قۋاڭشىلىقتان مال قىرىلدى دەگەن اقپاراتتان كەيىن جەمشوپ باعاسى بىردەن شارىقتاپ كەتتى
شتاب جۇمىسىنا ونىڭ مۇشەلەرى، ءوڭىر باسشىلارىنىڭ ورىنباسارلارى جانە باق وكىلدەرى قاتىستى. وتىرىس بارىسىندا جەمشوپ دايىنداۋ بويىنشا وڭىرلەردەگى قازىرگى جاعداي، شەشىلۋى قاجەت ماسەلەلەر، سونداي- اق الدىڭعى كەزدەسۋدە قويىلعان مىندەتتەردىڭ ورىندالۋ بارىسى تالقىلاندى. ۆەدومستۆو باسشىسى زارداپ شەككەن وبلىستارعا ۇكىمەت رەزەرۆىنەن مال ازىعىن ارزانداتۋ ءۇشىن 3,6 ميلليارد تەڭگە بولىنگەنىن، ماڭعىستاۋ وبلىسىنا مال ازىعىن دايىنداۋ ءۇشىن رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 5,3 ميلليارد تەڭگە پايدالانۋعا رۇقسات ەتىلگەنىن، ازىق- تۇلىك كورپوراتسياسى 1,7 مىڭ توننا ارپانى نارىقتاعىدان عا تومەن باعامەن ساتقانىن، «ق ت ج» ا ق تامىز ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن جەم- ءشوپ تاسىمالداۋعا ارنالعان تەمىرجول تاريفتەرىن نارىقتاعىدان w عا تومەن دەڭگەيدە ساقتايتىنىن، ءشوپ دايىنداۋ ءۇشىن 211 مىڭ گا تابيعي قورىقتار پايدالانىلاتىنىن، وڭىرلەرگە جەڭىلدىكپەن 43,2 مىڭ توننا ديزەل وتىنى بولىنگەنىن حابارلادى.
«جەمشوپ دايىنداۋعا جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 9,1 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى، قوسىمشا 4,5 ميلليارد تەڭگە ءبولۋ ماسەلەسى وبلىس ءماسليحاتتارىندا قاراستىرىلىپ جاتىر. وبلىستار اراسىندا ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋمدارعا قول قويىلدى. سونىڭ اياسىندا جەمشوپ قورىن تولىقتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە»، - دەپ اتاپ ءوتتى ە. قاراشوكەيەۆ.
وڭىرلەردەگى جەمشوپ جيناۋدىڭ قازىرگى جاعدايى تۋرالى مال شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ءوندىرۋ جانە قايتا وڭدەۋ دەپارتامەنتى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى ق. مۇتايەۆ باياندادى. «بۇگىنگى تاڭدا شامامەن 17,6 ميلليون توننا ءشوپ دايىندالدى، بۇل - جوسپاردىڭ 74 پايىزى. ەڭ تومەن كورسەتكىش ماڭعىستاۋ وبلىسىندا- @، شىعىس قازاقستان وبلىسىندا-P، قىزىلوردا وبلىسىندا - 54% جانە اتىراۋ وبلىسىندا - W» ، - دەپ حابارلادى ق. مۇتايەۆ.
اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستار تۋرالى الماتى، قىزىلوردا، ماڭعىستاۋ، تۇركىستان جانە سولتۇستىك قازاقستان وبلىستارىنىڭ شتاب وكىلدەرى حابارلادى. ماڭعىستاۋ وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ع. نيازوۆتىڭ ايتۋىنشا، بۇگىنگى تاڭدا قۇرعاقشىلىقتان زارداپ شەككەندەرگە 70 ميلليون تەڭگە قارجى بەرىلدى. تامىز ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن ۇكىمەت رەزەرۆىنەن بولىنگەن بارلىق قارجى جىبەرىلەدى. «جەرگىلىكتى جەرلەردەگى جاعداي قۇرعاقشىلىقتان تۋىنداعان قيىندىقتارعا قاراماستان، ءبارى باقىلاۋدا. دەگەنمەن، پروبلەمالىق وڭىرلەردەگى جاعدايدى تۇراقتاندىرۋ بويىنشا ءالى دە ۇلكەن جۇمىس كۇتىپ تۇر»، - دەدى ءمينيستردىڭ م. ا. ۆەدومستۆو باسشىسى جەمشوپ دايىنداۋ قارقىنىنىڭ تومەندەۋىنە جول بەرىلمەۋى كەرەكتىگىن اتاپ ءوتتى.
