اكىراندىك

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - اۋىلدا تىعىلىسپاق، قۋالاسپاق ويناعاندا ءبىرىنشى بولىپ قۋاتىن ادامدى، كوز جۇمىپ ىزدەيتىن ادامدى انىقتاعاندا ءارتۇرلى ساناماق ايتۋشى ەدىك قوي.

«اپام توقاش ءپىسىردى، ساناپ ەدىم ون ەكى» دەگەن سياقتى.ءبىزدىڭ اۋىلدا سونىڭ ءبىر ءتۇرى بولعان. «ءبىر شام، ەكى شام، ءۇش شام، ءتورت شام،بەس شام،.. ون شام، مەكتەپتىڭ اكىراندىگى ءشامشان»، - دەپ سانايتىنبىز.

ءيا، مارقۇم ءشامشان اتامىز شىندىعىندا اكىراندىك ەدى.مەكتەپتى كۇزەتەتىن. سول سياقتى قىرماننىڭ، كولحوزدىڭ گاراجىنىڭ، ديىرمەننىڭ،ءارقايسىسىنىڭ ءوزىنىڭ كۇزەتشىسى بولاتىن. جانە ءبارىن اكىراندىك دەيتىن. جانەءبارىنىڭ جاسى سول ءشامشان اتامىزدىڭ جاسىمەن قارايلاس ەدى. سودان بولار ءبىزدىڭۇعىمىمىزدا اكىراندىك دەگەن شال-شاۋقاندار ىستەيتىن جۇمىس سياقتى كورىنەتىن.

اكىراندىك دەگەنىڭىز ورىستىڭ وحراننيك دەگەن ءسوزىنىڭقازاقشاسى ەكەنىن دە كەيىن كەلە بىلدىك ەمەس پە. شىندىعى سول، اكىراندىك دەگەناناۋ ايتقانداي ابىرويلى جۇمىس ەدى. بويىنان قۋاتى قايتقان قارتتاردىڭ تىرلىگىبولىپ سانالاتىن. سول اكىراندىگىڭىزدىڭ ارادا جىلدار وتكەندە كەرەمەت قىزمەت بولىپكەتەتىنىن كىم بىلگەن. كادىمگى كەرۋەن كەرى بۇرىلعاندا العا شىققان اقساق تۇيەنىڭكەرى.

سوقتالداي-سوقتالداي جىگىتتەردىڭ قىزمەتى بولدى. جانەبۇرىنعى اكىراندىك دەگەن ابىرويسىز ات جوق. شەتتەرىنەن سەكيۋريتي، شەتتەرىنەنوحرانا. قارسىلاسقانىن الىپ تا جىعاتىن، شالىپ تا جىعاتىن جىگىتتەر ۇيىندە جاتادىشالجيىپ.

- ءناعىپ جاتسىڭ؟ - دەگەن سۇراعىڭىزدىڭ جالعىز جاۋابىبار. - جۇمىس كۇتىپ جاتىرمىن، - دەيدى. نەجۇمىس دەسەڭىز، باياعى سول اكىراندىك. كۇتىپ جاتقانىنا ءتورت ايدان اسىپتى. ەندىقانشا كۇتەتىنى تاعى بەلگىسىز. التى اي كۇتۋگە بار. 143-مەكتەپتە قازاق تىلىنەنساباق بەرەتىن ايەلى امان بولسا، اش قالمايتىنىنا سەنەدى.

مىسالعا، مەديتسينا قىزمەتكەرى جۇمىس كۇتىپ جاتۋىنابولادى. ويتكەنى ول دوعدىردىڭ وقۋىن وقىعان. دوعدىر بولۋى كەرەك. ولاردىڭ ءوزىكەيدە باسقا جۇمىس ىستەي تۇرادى. ۋاقىتشا. ال، اكىراندىك ويتپەيدى. نامىسىجىبەرمەيدى. - گەليۋستىڭ زاپراۆكاسىنا پيستالەتچيك(ماي قۇيۋ پۋنكىتىنە ماي قۇيۋشى –رەد.) بولشى، ءبىرىنشى ايىندا ەلۋ مىڭ، كەلەسى ايىندا الپىس مىڭ تولەيدى ەكەن.ۋاقىت وتە كەلە ءجۇز مىڭعا دەيىن الادى ەكەنسىڭ، - دەشى. بەتىڭە باجىرايىپقارايدى. كەكەسىنمەن، مىسقىلمەن. - نە ايتىپ تۇرسىڭ؟ - دەيدى.

