تاۋەلسىزدىك كۇنى مەرەكەسىندە كورەرمەنگە «كەيكى مەرگەن» تەلەسەريالى جول تارتپاق
بۇل تۋرالى «كەيكى مەرگەن» تەلەحيكاياسىنىڭ كەڭەسشىسى ءشوپتىباي بايدىلدين ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات اگەنتتىگى.
«كەيكى باتىر - ەرلىگىمەن حالىق جادىندا ماڭگى قالعان ادام. الايدا، كەڭەس ۇكىمەتى كەزىندە باتىردىڭ اتىن اتاۋعا تىيىم سالىپ، كەيىنگى ۇرپاققا ايگىلى مەرگەن جايىندا ماردىمدى مالىمەت جەتە قويعان جوق. مەن كەيكى كوكەمباي ۇلى تۋرالى 1963 -جىلدان بەرى زەرتتەپ كەلە جاتىرمىن. ونىڭ كوزىن كورگەن ادامدارمەن كوپ جىلدار بويى بىرگە ءجۇردىم. سول ارقىلى بابامىزدىڭ ەرلىك ىستەرىنە ابدەن قانىعىپ، «كەيكى باتىر» دەگەن كىتابىمدى جازىپ شىقتىم. ونىڭ ءومىرى مەن ونەرى كينوعا سۇرانىپ- اق تۇر. بۇل تەلەحيكايا اتى ايتىپ تۇرعانداي باتىردىڭ ءومىرى مەن ەرلىگىن اسىرەسە مەرگەندىك شەبەرلىگىن كورەرمەنگە كورسەتپەكشى. بۇگىنگى ۇرپاقتى باتىر باباسىمەن تانىستىراتىن كەرەمەت تۋىندى بولادى دەگەن ءۇمىتىم بار. 16 بولىمنەن تۇراتىن تەلەحيكايا تاۋەلسىزدىكتىڭ 27 جىلدىعىنا تارتۋ بولىپ، 16 - جەلتوقساندا كورەرمەنگە جول تارتپاق»، - دەدى ارقالىق قالاسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى، ولكەتانۋشى ءشوپتىباي ءبايدىلدين.
ونىڭ ايتۋىنشا، ەل اراسىندا تارالعان «امانگەلدى كوز مەرگەن، كەيكى قول مەرگەن» دەگەن ءسوزدىڭ ءمانىسى - امانگەلدى قاي نىسانانى دا كوزدەپ اتىپ، كوزدەگەنىن ءمۇلت جىبەرمەگەن مەرگەن بولسا، كەيكى كەز- كەلگەن نىسانانى جۇگىرىپ كەلە جاتىپ تا، اتپەن شاۋىپ ءجۇرىپ تە شاپشاڭ اتىپ تۇسىرە بەرەتىن بولعان. ونىڭ جاستايىنان مىلتىق اتۋعا ابدەن ماشىقتانعانى سونشالىق، قانداي قيمىل ۇستىندە بولسا دا نىسانانى ءدال كوزدەيدى ەكەن.
بۇگىندە باتىردىڭ بەينەسىن تولىق اشىپ، وسىنداي جۇرت بىلمەيتىن قىرلارىن تانىتۋ ماقساتىندا كوپتەگەن ەڭبەكتەر جازىلا باستادى. ايگىلى «قولمەرگەن» جايىندا اقان نۇرمانوۆتىڭ «قۇلاننىڭ اجالى» اتتى تاريحي رومانى جانە اقىن سەرىك تۇرعىنبەك ۇلىنىڭ «كەيكى باتىر» تاريحي داستانى بار. سونىمەن قاتار، احمەتحان بايجان «قۇلان كەيكى باتىر» اتتى دەرەكتى حيكاياتتار جيناعىن، اۋباكىر قىلىشباي ۇلى «قۇلان قىپشاق كەيكى باتىردان سوڭ» كىتاپشاسىن جارىققا شىعاردى. ەندى مىنە قازاق كينوسىنىڭ التىن قورى تاعى ءبىر تاريحي تۋىندىمەن تولىقپاق.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، پرەزيدەنت ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ماقالاسى اياسىندا «قازاقستان» ۇلتتىق تەلەارناسىنىڭ تاپسىرىسىمەن «Projects House» كومپانياسى 1916 -جىلعى ۇلت- ازاتتىق كوتەرىلىسىنىڭ ۇيىمداستىرۋشىلارىنىڭ ءبىرى كەيكى باتىر جايىندا «كەيكى مەرگەن» اتتى تەلەحيكايا ءتۇسىرۋدى قولعا العان بولاتىن. قازىرگى تاڭدا بۇل تاريحي سەريال مۇرات بيدوسوۆتىڭ رەجيسسەرلىگىمەن وتىرار مەملەكەتتىك ارحەولوگيالىق قورىق- مۋزەيىنىڭ اۋلاسىنداعى ەتنو كەشەندە جانە كونە وتىرار قالاسىندا تۇسىرىلۋدە.
نۇرجاۋعان مۇقانوۆا