ءبىرقاتار وڭىرلەردە 100 پايىزدىق مەجەگە جاقىنداپ قالدى، ازىق دايىنداۋدى جالعاستىرۋ كەرەك جانە ەكى جىلدىق قور جيناۋ قاجەت. جەكە قوسالقى شارۋاشىلىقتارعا ەرەكشە نازار اۋدارىلۋى كەرەك، اكىمدىكتەردە قاجەتتىلىكتەرى مەن جەمشوپ تاپشىلىعى بار جەكە قوسالقى شارۋاشىلىقتاردىڭ ءتىزىمى بولۋى ءتيىس.
استىق ەگەتىن شارۋاشىلىقتار ساباندى دايىنداۋ جانە قويماعا جيناۋ تۋرالى ۇكىمەتتىڭ تاپسىرماسىن تولىق ورىنداۋى ءتيىس ەكەنىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى.
بۇل اسىرەسە ارپا مەن قارا بيدايدىڭ سابانىنا قاتىستى. جەمشوپ قورىن قۇرۋ باستى ماسەلە بولىپ قالا بەرەدى. وسى بويىنشا بالانس جاساپ، ساتۋعا ارنالعان كولەمدەردى ايقىنداۋ كەرەك جانە اكىمدىكتەردىڭ سايتتارىنا ورنالاستىرۋ قاجەت. ءاربىر ۇن تارتۋ كاسىپورنىنان شىققان كەبەك كولەمى انىقتالۋ كەرەك. «قۇرعاقشىلىقتان زارداپ شەككەن وڭىرلەردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن ەسەپتەپ، قاجەت جەم- ءشوپتى ولاردىڭ وپەراتورلارى ارقىلى جەتكىزەمىز»، - دەپ تولىقتىردى ءسوزىن ە. قاراشوكەيەۆ.
جەم مەن كەبەك باعاسىنىڭ نەگىزسىز وسۋىنە بايلانىستى جاعداي قيىندادى. قولدانىستاعى زاڭناما اياسىندا باعانىڭ نەگىزسىز ءوسۋ فاكتىلەرىنە جەدەل دەن قويۋ قاجەت.
«جەمشوپ پەن كەبەك ساتاتىندار اراسىندا ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن ەرەكشە اتاپ وتكىم كەلەدى جانە قۇرعاقشىلىق سالدارىنان قيىن جاعدايعا تاپ بولعان ادامداردىڭ قايعىسىنان پايدا تابۋ ادامگەرشىلىككە جاتپايتىنىن ەسكە سالامىن. سونداي- اق، بۇل ىستە دەلدالداردىڭ ارالاسپاۋىن قاداعالاۋ قاجەت»، - دەدى ءمينيستردىڭ م. ا. زارداپ شەككەن ايماقتارعا كومەك كورسەتۋدىڭ ايماقتىق قورلارى قاراجات، جەم جيناۋ جۇمىستارىن جانداندىرۋى كەرەك. كومەك جەتكىزۋ لوگيستيكاسىن ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن ايماقتىق شتابتار جينالعان رەسۋرستاردىڭ ناقتى كولەمىن بىلۋلەرى كەرەك.
