الداعى بەس جىلدا قازاقستانعا كەلگەن باۋىرلار ۇيمەن دە، جۇمىسپەن دە قامتىلادى - تۇرىسبەكوۆ
وندا 2017 -جىلعى دۇنيەءجۇزى قازاقتار قاۋىمداستىعى بەسىنشى قۇرىلتايىندا ەلباسى تاپسىرعان 7 تاپسىرمانىڭ ءبىرازى ورىندالىپ جاتقاندىعى تۋرالى ايتىلدى. تىكەلەي پرەزيدەنت تاپسىرماسىمەن «وتانداستار» قورى قۇرىلىپ، بۇگىندە ءوز جۇمىسىن جۇرگىزىپ جاتىر.
«اۋەلى وزدەرىڭىز بىلەتىندەي «ماڭگىلىك ەل» بولۋ ءۇشىن حالىقتىڭ سانىن كوبەيتۋ كەرەك. سول سەبەپتى دە ەلدەن جىراقتا جۇرگەن 4-5 ميلليون قازاقتى وتانعا اكەلۋ كەرەك. ءبىز رەسەيدى، موڭعوليانى، قىتاي مەن وزبەكستاندى ارالاپ شىقتىق. كەلگىسى كەلىپ وتىرعان 1 ميلليونداي حالىق بار. ءبىراق وسى جەردە تاعى ءبىر ماسەلە بار. ول - وسىنداعى حالىقتىڭ وزىندە باسپانا جەتىسپەي جاتىر. ءۇي- كۇيى جوق. سوندىقتان ولارعا اۋەلى باسپانا، سوسىن جۇمىس ورىنىن بەرۋىمىز كەرەك» - دەيدى ءتوراعانىڭ ورىنباسارى.
ول بۇل تۇرعىدا شىمكەنتتىڭ شەتىندەگى «اسار» اۋىلىن ۇلگى ەتتى.
«ونى وسىدان 15 جىل بۇرىن جاساعانبىز. وسىنىڭ جوباسىن جاڭعىرتۋ ماقساتىندا، استانادان 10 شاقىرىم (قاراعاندى- استانا تراسساسىنىڭ بويىندا) 200 گ ا جەر الىپ وتىرمىز. ونى الداعى ۋاقىتتا 500 گ ا- عا ۇلعايتۋ جوسپاردا بار. ەكىنشى - شىمكەنت پەن تاشكەنت اراسىنان 200 گ ا الدىق. وندا دا ەلدى- مەكەن جاساۋعا ارەكەت جاساپ جاتىرمىز» - دەگەن زاۋىتبەك تۇرىسبەكوۆ بۇل جەرلەرگە قىتايدان ينۆەستيتسيا تارتاتىنىن ايتتى.
ول ءۇشىن قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى 51 ونەركاسىپتىك جوباسىنىڭ قاتارىنا قوسىلۋ ماقساتىندا جۇمىس ىستەلىپ جاتقانىن ايتتى.
«قىتايدان 5-6 زاۋىت اكەلىپ، سولار ارقىلى ەكى ەلدى- مەكەننىڭ قۇرىلىسىن باستايمىز. بۇل الداعى ۋاقىتتا ەلىمىزدىڭ 9 وبلىسىندا جالعاسىن تاباتىن بولادى» - دەيدى زاۋىتبەك تۇرىسبەكوۆ.
ونىڭ ايتۋىنا قاراعاندا قاۋىمداستىقتىڭ العا قويعان ماقساتتارى تولىق ورىندالعان جاعدايدا الداعى 5 جىلدىڭ ىشىندە ەلگە كەلگەن قانداستاردىڭ بارلىعى جۇمىسپەن، باسپانامەن قامتاماسىز ەتىلەتىن بولادى.
«ءبىزدىڭ سونداي ەسەبىمىز بار. بەس جىلدا ەلگە كەلگەن جالپى باۋىرلارىمىزدى ڭ باسپاناسى مەن جۇمىس ورنىن شەشۋىمىز كەرەك. بۇل - ەلباسىمىزدىڭ تاپسىرماسى» - دەيدى زاۋىتبەك تۇرىسبەكوۆ.
ونىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، شەتتە جۇرگەن قازاقتاردىڭ ەڭ باستى ماسەلەلەرىنىڭ ءبىرى ۇلت رەتىندە تىلدەن ايىرىلىپ بارا جاتقاندىعى.
«قىتايدا بولدىق. بارلىق جاستار قىتاي تىلىندە سويلەيدى، اقپاراتتى سول تىلدە الادى. رەسەيدەگى جاعداي دا تۋرا سونداي. بارلىعى ورىسشا وقىپ جاتىر. سوندىقتان ءبىز قازىر باعدارلاما جاساپ جاتىرمىز. وندا سول بالالارعا قازاق ءتىلىن قالاي مەڭگەرتۋ كەرەك، ادەت- عۇرپىمىزدى، سالت- ءداستۇرىمىزدى قالاي ۇيرەتەمىز دەگەن ماسەلەلەر قارالعان. سول ءۇشىن ءبىز قىسقا دا نۇسقا 8-9 بەينەروليك جاسادىق. سەبەبى قازىرگى جاستار ۇزاق، ءبىر ساعاتتتىق، ەكى ساعاتتىق كينونى كورمەيدى. ءبىز سونى ەسكەرە وتىرىپ ۇلتتىق رۋحىمىزعا، تانىم- تۇسىنىگىمىزگە قاتىستى دۇنيەلەردى 5 مينۋتقا سيدىرۋعا تىرىستىق» - دەيدى ول.
الداعى ۋاقىتتا بۇل روليكتەردى كينوتەاترلارمەن كەلىسە وتىرىپ، كينو باستالاردىڭ الدىندا ۇلكەن ەكراننان كورسەتۋدى قولعا الماقشى.
ەرجان جاۋباي
Baq.kz