الەمدى وزگەرتۋ وڭاي، الەمدى وزگەرتتىم دەپ ەلدى مويىنداتۋ قيىن

فوتو: None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - مىنا سۋرەتتە ادامزات تاريحىنداعى الەمدى وزگەرتكەن ماڭىزدى ساتتەردىڭ ءبىرى بەينەلەنگەن.

ءبىراق ءبىر قىزىعى، بۇعان ەشكىم نازار اۋدارماعان.زامانداستارىمىز ۇلى ونەرتابىستاردى نەگە بايقامايتىنىن بىرگە تالقىلاپ كورەلىك.

1903 -جىلدىڭ جەلتوقسان ايىنىڭ ءبىر كۇنىندە اعايىندى ونەرتاپقىشورۆيلل مەن ۋيلبۋر رايت الەم تاريحىندا تۇڭعىش رەت زاماناۋي دەلتاپلانعا ۇقساسكونسترۋكتسيانى اسپانعا ۇشىردى. اپپارات اۋەدە ورتاشا 3 مەتر بيىكتىكتە 12 سەكۋندقالىقتاپ، 36 مەتر ۇشىپ ءوتتى. ءدال سول ساتتە ادامزات وزىنە اسپاندى باعىندىردى.

الايدا سول كۇنى دە، كەلەسى كۇنى دە، الداعى بىرنەشەجىلدىقتا دا اعايىندى رايتتاردىڭ كورشىلەرىنەن باسقا ەشكىم ويعا قونىمسىزتاجىريبەلەرگە نازار اۋدارمادى. سول كەزەڭنىڭ گازەتتەرىنە ۇڭىلەتىن بولساق،اعايىندى ونەرتاپقىشتار جايلى تۇڭعىش جازبانى New York Times گازەتىنىڭ 1906 -جىلىشىققان نومىرىنەن عانا تابامىز.

گازەتتىڭ 1904 -جىلى شىققان ءبىر سانىندا اۋە شارىنىڭيەسىمەن بولعان سۇحباتتى كەزدەستىرۋگە بولادى. بۇل سۇحبات وسى جاعدايدىڭقانشالىقتى كۇلكىلى ەكەنىن كورسەتەدى. ءتىلشى اۋە شارى يەسىنەن ادامدار بولاشاقتاقۇس سياقتى ۇشا الاتىن بولا ما دەپ سۇرايدى. ول بولسا: «بولاشاقتا ۇشۋى ابدەنمۇمكىن. الايدا بۇل الىس بولاشاقتا عانا ىسكە اسۋى مۇمكىن. بالكىم، قانداي دا ءبىرۇشاتىن ماشينالار پايدا بولاتىن شىعار، ءبىراق وتە الىس بولاشاقتا» - دەپ جاۋاپبەرەدى. ءبىزدىڭ بايقاۋىمىزشا، بۇل سۇحبات New York Times-تا اعايىندى رايتتاردىڭتۇڭعىش ۇشۋىنان كەيىن ءبىر جىلدان سوڭ شىققان.

ⅩⅩ عاسىردىڭ ورتاسىندا تاريحشى فرەدەريك ليۋيس اللەناعايىندى رايتتاردىڭ ەڭبەكتەرى جايلى كىتاپ جازىپ شىعادى.

ولاردىڭ تۇڭعىش ۇشۋىنان بەرى بىرنەشە جىل ءوتتى، الادامدار اعايىندى رايتتاردىڭ ەكسپەريمەنتىنىڭ ءمانىن ەندى ءتۇسىنىپ جاتىر. 1905-جىلى قاراپايىم تۇرعىندار ادامزاتتىڭ ۇشۋى مۇمكىن ەمەس ەكەنىنە تۇبەگەيلى سەنىمدىبولدى. ال تۇڭعىش كاسىبي تىلشىلەر ونەرتاپقىشتاردىڭ شەبەرحاناسىنا 1908 -جىلدىڭورتاسىندا عانا باس سۇقتى. ول جاقتان تاڭدانىسپەن ورالعان تىلشىلەر كورگەندەرىنگازەتكە جاپپاي جازا باستادى. تەك سودان كەيىن بارىپ الەم ادامزاتتىڭ اسپاندىباعىندىرا الاتىنىنا كوزى جەتتى دەيدى تاريحشىفرەدەريك ليۋيس اللەن.

اعايىندى رايتتاردىڭ ونەرتابىسى جايلى وقيعا كوپجاعدايدا امبەباپ. وكىنىشكە قاراي، ءبىزدىڭ تاريح ءبىر عانا اقيقاتتى راستايتىنوسىعان ۇقساس كوپتەگەن بالاما مىسالداردى بىلەدى: الەمدى وزگەرتۋدىڭ شىن مانىندەەش قيىندىعى جوق. ءبىراق ءسىزدىڭ مۇنى ىستەگەنىڭىز جايلى بىرەۋدى مويىنداتۋ قيىن.

