ءۇرجارلىق جاس زەرگەر قازاقتىڭ ۇلتتىق قولونەرىن ناسيحاتتاپ ءجۇر - فوتو

ءۇرجار. قازاقپارات - حالقىمىزدىڭ تاريحىندا جاساعان بۇيىمدارى تالايدى تامساندىرعان زەرگەرلەر كوپ بولعانىن، ۇلتىمىز ءۇشىن بۇل ونەردىڭ جات ەمەستىگىن جاقسى بىلەمىز.

بۇگىنگى كۇنى دە ارامىزدا قازاقتىڭ ۇلتتىق قولونەرىن جەتىلدىرىپ، ادەمى دە ايشىقتى نەبىر بۇيىمدار جاسايتىن شەبەرلەر، زەرگەرلەر از ەمەس. دەسەك تە ءۇرجارلىق جاس زەرگەر ءارى شەبەر ەرتاي سارسەنوۆتىڭ تۋىندىلارى ەرەكشە ءبىر ىقىلاسپەن، قاجىرلى ەڭبەكپەن جاسالعان دۇنيەلەر ەكەندىگىن بايقاپ، باعالاپ جۇرگەندەر قاتارى كوپ.

 

قازاق زەرگەرلىك ونەرى اتادان بالاعا ميراسقا بەرىلىپ كەلە جاتقان ونەر دەۋگە بولادى. سەبەبى، بۇيىمنىڭ قالاي جاسالعانىن كوزبەن كورمەيىنشە، ونى سەزىنۋ دە ەش مۇمكىن ەمەس. ءاربىر شەبەر ءوز بىلگەنىنىڭ قىر-سىرىن ۇرپاعىنا، شاكىرتتەرىنە ءتۇسىندىرىپ، ۇيرەتىپ كەتكەندىكتەن بە، كوبىنە زەرگەرلەر باباسىندا وسى ونەرمەن اينالىسقان شەبەرلەر بولعان وتباسىدان شىعىپ جاتادى. ءۇرجارلىق ەرتاي دا اتاسىنان اكەسىنە، اكەسىنەن وزىنە دارىعان ونەردى جاستايىنان دامىتىپ، بۇگىنگى كۇنى ءوزىنىڭ تابار تابىسىنا، دوڭگەلەتەر كاسىبىنە اينالدىرىپ وتىر.

 

«مەنىڭ اتام سارسەن ءوزى سەرى، ءوزى اڭشى، ءوزى شەبەر ادام بولعان. ودان بىزگە مۇرا بولىپ قالعان ات ابزەلدەرى دە ءالى كۇنگە ساقتاۋلى. اكەم دە شەبەرلىك پەن ۇستاشىلدىقپەن اينالىسادى. بالا كەزىمدە ونىڭ قولىنان ءتۇرلى اشەكەيلى بۇيىمداردىڭ قالاي شىققانىن باستان- اياق باقىلاپ، تالاي كۋاسى دە بولدىم. مەكتەپ بىتىرگەننەن كەيىن، الماتىعا كەلىپ، اباي اتىنداعى ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «قولونەر» ماماندىعىنا وقۋعا ءتۇستىم. ونى بىتىرگەننەن كەيىن، تاجىريبەلى ۇستا ءارى زەرگەر سەرىكقالي كوكەنوۆتىڭ جانىندا ءجۇرىپ، كوپ تاجىريبە جيناقتادىم» - دەيدى ەرتاي سارسەنوۆ.

 

اشەكەيدەن بولەك ول قوڭىر ءۇندى قوبىزدار ازىرلەيدى. قوبىز - باعزىدان كەلە جاتقان تاڭعاجايىپ اسپاپ. سوندىقتان دومبىرا ەمەس، قوبىز جاساۋعا دەگەن قۇمارلىعى ۇزاق تولعانىستىڭ ارقاسىندا، دارالانۋ ماقساتىندا پايدا بولعان ەكەن. «وقۋ ءبىتىرىپ، ديپلومدىق جۇمىستى جازار كەزىمدە مەن قاتتى ويلاندىم. جەرگىلىكتى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ مۇراجايىنا كىرىپ، قىزمەتكەرىنەن بىزگە نە جەتىسپەيدى دەپ سۇراعانىمدا «بىزدە نار قوبىز جوق» دەپ جاۋاپ بەردى. سودان ءوز ۇستازىما كەلىپ، قوبىز جاساۋدا ماعان جەتەكشىلىك ەتۋىن سۇراپ، ءوزىمدى ۇسىندىم. وسىلايشا، ديپلومىمدى قورعاپ شىقتىم، العاشقى قوبىزىمدى دا جاسادىم، - دەيدى ەرتاي التاي ۇلى.

 

العاشقى جاساعان قوبىزى ءوزى ءبىلىم العان وقۋ ورنىنىڭ مۇراجايىنا تاپسىرىلىپ، ارتىنان تالاي بايقاۋلاردا جۇلدەلى ورىندارعا يە بولعان ەكەن. شەبەردىڭ قولىنان تۋعان قوبىزداردى تەك مۋزىكالىق اسپاپ تۇرىندە عانا ەمەس، ۇيگە ارنالعان جادىگەر رەتىندە دە ساقتاۋعا، كورنەكى ورىنعا قويۋعا ابدەن بولادى. ويتكەنى شەبەر قوبىزدى تۇعىرىمەن قوسا جاسايدى.

«قوبىزدى قاتتى اعاشتاردان جاسايدى. ءبىزدىڭ ءۇرجار اۋدانىندا قارا اعاش كوپ جانە ونىڭ قۇرىلىمى وتە ادەمى. سوندىقتان مەن ءوز قوبىزدارىمدى قارا اعاشتان جاسايمىن»، - دەيدى شەبەر.

نار قوبىزدى دايىنداۋعا 1 جىل ۋاقىت كەتسە، قىل قوبىز 3 ايدىڭ ىشىندە ازىرلەنەدى ەكەن. «قوبىزعا دەگەن تاپسىرىستىڭ باسىم كوپشىلىگى الماتى قالاسىنان كەلىپ تۇسەدى. كەيبىر تۇرعىندار ونى سىي رەتىندە دە جاساتادى. وسى كۇنگە دەيىن جيىرما شاقتى قوبىز جاساعان ەكەنمىن»، - دەپ اتاپ ءوتتى ول..

ەرتاي سارسەنوۆ ءۇرجار اۋدانىنداعى جاڭا تىلەك اۋىلدىق وكرۋگىندە م. اۋەزوۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپتە ەڭبەك پانىنەن ساباق بەرەدى. ول ءوز بىلگەنىن ءبىر عانا بالاعا ەمەس، بىرنەشە سىنىپقا قاتار ۇيرەتەدى. سونداي-اق، اۋىلدا ارنايى سەح اشىپ قويعان. اۋىلداستارى دا ەرتايدىڭ شەبەرلىگىنە ءتانتى.

اۆتور: زۋحرا نۇرجان قىزى