تومەندەپ قالام دەيتىندەي جوعارى جۇمىس بولسا ءبىر ءسارىەكەن-اۋ. ءاي، اكىراندىكسىڭ عوي. جانە وحرانا بولعاندا دا سولار ءبىر قاۋىپتىڭبەتىن قايتارىپ جاتقان جوق. توناپ جاتقان جەرىنەن ۇرىنى ۇستاپ العان وحرانانىكورگەن تاعى ەشكىم جوق. باۋكەسپەنىڭ سازايىن تارتقىزعان سەكيۋريتيدى سەگىز ايساندالساڭىز دا كەزدەستىرە المايسىز.

ويلانا كەلە، بۇل وحرانادا ىستەيتىن جىگىتتەردىڭ ءبارىنمەنت بولسام دەگەن ارمانى ءسال عانا ورىندالماي قالعان ادامدار دەپ شەشتىم.شىندىعى سول.

اناۋ كۇنى اۋرۋحاناعا تاماق اپارعام. بارسام، ءبىرقاۋىمەل كوشەدە ەسىكتىڭ اشىلۋىن تاعاتسىزدانا كۇتىپ تۇر ەكەن. اۋرۋحانا اۋلاسىنىڭقاقپاسى بەستە اشىلادى ەكەن. ءارقايسىسى ءارتۇرلى سەبەپتەرمەن اسىعىس. بىرەۋىىشتەگى كۇتىپ جاتقان ناۋقاسقا تەزىرەك ءدارىسىن جەتكىزىپ بەرگىسى كەلىپ تۇر. ەندىبىرەۋى تەزىرەك قاتىنىنا تاماعىن بەرىپ، التىعا دەيىن بالاباقشاداعى بالاسىناجەتسەم دەيدى. ءبارى اسىعىس. ءبىرى تاعاتسىز.

بۇندايدا ۋاقىت تا ءوتىپ بولمايدى ەمەس پە. بەسكە بەسمينۋت قالدى. ءبىر اپا: - بالام، از عانا قالدى عوي، اشا سالشى، - دەدى. اشپادى.بەسكە ءتورت مينۋت قالدى. ءبىر كوكەمىز دە ءوتىنىش قىلدى. اشپادى. ءۇش مينۋتقالدى. ءبىر تاتەنىڭ جۇيكەسى سىر بەردى. ايقايلاپ بەردى. اشپادى. ەكى مينۋت قالدى.اشپادى. ەگەر اناۋ اكىراندىك اۋلانىڭ قاقپاسىن بەس مينۋت بۇرىن اشسا، مىنا تۇرعانەل ايدالاداعى اۋرۋحانانىڭ ەسىگىنە جەتەم دەگەنشە سول بەس مينۋت وتەتىن ەدى. ءبىرمينۋت قالدى. - ءاي، بولدى، اشساڭشى،وتىراردىڭ قاقپاسى ەمەس قوي، - دەدىم. اشپادى. ساباز ەكەن. نولمە-ءنول ۋاقىتىندااشتى.

ويپىرموي، ءتۇرىن كورسەڭ. ۆاجنىي عوي، ۆاجنىي. كاك بۋدتو ا پ- نىڭ تۇتقاسىن ۇستاپ تۇرعانداي. شىركىن-اي، بارلىق سالا قىزمەتكەرلەرىانانداي بولسا، دامىعان وتىز ەلىڭە الدەقاشان كىرىپ، ەندى قاتتى دامىپ كەتكەن بەسەلدىڭ قاتارىنا كىرەيىك دەپ، الاقانىمىزدى ىسقىلاپ وتىرماس پا ەدىك، ەلباسىنبەكەرگە ەنتىكتىرە بەرمەي.

مىسالعا، ءبىزدىڭ مىنا جازۋشىلار وداعىنىڭ عيماراتىنداجوعالاتىنداي ەشتەڭە جوق. قازىرگى ۇرىلارىڭىز مىنا مەن وتىرعان كومپيۋتەردى ءتىرىبوپ مەنسىنبەيدى. ءوزىمىزدىڭ بەتكە ۇستارىمىز دا، ءىلىپ الارىمىز دا وسىكومپيۋتەر. الدا-جالدا جولاي سوققان ۇرى بولسا، كىرگەن ەڭبەگى ەش، تۇزى سوربولادى. ويتكەنى، بۇدان وڭگە ەشتەڭە جوق. سوندا ءبىزدىڭ وحرانالارىمىز نەكۇزەتەدى؟ بۋعالتەريا دەرسىز. جو- جو- جوق، اعاتاي، انداي دەمەڭىز. بۋعالتىرىمىزاۆانس سۇراعاندارعا ۇستاتا قوياتىن التى مىڭ تاپپاي وتىر.

