدىك سۇراپ، ازاتتىق ءۇشىن الاڭعا شىققان كوتەرىلىسكە بيىل - 35 جىل. جەتپىس جىلدىق تاس بۇعاۋ دا جىگەرىن جاسىتا الماعان، ۇلتتىق نامىسىن تۇنشىقتىرا الماعان قازاق جاستارى الاڭعا شىققان كۇن - تاۋەلسىز ەل ءۇشىن ەڭ قاستەرلى كۇندەردىڭ ءبىرى بولۋى ءتيىس! قازاق جاستارى قىلىشىنان قان تامعان كەڭەس يمپەرياسى كەزىندە الاڭعا جان نەمەسە نان ءۇشىن شىققان جوق، نامىس ءۇشىن شىقتى! پۇل سۇراپ شىققان جوق، ءتىل سۇراپ شىقتى! جوعالىپ بارا جاتقان ۇلتتىق رۋحتىڭ الاڭعا شىققان اتتانى ەدى بۇل! قازاق جاستارى قىزىل قانىن توگىپ ءجۇرىپ، قىزىل يمپەريادان تالاپ ەتكەن ۇلت مۇددەسى قازىر تاۋەلسىز قازاق ەلىندە قورعالىپ جاتىر ما؟ ەڭ باستىسى، تاۋەلسىزدىك جولىندا قۇربان بولعان جەلتوقسان قاھارماندارىنىڭ قازىرگى جاعدايى قالاي؟ جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ تاۋەلسىز ەل تاريحىنداعى زور ماڭىزىن قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم- جومارت توقايەۆ «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» اتتى ماقالاسىندا ايقىن كورسەتىپ بەردى»، - دەدى قازىبەك يسا پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى ەرالى توعجانوۆتىڭ اتىنا جولداعان ساۋالىندا.

ونىڭ ايتۋىنشا، مىڭداعان جاستاردىڭ اياۋسىز جازالانىپ، قۋدالانۋى دا، بۇل جاي وقيعا ەمەس، ناعىز كوتەرىلىس بولعاندىعىنىڭ ايقىن بەلگىسى.

«ەندەشە، كەڭەس وداعىنىڭ قىزىل يمپەرياسىنا قارسى شىققان جەلتوقسان كوتەرىلىسىن نەگە ۇلت ازاتتىق كوتەرىلىسى رەتىندە تانىمايمىز؟! الماتىداعى جەلتوقسان كوتەرىلىسىنەن كەيىن بولعان، قازاق جاستارىنىڭ قاھارماندىعىنان قۋات العان باكۋ، تبيليسي، ۆيلنيۋس قالالارىنداعى وقيعالارعا ءوز ەلدەرىندە ۇلت ازاتتىق كوتەرىلىس رەتىندە زاڭدى باعا بەرىلىپ، يۋنەسكو دەڭگەيىندە مويىندالدى. ەل تاۋەلسىزدىگى جولىنداعى ناعىز كوتەرىلىستە مەرت بولعان ءلاززات اسانوۆا، ەربول سىپاتايەۆ، ءسابيرا مۇحامەدجانوۆالارعا نەگە «حالىق قاھارمانى» اتاعىن بەرمەسكە؟»، - دەدى دەپۋتات.

وسى ورايدا ول «اق جول» فراكسياسىنىڭ ۇسىنىستارىن جاريالادى:

1. 1986 -جىلعى 17-18-جەلتوقسانداعى كەڭەستىك قىزىل يمپەرياعا قارسى شىققان جەلتوقسان كوتەرىلىسى - ۇلت ازاتتىق كوتەرىلىس رەتىندە تانىلىپ، باعالانۋى قاجەت. جەلتوقساندىقتارعا «جەلتوقسان كوتەرىلىسىنە قاتىسۋشى» قۇقىقتىق مارتەبەسى بەرىلۋى كەرەك.

2. قازاقستان پرەزيدەنتى ق. توقايەۆ ەلىمىزدەگى ايرىقشا اتاۋلى كۇندەر قاتارىندا اتاعان جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ 35 -جىلدىعى رەسمي دەڭگەيدە اتاپ ءوتىلۋى كەرەك.

3. جاپپاي ساياسي قۋعىن- سۇرگىندەر قۇرباندارىن اقتاۋ تۋرالى زاڭعا جەلتوقسان كوتەرىلىسىنە قاتىسۋشىلاردى قولداپ، كوتەرمەلەيتىن ارنايى وزگەرىس ەنگىزىلۋى كەرەك.

4. جەلتوقسان كوتەرىلىسىنە قاتىسىپ، وقۋدان، جۇمىستان شىعىپ قالعانىن ءالى راستاي الماي جۇرگەن ازاماتتاردى «جەلتوقسان كوتەرىلىسىنە قاتىسۋشى» رەتىندە تانۋدا قولدان جاسالعان قاپتاعان كەدەرگىلەردى جويىپ، انىقتاما الۋدى جەڭىلدەتۋ كەرەك.

«ازاتتىقتىڭ العاشقى قارلىعاشتارى - جەلتوقسان قاھارماندارىنىڭ ازاماتتىق ەرلىگى لايىقتى باعاسىن الىپ، جوسپارلى تۇردە ناسيحاتتالۋى ءتيىس. جاستارىمىزعا پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ ءۇشىن وقۋلىقتاردا جەتكىلىكتى جازىلۋى قاجەت. قازاقستان قالالارىندا جەلتوقسان قاھارماندارىنا ارنالعان الاڭدار اشىلىپ، مونۋمەنتتەر ورناتىلۋى ءتيىس»، - دەدى قازىبەك يسا.