نۇرسۇلتان نازاربايەۆ گەيدار اليەۆ تۋرالى كىتاپقا العى ءسوز جازدى
ازەربايجان كوشباسشىسى تۋرالى ونىمەن جەكە تانىس بولعان پرەزيدەنتتەردىڭ، الەمگە بەلگىلى ساياساتكەرلەردىڭ، ەكونوميستەر مەن بيزنەسمەندەردىڭ ەستەلىكتەر جيىنتىعى وسىدان بەس جىل بۇرىن ماسكەۋدە جارىق كورگەن بولاتىن. بيىل گەيدار اليەۆتىڭ 95 جىلدىعى قارساڭىندا كىتاپ قازاق تىلىنە اۋدارىلىپ، گەيدار اليەۆپەن دوستىق قارىم-قاتىناستا بولعان قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ العى سوزىمەن جارىق كوردى.
«تاۋەلسىز ازەربايجاننىڭ نەگىزىن قالاپ، تاعدىرشەشتى كۇردەلى كەزەڭدە ەلىنە قالتقىسىز قىزمەت ەتكەن، ارتىنا ونەگەلى ءىز قالدىرعان اسا كورنەكتى مەملەكەت قايراتكەرى گەيدار اليەۆتىڭ تۇلعاسى باۋىرلاس حالىقتار تاريحىندا دا ايرىقشا ورىن الادى. مەنىڭ گەيدار اليرزا ۇلىمەن تانىستىعىم كەڭەس وداعى كەزىندە باستالدى. سەنىمدى دوستىققا، جاراسىمدى سىيلاستىققا ۇلاسقان قارىم-قاتىناسىمىز تاۋەلسىزدىك داۋىرىندە نىعايا ءتۇستى. ءبىز ەلدەرىمىز اراسىنداعى بايلانىستاردى دامىتۋ، حالىقارالىق ارەنادا ءوزارا قولداۋ سىندى كوپتەگەن ماسەلەلەر جونىندە پىكىرلەسىپ وتىردىق»، - دەلىنگەن ەلباسىنىڭ العى سوزىندە.
گەيدار اليەۆ تۋرالى ەستەلىك اۆتورلارىنىڭ اراسىندا ۇلى بريتانيا پاتشايىمى IIەليزاۆەتا، ا ق ش بۇرىنعى پرەزيدەنتتەرى بيلل كلينتون مەن دجوردج ۋ. بۋش، رف پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين، يزرايل پرەزيدەنتى بولعان شيمون پەرەس، گرۋزيا پرەزيدەنتى بولعان ەدۋارد شيەۆاردنادزە، ۋكراينا پرەزيدەنتى بولعان لەونيد كۋچما بار. اۋدارما جۇمىستارىن حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى مەن ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى كىتاپحاناسى ۇيىمداستىردى.
سونىمەن قاتار، كىتاپتا العاش رەت كوكپ وك ساياسي بيۋروسىنىڭ قۇپيا ساقتالىپ كەلگەن گەيدار اليەۆكە قاتىستى قۇجاتتار ۇسىنىلىپ وتىر. جيناققا ەنگەن ءبىرقاتار سۋرەتتەر دە بۇرىن-سوڭدى ەش جەردە جاريالانباعان.
«ازەربايجان حالقى ءۇشىن تاۋەلسىزدىك وڭايلىقپەن كەلگەن جوق. وندا تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا ۇلكەن ساياسي داعدارىس بولدى. تاۋلى قاراباقتاعى سوعىس، ءتۇرلى زاڭسىز اسكەري قۇرىلىمدار ەلدىڭ دامۋىنا كەدەرگى كەلتىردى. وسىعان بايلانىستى، ازەربايجان حالقى 1993-جىلى گەيدار اليەۆتى ەل باسشىلىعىنا شاقىرعان بولاتىن. گەيدار اليەۆتىڭ العا قويعان ەڭ باستى مىندەتى - ازەربايجاننىڭ تاۋەلسىزدىگىن تۇعىرلى ەتۋ بولاتىن. بۇعان قول جەتكىزدى، ءوز ەلىنە دامۋدىڭ داڭعىل جولىن سالىپ بەردى. نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پەن گەيدار اليەۆتىڭ دوستىعى ەكى ەلدىڭ ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك، ساياسي بايلانىسىن عانا نىعايتقان جوق، ەكى ەل اراسىنداعى دوستىق، ىنتىماقتاستىقتى دا كۇشەيتتى. ەلباسىنىڭ بۇگىنگى كىتاپقا جازىپ بەرگەن العى ءسوزى دە اعا- دوسقا دەگەن ىنىلىك ءىلتيپاتى»، - دەدى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى كەڭسەسىنىڭ باستىعى، جاڭا باسىلىم رەداكسيا القاسىنىڭ جەتەكشىسى ماحمۇت قاسىمبەكوۆ كىتاپتىڭ تانىستىرىلىمىندا.
گەيدار اليەۆ (1923-2003) - ازەربايجاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى، مەملەكەت قايراتكەرى. 1993-جىلى 3- قاراشادا گ. اليەۆ ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى بولىپ سايلاندى. ول تاۋلى قاراباق وقيعاسىندا ازەربايجان-ارميان قاقتىعىستارىنىڭ باسەڭسىپ، ءبىر قالىپقا تۇسۋىنە كوپ ەڭبەك ءسىڭىردى. سىرتقى جانە ىشكى ساياساتتا بەيبىتشىلىك، بىتىمگەرشىلىكتى ساقتاۋعا، ەكونوميكالىق بايلانىستار سالاسىندا ءوزارا ءتيىمدى ۋاعدالاستىقتارعا قول جەتكىزۋگە باسا كوڭىل بولگەن.
اۆتور: ايجان سەرىكجان قىزى