بانك كارتاسىنىڭ تاريحى
قولدانىستاعى بانكتىك كارتالارى ەڭ العاش امەريكادا پايدا بولدى. 1914 -جىلدان باستاپ ءبىرقاتار دۇكەندەر مەن رەستوراندار قالتالى ءارى تۇراقتى كليەنتتەرىنە ارنايى كارتوننان جاسالعان كارتالار تاراتا باستادى. كارتادا تۇتىنۋشى جايلى مالىمەتتەر جازىلدى. وسى كارتا كاسىپكەر تۇتىنۋشىلارمەن ەسەپ جاساسقاندا سەنىمدى قۇجات رەتىندە پايدانىلدى. بۇل كاسىپكەرلەر ءۇشىن تۇراقتى كليەنتتەر قاتارىن ارتتىرۋدىڭ ءبىر جولى ەدى. كارتوننان جاسالعان كارتانى پايدالانۋ ۇزاققا سوزىلمادى. ۋاقىت وتە كارتوننىڭ ورنىنا تەمىردەن جاسالعان كارتالار شىعارىلا باستادى. ەرەكشەلىگى، تەمىر كارتادا تۇتىنۋشىنىڭ اتى- ءجونى، بانكتەگى شوتى ت. س. س اقپارات جازۋلى تۇردى. ونداعى مالىمەت ساۋدا بولعانىن راستايتىن ءمور رەتىندە پايدالانىلدى. ءمور ساۋدا چەگىنە قويىلدى. ەلەكتروندى تولەم جاساۋ تاريحى وسىلاي قالىپتاسا باستادى.
تەمىر كارتا ⅩⅩعاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسىندا پلاستيكالىق كارتاعا اۋىستى. كارتامەن تولەم جاساۋ جۇيەسىن 1949 -جىلى Diners Club كومپانياسى قولدانىسقا ەنگىزدى. كومپانيا العاشقىدا تۇتىنۋشى مەن ءىرى كومپانيالار اراسىنداعى جاسالعان ساۋداعا ەسەپ جۇرگىزگەنى ءۇشىن اقى الىپ وتىردى. كەيىن، ءونىم ءوندىرۋشى كومپانيا مەن تۇتىنۋشىلار اراسىنداعى ساۋدانىڭ كولەمىن ۇلعايتۋ ءۇشىن نەسيەلىك كارتا ويلاپ تاپتى. ول ارقىلى جاسالعان ءاربىر ساۋدا ءۇشىن كومپانيا ساۋدا قارجىسىنىڭ جەتى پايىزىن الىپ وتىردى. اتالمىش كارتالاردى قولدانۋشىلار سانى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىن ەسەلەپ وسە باستادى. 1951 -جىلى Diners Club تولەم جۇيەسىن ۇلىبريتانيا مەملەكەتىنە پايدالانۋعا رۇقسات بەردى. وسىدان كەيىن، Visa, Master card سىندى الەمدىك تولەم جۇيەلەرى پايدا بولدى.
دايىنداعان: ءابدىماناپ نۇرجان
Massaget.kz