كوروناۆيرۋس قازاقستانعا جەتكەنشە وزگەرىسكە ۇشىراعان - ەپيدەميولوگ
قاراپايىم تىلمەن ايتقاندا، السىرەگەن. مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، ەپيدەميولوگ اراي تولەمىسوۆا سولاي دەيدى. بىزدەگى ناۋقاستار كەسەل جۇقتىرعانىن سەزبەي، ونى جەڭىل وتكەرىپ جاتادى. وسىنىڭ ءوزى عالىمنىڭ ءسوزىن ايعاقتاي تۇسەتىندەي.
قازاقستاندىقتاردىڭ بويىنان تابىلعان ۆيرۋس ادام ومىرىنە قاۋىپ توندىرەتىندەي اۋىر ەمەس. دەگەنمەن ارقانى كەڭگە سالۋعا بولمايدى. كوزگە كورىنبەيتىن كەسەلدىڭ قاشان جۇققانىن جانە وزگەلەرگە قالاي جۇقتىرعانىن ادامدار بىلمەي قالۋى مۇمكىن. مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، ەپيدەميولوگ- گيگەنيست اراي تولەمىسوۆا ۇرەيگە جول بەرمەۋ قاجەتتىگىن ايتادى. ويتكەنى بىزگە كەلگەن ۆيرۋس ءبىرشاما وزگەرىسكە ۇشىراپ، السىرەگەن.
اراي تولەمىسوۆا، ەپيدەميولوگ- گيگيەنيست:
- قاراپايىم تىلمەن ايتقاندا، قىزىنان بالاسىنا، بالاسىنان نەمەرەسىنە دەگەندەي گەن السىرەيدى عوي. سول سياقتى، وزگەرەدى. سونداي تۇردەگى دەپ سالىستىرۋعا بولادى. ءسويتىپ وزگەرە كەلە، قازاقستانداعى يتاليامەن سالىستىرعاندا جەڭىل ءتۇرى بولىپ تۇر.
ۆيرۋستىڭ باستاپقى ءتۇرىن جۇقتىرعاندار دەنە قىزۋىمەن بىردەن توسەك تارتادى. تالاي اعزا ارقىلى كوشىپ، قونعان بىزدەگى كەسەل بىردەن بايقالمايدى. ءدال وسى سەبەپتەن دارىگەرلەردىڭ ۆيرۋستى جۇقتىرۋ كورسەتكىشى كۇرت ارتىپ كەتكەن دەيدى عالىم. دەگەنمەن قازاقستاندىق اق حالاتتىلاردىڭ وسى سۇرەڭسىز ستاتيستيكاعا ىلىنۋىنە وزگە دە سەبەپتەرى بار. ماسەلەن، مەديتسينالىق مەكەمە قۇرىلىسىن سانيتارلىق تۇرعىدان قاداعالاۋدىڭ السىرەۋى.
اراي تولەمىسوۆا، ەپيدەميولوگ- گيگيەنيست:
- قانداي مەكەمە سالىنسا دا، سانيتارلىق دارىگەرلەردىڭ رۇقساتى بويىنشا بارلىعىنا سايكەس ەكەندىگى تەكسەرىلەدى. سول جاعدايلاردىڭ دۇرىس قاداعالانباۋى وسىنداي دارەجەگە اكەلىپ وتىر دەپ ويلايمىن. ونىڭ ءبارى بەكەر ەمەس، سوندىقتان سانيتارلىق دارىگەرلەردىڭ جۇمىسى قايتا كوتەرىلۋى كەرەك دەپ ويلايمىن.
بۇعان دەيىن، دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى كارانتين ءتارتىبىن ساقتاعان جاعدايدا ىندەت جۇقتىرعاندار سانى 3,5 مىڭ مەن 4 مىڭنان اسپايتىنىن ايتقان ەدى. الايدا اراي تولەمىسوۆانىڭ پىكىرىنشە، بۇل كورسەتكىش بۇدان دا كوپ بولۋى ابدەن مۇمكىن.
اراي تولەمىسوۆا، ەپيدەميولوگ- گيگيەنيست:
- قاراپ وتىرساق، ادامداردىڭ قوزعالۋى، باستارىنا تۇسپەگەننەن كەيىن سەنبەۋى، ونى جوققا شىعارۋى اسەر ەتەدى. سوندىقتان باقىلاۋدى ودان ءارى جالعاستىرماساق، ودان دا كوبەيىپ كەتۋى مۇمكىن. تۋبەركۋلەزگە قارسى ب ت س ج ەكپەسىن ۋاقىتىلى ەككەن ازاماتتاردا كوروناۆيرۋس جەڭىل تۇردە وتەدى.
وسىعان كامىل سەنەتىن مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى ەلىمىزدە كەڭەس ەتىلگەن ۆاكسينانى ەگۋدى ەرەكشە اتاپ ءوتتى. مەزگىلدىك اۋىسىمعا بايلانىستى ىندەتتىڭ قايتا ءورشۋ قاۋپىن ەسكەرگەن ول، كارانتين رەجيمىن قاتاڭ ساقتاۋعا شاقىرادى. بۇل مەملەكەتتىڭ عانا ەمەس، ازاماتتاردىڭ قوعام الدىنداعى باستى مىندەتى.
www.24.kz