يسلام وركەنيەتىنە ءتان عىلىم داستۇرلەرىن دامىتۋ قاجەت - توقايەۆ
بۇگىن استاناداعى ەۋرازيا مۇسىلمان عۇلامالارى فورۋمىندا ق ر پارلامەنتى سەناتىنىڭ ءتوراعاسى قاسىم-جومارت توقايەۆ وسىلاي ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.
«حالقىمىز مىڭ جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى مۇسىلمان وركەنيەتىنىڭ قۇرامىنا كىرەدى. يسلام - ەلىمىزدە ءدىننىڭ مادەنيەتىن، ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ وركەندەۋىنە وڭ ىقپال ەتتى. قازىرگى تاڭدا ەكى جارىم مىڭنان استام مەشىت جۇمىس ىستەيدى، حالىقتىڭ 75 پايىزى يسلام ءدىنىن ۇستايدى. بۇگىنگى كۇنى ەلىمىز بۇكىل الەم مەملەكەتتەرى سياقتى كۇردەلى ەكونوميكالىق-ساياسي، ونىڭ ىشىندە باستى يدەولوگيالىق ماقساتتاردى شەشۋگە كۇش سالۋدا»، - دەپ توقتالدى سەنات ءتوراعاسى.
ونىڭ پايىمىنشا، جاھاندانۋ، الەمتانۋ ۇستانىمدارىنىڭ جاڭارۋى تاريحي ۋاقىت كوشىنىڭ قارقىنىمەن جەدەلدەي ءتۇسۋى - سەنىم مەن ءدىني قۇندىلىقتاردىڭ الاتىن ورنىن قايتا باعالاۋدى قاجەت ەتىپ وتىر. مۇناداي جاعدايدا يسلامنىڭ ىزگى باستاۋلارىن جوققا شىعاراتىن بەيبىت سۇيگىشتىكتەن، تولەرانتتىلىقتان، ءدىني توزىمدىلىكتەن باس تارتارتىن كۇشتەردىڭ العا شىعۋى ءجيى ورىن الۋدا.
«جيھاد يدەيالارىن ناسيحاتتايتىن، ەكستەرميزم مەن لاڭكەستىك جولىمەن جۇرەتىن راديكالدى توپتار ەلەۋلى ساياسي كۇشكە اينالدى. ولار مۇسىلمانداردىڭ بارلىق تاريحي كەزەڭدەردە بارشا ءدىن وكىلدەرىمەن ديالوگقا دايىن بولعاندىعىن جانە ەشكىمگە زيان كەلتىرمەگەنىن ەستەن شىعارعان. يسلام الەمىنىڭ وقشاۋلانىپ، دامۋىن تەجەۋگە يتەرمەلەۋدە. يسلام وركەنيەتىنە ءتان الدىڭعى قاتارلى عىلىم مەن مادەنيەت داستۇرلەرىن مەيلىنشە ارتتىرۋ قاجەت. مەنىڭشە، بۇل قازىرگى زاماننىڭ ەڭ وزەكتى پروبەلامالارىنىڭ ءبىرى. سەبەبى قازىرگى كەزدە ءبىرقاتار مۇسىلمان مەملەكەتتەرى كەدەيلىكپەن، حالىقتىڭ ساۋاتسىزدىعىمەن، دەنساۋلىق ساقتاۋ ءىسىنىڭ ارتتا قالۋىمەن، كۇردەلى دەموگرافيالىق احۋالىمەن، لاڭكەستىك سىن-قاتەرمەن، زاڭسىز ەسىرتكى اينالىمىمەن جانە سىبايلاس جەمقورلىقپەن بايلانىستى قيىندىقتاردى باستان وتكىزۋدە. بۇل سىن-قاتەرلەردىڭ بارلىعى دا يماندىلىق داعدارىسىنان جانە اسكەري-ساياسي تەكەتىرەستەن الىپ شىعاتىن پارمەندى تەتىكتەردى، يدەولوگيالىق ءارى مورالدىق ادىستەردى ىزدەۋدى تالاپ ەتەدى»، - دەدى ق. توقايەۆ.
ايتا كەتەيىك، ەۋرازيا مۇسىلمان عۇلامالارى فورۋمىنا ورتالىق ازيا مەن ەۋروپانىڭ 21 ەلىنەن 35 تەن استام دەلەگات قاتىسۋدا. ولاردىڭ اراسىندا باس مۇفتيلەر، ءدىن قايراتكەرلەرى ، زيالى قاۋىم وكىلدەرى، تەولوگ-عالىمدار، وڭىرلەردەگى باس يمامدار بار.
اۆتور: رۋسلان عابباسوۆ