نۇرالى قۇدايبەرگەن ۇلى: تاياۋدا روبوتتار زاڭدار مەن زاڭدىلىقتى اشۋدى ۇيرەنەدى
بۇل تۋرالى يننوۆاتسيالىق ينتەللەكتۋالدى تەحنولوگيالار اكادەمياسىنىڭ باس ديرەكتورى نۇرالى قۇدايبەرگەن ۇلى ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
«بولاشاقتا ءبىزدى روبوتتار الەمى، جاساندى ينتەللەكتى الەمى كۇتىپ تۇرعانىن بىلەمىز. سوندىقتان قازىردىڭ وزىنەن-اق ءبىلىم بەرۋ مەكتەپتەرىندە اتالعان جاساندى نىساندارمەن شىنايى قارىم-قاتىناس، دۇرىس تۇسىنىكتىڭ بولۋىن جانە وقۋ بارىسىن دۇرىس ۇيىمداستىرۋدى ەنگىزۋ قاجەت. قازىرگى ۋاقىتتا الەمدە ساناۋ مۇمكىنشىلىكتەرى بار ماشينا - روبوتتاردىڭ وتە مول سانى جاسالعان. ولاردىڭ باسىم بولىگى كۇردەلى ەمەس ءىس-قيمىل الگاريتمى بار قاراپايىم قايتالاناتىن وپەراتسيالاردا، ۇلگىلەردى تانۋدا ادامدى الماستىرىپ ءجۇر. بۇل روبوتتاردىڭ كەيبىرى شاحماتتا جانە باسقا دا ويىنداردا ادامنان دا باسىم ءتۇسىپ جاتادى. دەگەنمەن، روبوتتار ناقتى ءسوزدىڭ ناقتى مانىنە كەلگەندە ادام سياقتى مىقتى بولا المايدى. ءبىزدىڭ ءوزىمىز دە كوپتەگەن تەرميندەردى، تۇسىنىكتەر مەن كاتەگوريالاردىڭ ءمانىن ۇعىنا بەرمەيمىز. سوندىقتان روبوتتار وزدەرىنىڭ مالىمەتتەر بازاسىن جاڭا ماندەرمەن، جاڭا الوگوريتمدەرمەن، جاڭا تاجىريبەمەن تولىقتىرىپ وتىرادى. دەگەنمەن ازىرشە ادامنىڭ ءميى مەن ويلاۋ قابىلەتىنىڭ جۇمىسىنىڭ ءمانىن اشپايىنشا جاساندى ينتەللەكتى جاساي المايمىز»، - دەدى عالىم.
ونىڭ اتاپ وتۋىنشە، الەمنىڭ كوپتەگەن ۋنيۆەرسيتەتتەرى مەن زەرتحانالارىندا پاراللەلدى ەسەپتەۋلەردى ورىندايتىن، كۇردەلى تاۋلى جەرلەرمەن قوزعالا الاتىن، ادامنىڭ جۇمىستارىن جىلدام ءارى ناقتى ورىنداي الاتىن روبوتتارمەن جۇمىس ىستەۋدە. ءبىراق، ناقتى ءبىر جاعدايدا شەشىم قابىلداۋ تەك قانا ادامعا ءتان بولىپ وتىر.
ن. قۇدايبەرگەن ۇلىنىڭ ايتۋىنشا، وتكەن عاسىردىڭ 70-80-جىلدارىندا كەڭەس وداعىندا كوپتەگەن عالىمدار جاساندى ينتەللەكتى پروبلەمالارىن شەشتى. ولاردىڭ ءبىرى ادامنىڭ ويلاۋىن قالىپتاستىرۋدا بىرەگەي كەدەندى ادىسپەن قاراستىرعان تالانتتى عالىم ب. قويشىبايەۆ بولدى. ول ويلاۋدى ۇقساستىق جانە ايىرماشىلىق، ماعىنا جانە ءمان، زاڭ جانە زاڭدىلىق دەپ ءۇش بولىككە ءبولدى.
ال پەرمدە كەلەسى تالانتتى عالىم و. مۋحين باعدارلامالاۋدىڭ جاڭا ءادىسىن «سترتۋم» نۇسقاۋلىعىن جوبالاۋ ءتىلىن ءىس جۇزىندە قۇردى. ەكى تالانتتى عالىم پەرمدە كەزدەسىپ، بىلىمدەرىن الماسقاننان كەيىن الەم جاڭا جاڭالىقپەن تولىقتى، جاساندى ينتەللەكتى ءتىلىنىڭ ادىستەمەسە جاسالدى.
«قازىرگى ۋاقىتتا «ستراتۋم» تىلىندە سيفرلىق كونتەنتى، مونيتورينگىلەۋ جۇيەسى جانە جاساندى ينتەللەكتى ەلەمەنتتەرى بار «سيفرلىق مەكتەپ»، «سيفرلىق ج و و» قۇرىلدى. ياعني بۇل كوپ قىزمەتتى جاساندى ينتەللەكتى قۇرۋعا بولاتىن سيفرلىق مادەنيەتتىڭ جاڭا دەڭگەيى. بۇل جۇيەنى مەكتەپتەن باستاپ قولدانۋعا بولادى. كەلەسى قادام سوزدەردى، قايتالاناتىن فاكتىلەر مەن قۇبىلىستار نەگىزىندە ءمان مەن ماعىنانى، ودان ارى زاڭ مەن زاڭدىلىقتى انىقتاۋعا قابىلەتتى ماشينا قۇرۋ بولماق»، - دەدى ن. قۇدايبەرگەن ۇلى.