سچەتقا اۋدارىلادى، سچەتقا اۋدارادى. بولدى. ەندى وسىاياۋلى وداعىمىزدى ءۇش جىگىت بەس ءجۇز مىڭعا كۇزەتەدى. مىنا قىزىقتى قاراڭىز، ەندىوسى سوقتالداي ءۇش جىگىت بەس ءجۇز مىڭعا كۇزەتەتىن عيماراتىمىزدى تەتيا رايا مەنايمان اپاي ەكەۋى وسىعان دەيىن توقسان مىڭعا كۇزەتىپ كەلىپ ەدى. تەت رايا 45000،ايمان اپاي 45000 الاتىن. ويتكەنى ول كىسىلەر زەينەتكەر. مىنا جۇمىس راحات. كەشكەەسىكتى ءىلىپ ال دا ۇيىقتا. تاڭەرتەڭ ەرتە ويانىپ اش. ويانباساڭ دا تۇك ەتپەيدى،ەرتە كەلگەن بىرەۋى تەرەزەنى قاعىپ وياتىپ الادى. جاتقان ءبىر دەمالىس.

ءجا، مەن جىگىتتەردىڭ نەسىبەسىن قىزعانىپ وتىرعان جوقپىن.قانشا السا دا قازاق السىن. بۇنىڭ بارلىعى مىسال عانا. مىسال ءۇشىن ايتىپ وتىرمىن.مەن وسىنشاما كوكەزۋ مىلجىڭ بولىپ وتىرعاندا، وحرانادا ىستەيتىن جىگىتتەردىڭابىرويىن تومەندەتەتەيىن دەپ وتىرعان جوقپىن. تەك وحرانانىڭ اناۋ ايتقاندايابىرويلى قىزمەت ەمەس ەكەنىن تۇسىندىرگىم كەلدى.

راس، اباي اتامىز ەسەكتىڭ ارتىن جۋساڭ دا مال تاپ دەدى.ىستەۋ كەرەك. ءبىراق، وحرانادان جۇمىستان شىعىپ كەتسەڭ، كەلەسى جەرگە وحراناعاجۇمىسقا تۇرعانشا، كۇتىپ جاتپا. بۇل ونداي كەرەمەت جۇمىس ەمەس. سەنىڭ قولىڭنانءبارى كەلەدى. سەن ءبارىن ىستە، - دەگىم كەلەدى.

قۇداي باسقا سالماسىن، ەگەر مەندە باسقا تابىس كوزىبولماسا، مەن زاپراۆكادا پيستالەتچيك بولۋعا ارلانبايمىن. ويتكەنى مەن ءۇشىنبالالارىمنىڭ قارنى توق، كيىمى كوك بولسا بولدى.

مەن ءۇشىن ۇيدە قۇرى جاتىپ قالۋ عانا نامىس. ونسىزدا قازىرىستەمەيتىن پالەم جوق. تويعا دا شىعامىن، باعدارلامالارعا، كونسەرتتەرگە سەناري دەجازامىن، قولدان كەلسىن، كەلمەسىن سول كونسەرتىن جۇرگىزە دە بەرەمىن. ويتكەنى ءارەڭبەكتىڭ وتەۋى بار.

شىنىمدى ايتسام، مەن بۇنىڭ بارلىعىن ءبىر جىگىتكە عانااشىنعاندىقتان جازدىم. جاستايىنان جەسىر قالعان، بالام امان بولسىن دەپ، كوپبەينەت شەككەن ءبىر اپانىڭ سول جالعىز ۇلى وحرانادا ىستەپ جۇرگەن جەرىنەن جۇمىستانشىعىپ قالىپتى. ەندى سول قۋ جالعىز ءتورت ايدان بەرى جۇمىس كۇتىپ جاتىر. سولباياعى وحرانا! اپامنىڭ مۇڭى مۇڭ بولىپ تۇر. قۇدايدان، سول جالعىزىنا اكىراندىكتىڭجۇمىسىن تىلەپ ءجۇر. الگىنىڭ باسقا جۇمىستاردى ىستەۋگە قۇلقى جوق. اكىراندىك.تۆايمايت.

P. S. وسىدان سوڭ مەنى ءبىراز اكىراندىكتىڭ جەك كورىپكەتەتىنىن بىلەمىن. مىنا ەكىنشى سۋرەتتەگى تەستتى بەس-التى كۇننەن كەيىن، قايتاجاساسام، مەنى جەك كورەتىندەر سانى 45-كە جەتۋى مۇمكىن. بەسەۋىن، ءبىر قۇدايىمءبىلسىن، قىرىعى سول اكىراندىكتەر بولاتىن شىعار. ە، بوپتى، 658 ادامنىڭ ماحابباتىولتىرمەس. ءبىر باۋىرىما دەگەن بازىنام، ءبىراز ادامنىڭ شامىنا ءتيىپ كەتسە،كەشىرىم وتىنەم. نەگىزىندە وحرانادا ىستەيتىن جىگىتتەر اق كوڭىل بولادى دەۋشى ەدىعوي. ايتپاقشى، كوتتەن تەبۋىم جوق، ەي، جىگىتتەر.

بەيبىت سارىباي