سەن جاي عانا وزىڭە سەنەسىڭ جانە سەنگەن زاتىڭدى ىسكەاسىراسىڭ. ءبىراق سەنىڭ ءىسىڭدى سىناپ، مويىنداۋى ءۇشىن ءبىراز ۋاقىت ءوتۋى كەرەك.جانە ەگەر سەن ءوز ىستەپ جاتقان ىسىڭە سەنىمدى بولساڭ بىرەۋ سەنى مويىندامايدىنەمەسە تۇسىنبەي قالادى دەپ قورىقپايسىڭ. بالكىم، ءبىرىنشى بولىپ باستاۋدىڭ ءمانىدە وسىدا شىعار دەيدى امەريكاندىق كاسىپكەر، Amazon-نىڭ نەگىزىنسالۋشىسى جانە باسشىسى دجەفف بەزوس.

شىن مانىندە بۇل وتە ماڭىزدى ۇندەۋ. سەبەبى كوپشىلىكتىڭماحابباتىنا بىردەن بولەنگەن زاتتار بۇرىننان تانىس ونىمدەردىڭ جەتىلدىرىلگەنءتۇرى بولادى. ولار بىزگە بۇرىننان تانىس زاتقا ۇقساس بولعاندىقتان تانىمالدىلىققايە بولادى. شىن ومىردە توڭكەرىس جاسايتىن ونەرتابىستار باستاپقى كەزدە سۇرانىسقايە بولمايدى، ءتىپتى دانىشپانداردىڭ اراسىندا دا.

ءدال وسىنداي جاعداي الەكساندر بەللمەن دە ورىن العان.ول ءوز ونەرتابىسىن تۇڭعىش رەت Western Union كومپانياسىنا ۇسىنىپ كورەدى. «ءسىزدىڭتەلەفونىڭىز ءبىزدىڭ كومپانياعا ەش قۇندىلىعى جوق، ونىڭ كوپتەگەن كەمشىلىكتەرىبار. وكىنىشكە قاراي، ونى بايلانىس قۇرالى رەتىندە قاراستىرا المايمىز»، - دەپعالىمعا جاۋاپ بەرگەن.

تۇڭعىش اۆتوموبيلدىڭ پايدا بولۋى دا تەرىس قابىل الىندى.وسى جاعدايعا بايلانىستى اقش كونگرەسى ارنايى مەموراندۋم شىعارعان بولاتىن.

سۇيىق جانارمايمەن جۇرەتىن جىلقىسىز اربالار ساعاتىنا 20ميل قارقىن الا الادى. بۇل اۋانى لاستايتىن، كوشەلەر مەن جولداردا بىزگە جولىعۋىمۇمكىن ۇلكەن ءقاۋىپ دەلىندى. بۇل ماشينانى ءارى قاراي جەتىلدىرەتىن بولساجىلقىلاردان باس تارتۋ كەرەك بولادى، ال بۇل ا ق ش-تىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىنا كەرىاسەر ەتۋى مۇمكىن.

قوعامدى مويىنداتۋ ءۇشىن گەنري فوردقا 20 جىل قاجەتبولدى.

تاريحتا بولعان وسىعان ۇقساس جاعدايلار بىزگە مىنادايتۇجىرىم جاساۋعا يتەرمەلەيدى. كەز كەلگەن بولاشاعى بار جوبالار مىناداي جەتىبەلەستەن وتەدى:

1. ءسىزدىڭ ونەرتابىسىڭىز نەمەسە ءونىمىڭىز جايلى ەشكىم بىلمەيدى.

2. ونەرتابىسىڭىز جايلى ءمالىم بولادى، ءبىراق ونىڭ ماڭىزدى ەكەنىنەشكىم مويىندامايدى.

3. ادامدار يدەياڭىزدى تۇسىنە باستايدى، ءبىراق ومىردە ونىڭقولدانىسقا ەنۋىنە سەنبەيدى.

4. ءونىمىڭىزدى ويىنشىق رەتىندە قابىلدايدى.

5. ءسىزدىڭ ءونىمىڭىزدى تاماشا ويىنشىق رەتىندە قابىلداي باستايدى.

6. ونەرتابىسىڭىزدى پايدالانا باستايدى.

7. ادامدار ءسىزدىڭ ونەرتابىسىڭىزسىز ءومىرىن ەلەستەتە المايدى.

ءبىر بەلەستەن ەكىنشى بەلەسكە ءوتۋ ءۇشىن بىرنەشەونجىلدىق قاجەت بولۋى مۇمكىن، كەيدە - ودان دا از. وتكەن جىلداردىڭ تاجىريبەسىنەزەر سالاتىن بولساق، باستى ءۇش قورىتىندى جاساۋعا بولادى:

1. ناعىز يننوۆاتسيالىق يدەيالارعا الەمدى وزگەرتۋ ءۇشىن كوپ ۋاقىتقاجەت. توڭكەرىس جاسايتىن جوبالارىڭىز ومىرگە ەنۋى ءۇشىن سىزگە كۇتە ءبىلۋ كەرەك.

2. ەگەر ونەرتابىس بىرنەشە ۇرپاقتى قامتيدى دەپ باعالايتىن بولساڭىز،ساتتىلىكتى ءار توقساندا ولشەۋدىڭ قاجەتى جوق. ءبىزدىڭ تاريح وزگەرىستەردىڭقانشالىقتى ۇزاق ءارى كۇتپەگەن جاعدايدا ورىن العانى جايلى وقيعالارعا تولى.

3. ونەرتابىس - بۇل جاي عانا ءبىرىنشى قادام. جاڭا يدەيامادەنيەتىمىزدە ورىن الۋى ءۇشىن شامامەن 30 جىل قاجەت.

Сейчас читают