تۇماۋ بەلگىلەرى بايقالسا نە ىستەۋ كەرەك - جەتەكشى ينفەكسيونيست تۇسىندىرمەسى
«ەلىمىزدە كوروناۆيرۋس ينفەكسياسى تاراعانىنا ءۇش اي بولادى. كوروناۆيرۋس ينفەكسياسىنىڭ كلينيكالىق بەلگىلەرى ج ر ۆ ي سەكىلدى باستالادى: جوتەل پايدا بولادى، تاماق جىبىرلاپ، اۋىرادى، باس، بۇلشىق ەتتەردىڭ دە اۋىرعانى سەزىلىپ، دەنە قىزۋى كوتەرىلەدى. بۇل - العاشقى كلينيكالىق بەلگىلەر. ءبىراق كەيبىر ادامداردا مۇنداي بەلگىلەر بايقالماۋى مۇمكىن، ءبىز ولاردى سيمپتومسىز تاسىمالداۋشى دەپ اتايمىز. كلينيكالىق بەلگىلەر دە ادامنىڭ يممۋندىق جۇيەسىنە بايلانىستى. ماسەلەن، كەيبىرىندە تەمپەراتۋرا جوعارى بولسا، ەندى بىرىندە تومەن، ءبىراق جوتەل مازالايدى. بارلىعى ناۋقاستىڭ يممۋندىق دارەجەسىنە بايلانىستى»، - دەدى تىلشىگە ديناگۇل باەشيەۆا.
ول سىرقاتتانعان ادامنىڭ تەمپەراتۋراسى جوعارى بولماعانىمەن، جاعدايى ناشار بولۋى مۇمكىن، سەبەبى ىندەت وكپەنى زاقىمدايتىنىن اتاپ ءوتتى. «جەتى كۇنگە جالعاساتىن العاشقى فازا - «ۆيرۋسەميا فازاسى» دەپ اتالاتىنىن ءتۇسىنۋ كەرەك. سودان كەيىن عانا اۋرۋدىڭ كۇردەلەنۋ فازاسى باستالادى. سوندىقتان دارىگەرگە دەر كەزىندە بارعان دۇرىس»، - دەپ اتاپ ءوتتى ەلىمىزدىڭ جەتەكشى ينفەكسيونيسى.
د. باەشيەۆانىڭ ايتۋىنشا، كوروناۆيرۋس ينفەكسياسىن جۇقتىرىپ الماس ءۇشىن ەپيدەمياعا قارسى شارالاردى قاتاڭ ۇستانعان ماڭىزدى. «قازىرگى كەزدە ىندەتكە شالدىعىپ جاتقاندار كوپ بولعاندىقتان 1,5 مەتر اراقاشىقتىقتى ساقتاۋ كەرەك. ادام كوپ جينالاتىن ورىنداردا - ساۋدا ۇيلەرى، مەيرامحانالارعا بارعاندا ماسكا تاعىپ ءجۇرۋ قاجەت. ادامدار قوناققا بارىپ، توي، ءتۇرلى ءىس- شارالار ۇيىمداستىرماۋى كەرەك. ادام كوشەدەن كەلگەننەن كەيىن قولدى سابىنمەن 20 سەكۋند بويى مۇقيات جۋۋ قاجەت. ەگەر ءسىز كوشەدە جۇرگەندە قانداي دا ءبىر زاتتاردى قولمەن ۇستاعان بولساڭىز - قولدى انتيسەپتيكپەن دەزينفەكسيالاعان دۇرىس. تازا ەمەس قولمەن بەتتى، كوزدى، مۇرىندى ۇستاماڭىز. ينفەكسيانى ىشكە ەنگىزىپ جىبەرۋىڭىز مۇمكىن. جوتەلگەن، تۇشكىرگەن كەزدە ءبىر رەتتىك مايلىقتى قولدانعان دۇرىس نەمەسە شىنتاقتىڭ يىلگەن جەرىن پايدالانىڭىز. جوتەلگەن نەمەسە تۇشكىرگەن ادامداردىڭ سىرتقا شىقپاي، ۇيدە وتىرعانى ابزال»، - دەپ ساقتىق شارالارىن تاعى ءبىر ەسكە ءتۇسىردى ديناگۇل باەشيەۆا.
وعان قوسا، ديناگۇل حانىم ج ر ۆ ي بەلگىلەرى بايقالسا كوروناۆيرۋسقا تەست تاپسىرۋ كەرەك پە دەگەن سۇراققا جاۋاپ بەردى.
«تەست تاپسىرماس بۇرىن نەدەن جانە قالاي اۋىرىپ قالعانىن ءبىلۋ قاجەت. مۇمكىن ول ادام بىرنەشە كۇن بۇرىن تۋعان كۇنىن اتاپ وتكەن بولار... اۋرۋ بارىسىن باقىلاۋ كەرەك: ادامدارمەن بايلانىستا بولدى ما، كىمنەن جۇقتىرىپ الۋى مۇمكىن. مىسالى، ءسىز جاقىندا تۋعان كۇنگە بارعان بولساڭىز، سوندا بولعان تانىسىڭىز كوروناۆيرۋس جۇقتىرىپ، اۋرۋحاناعا تۇسكەن بولسا، ءسىزدىڭ دە ينفەكتسيا جۇقتىرىپ الۋىڭىز ابدەن مۇمكىن»، - دەپ تولىقتىردى ءسوزىن.
«ال ەگەر ادام ەشقايدا شىقپاي، بارلىق ەرەجەنى ساقتاپ، ماسەلەن، سۋىقتاپ قالسا - ادام ءوزىن باقىلاۋى كەرەك. ەگەر سىزگە ءجاي سۋىق تيگەن بولسا، ول ەكى- ءۇش كۇننىڭ ىشىندە كەتىپ، جاعدايىڭىز جاقسارادى. وسىلايشا ادام ۇرەي تۋدىرماي، اناليز جاساپ، ءوزىن قاداعالاپ وتىرعانى دۇرىس»، - دەپ كەڭەس بەردى ديناگۇل بايەۆشيەۆا.
ايتا كەتسەك، وتكەن تاۋلىكتە قازاقستاندا كوروناۆيرۋس ينفەكسياسىن جۇقتىرعان 383 ادام انىقتالدى. ەلدەگى ىندەتتىڭ ءوسۋ قارقىنى % 2,6 قۇرادى. جالپى ىندەتكە شالدىققاندار سانى - 15192. سونىمەن قاتار، ءبىر تاۋلىكتە قازاقستاندا كوروناۆيرۋس ينفەكسياسىن جۇقتىرعان 600 سيمپتومسىز تاسىمالداۋشى تىركەلدى، ولاردىڭ جالپى سانى 5492-گە جەتتى.