ماماندار سەمەي پوليگونىنداعى سىناق الاڭدارىندا مال جانە كوكونىس تۇرلەرىن ءوسىرىپ جاتىر
ماماندار اساقاۋىپتى دەگەن اۋماقتارعا سىناق ماقساتىندا شارۋاشىلىقتار قۇرىپ، مال جانە كوكونىستۇرلەرىن ءوسىرىپ جاتىر. بۇل زەرتتەۋ جۇمىستارى مال ونىمدەرى مەن كوكونىسقۇرامىنداعى ۋلى زاتتاردىڭ كولەمىن انىقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سەمەي يادرولىقسىناق پوليگونى رەسمي جابىلىسىمەن قاۋىپتى ايماققا جاقىن ەلدى مەكەندەردىڭتۇرعىندارى عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىستارىنا قولداۋ كورسەتۋ ماقساتىندا اۋىلشارۋاشىلىعىمەن اينالىسادى.
رادياتسيالىققاۋىپسىزدىك جانە ەكولوگيا ع ز ي عالىمدارى 2010 -جىلدان بەرى ەرەكشە ءارى تابيعيجاعدايدا مال ءوسىرىپ، ەگىن ەگىپ العان ونىمدەردىڭ قۇرامىنداعى راديونۋكليدتەرقۇرامىنىڭ سىنامالارىن الىپ جاتىر.
اندرەيپانيتسكيح، ەكو جۇيەلەردى كەشەندى زەرتتەۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى:
- ءبىزدىڭ فەرمەرلىك شارۋاشىلىق ورتا قۋاتتىجەراستى يادرولىق سىناقتارى جۇرگىزىلگەن ءالى دە بولسا قاۋىپتى اۋماقتارعا ارنايىورنالاسقان. ءبىز وسى جەردە زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتىرمىز. ارينە، ءوزبەتىنشە جايىلىپ جۇرگەن مالدىڭ ەتىندە راديونۋكليد قۇرامى تومەن، ال ءبىز ناقتىدايەكتەمەلەر الۋ ءۇشىن قولدان ءوسىرىپ وتىرعان مالدىڭ ازىعىنا قاۋىپتىلىگى جوعارىجەم- ءشوپ قۇرامىن ازىرلەپ بەرەمىز. مۇندا وسىرىلەتىن مالدىڭ ەتى مەن ءسۇتى دە،كوكونىستەر دە تەك عىلىمي ماقساتتا پايدالانىلادى.
تابيعي زەرتحاناداعى جۇمىس تا كادىمگى شارۋاقوجالىقتارىنىڭ تىرلىگى سەكىلدى مالدى قورەكتەندىرۋدەن باستالادى.
سىمبات بايعازى، ەكىنشى دارەجەلى تەحنيك:
- قازىر ءبىزدىڭ 9 باس قوي جانە 9 باس ەشكىمىزبار. ساۋىن ەشكىلەرى. ال قويلار وسى جەرگىلىكتى مالدىڭ تۇقىمى. ءبارىنىڭ كۇيلەرىجاقسى، جەم- شوپكە دە تابەتتەرى جوعارى.
ءدال وسى شارۋاشىلىقتا كوكونىستەر دە وسىرىلەدى. سونىڭءبىرى - كارتوپ. ونى وسىرەتىن توپىراققۇرامى پوليگون اۋماعىنداعى ءارتۇرلى سىناق الاڭدارىنان الىنعان. ولاردىڭداقىلدارى زەرتحانالىق جۇمىستار ماقساتىندا عانا كادەگە جاراتىلادى. زەرتحاناجۇمىستارى باستالعالى بەرى عالىمدار كوپتەگەن تىڭ مالىمەتتەرگە قول جەتكىزگەن.
مامانداردىڭايتۋىنشا، سەمەي پوليگونىنداعى سىناق الاڭدارىنان تىس جەرلەردە وندىرىلەتىن اۋىلشارۋاشىلىعى ونىمدەرىندە رادياتسيالىق قاۋىپ جوق. دەگەنمەن جەردى اۋىل شارۋاشىلىعىسالاسى ماقساتىندا تولىقتاي پايدالانۋعا بولادى دەگەن تۇجىرىم جاساۋعا ءالى ەرتە.