«ءوز باستاماسى بويىنشا زارداپ شەككەن وڭىرلەرگە 150 ۆاگون ءشوپ (ارال اۋدانىنا 15 ۆاگون جانە ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ 135 ۆاگونى) جەتكىزىپ، تاسىمالداۋ كولەمىن 2000 ۆاگونعا دەيىن جەتكىزۋدى كوزدەپ وتىرعان ۆولونتەرلىك ۇيىمداردىڭ قىزمەتىن قولداۋدى سۇرايمىن»، - دەپ اتاپ ءوتتى ۆەدومستۆو باسشىسى. ولارعا ۇيىمداستىرۋشىلىق- تەحنيكالىق جانە وزگە دە ماسەلەلەردى شەشۋدە جان- جاقتى كومەك كورسەتىپ، وسى جۇمىسقا بيزنەس قاۋىمداستىعىن دا قوسۋ قاجەت.
«مەن ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمدىگىنەن قازاقستاننىڭ بارلىق ازاماتتارى مەن ۇجىمدارى قايىرىمدىلىق جينايتىن ارنايى شوت اشۋدى ءوتىندىم. اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى زارداپ شەككەن فەرمەرلەرگە جانە ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ جەكە شارۋا قوجالىقتارىنا ءبىر كۇندىك جالاقىسىن اۋدارۋعا شەشىم قابىلدادى. باسقا كومپانيالار دا شەتتە قالمايدى دەپ ويلايمىن»، - دەدى ە. قاراشوكەيەۆ.
دالا ءورتى دە تاعى ءبىر ماسەلەگە اينالدى. قاراعاندى وبلىسىندا 39 مىڭ گەكتار جايىلىمدىق جەر ورتەنىپ، اقتوبە وبلىسىنىڭ جايىلىمدارىنان دا ءورت شىقتى.
«بارلىق جەردە ورتكە قارسى ەرەجەلەردى ساقتاۋ باسىمدىققا يە بولۋى ءتيىس. بۇل تەك مال وسىرۋشىلەرگە عانا ەمەس، ەگىن وراعىن دەر كەزىندە جۇرگىزەتىن ديقاندارعا دا قاتىستى»، - دەدى ءمينيستردىڭ مىندەتىن اتقارۋشى. شتاب مۇشەلەرى قۇرعاقشىلىق سالدارىن جويۋ جانە الداعى قىستاۋعا مال شارۋاشىلىعىن جەمشوپپەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرىن شەشۋ بويىنشا جەرگىلىكتى جەرلەردە قابىلدانىپ جاتقان بارلىق شارالار كەشەنىن اقپاراتتىق قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى. بۇگىنگى جاعدايدى قولدانا وتىرىپ، جەكە «ساراپشىلار» مەن «اناليتيكتەر» وزدەرىنىڭ ءيميدجى ءۇشىن جانە بەلگىلى ءبىر پايدا تابۋ ءۇشىن اقپاراتتىق سوعىس جۇرگىزىپ وتىر.
ال اكىمدىكتەردەن تولىق وبەكتيۆتى اقپارات بولماعان جاعدايدا جۇرت سولارعا سەنەتىن بولادى. بۇدان شارۋالار زارداپ شەگەدى. جەمشوپ باعاسى مۇنداي «ساراپشىلار مەن اناليتيكتەردىڭ» قارا PR اكسياسىنان كەيىن ودان سايىن كوتەرىلەدى.
«بولجام بويىنشا 3 ميلليون مال ءولدى دەگەن اقپاراتتىق شابۋىلدان كەيىن ءشوپ پەن كەبەك تاعى دا قىمباتتادى! ءوڭىر باسشىلارىنان بۇل ماسەلەدە جۇرت ءۇشىن بارىنشا اشىق بولۋدى سۇرايمىن. ولاردى جەمشوپ دايىنداۋ بارىسى، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ قازىرگى پروبلەمالاردى شەشۋدە قابىلداپ جاتقان شارالارى تۋرالى ۇنەمى حاباردار ەتىپ وتىرۋدى سۇرايمىن»، - دەدى ە. قاراشوكەيەۆ.