ەردىڭ ءبىر سىنى - ەت تۋراۋ
وسى ءداستۇر بويىنشا تۋىس- تۋعان، دوس- جاراندارىمىزدىڭ ۇيىنە قوناققا بارامىز. داستارقان جايىلىپ، قازان اسىلادى. تاماق ءپىسىپ، الدىعا اس كەلگەندە ەت تۋراۋ كەرەك بولادى. سوندا ءسىز ەتتى قالاي تۋرادىڭىز؟ ەت تۋراۋ ءادىسىڭىز ۇلتىمىزدىڭ ەت تۋراۋ داعدىسى بويىنشا بولدى ما، الدە ءسىز ونى ۇمىتىپ كەتتىڭىز بە؟
ەندەشە، بىلگىڭىز كەلسە، مىناعان قۇلاق سالىڭىز. ەتتى جاقسىلاپ تۋراۋدى حالقىمىز ەر جىگىتتى سىناۋدىڭ ءبىر ولشەمى دەپ بىلگەن. ءبىراق قازىر ونى ماڭىزدى دەپ سانايتىندار از. ايتەۋىر، تاباقتاعى ەت ۇساقتالسا بولدى، ونىڭ قالاي تۋرالىپ جاتقانىنا ءساپ سالمايدى.
ءتىپتى پىشاق، باكى بولماعاندا قولمەن جۇلمالاپ جاتاتىندار دا بار. وسىعان بايلانىستى حالقىمىزدىڭ اتادان بالاعا ءداستۇر بولىپ جالعاسىپ كەلە جاتقان ەت تۋراۋدىڭ بىرنەشە ادىستەرىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنايىق.
ءبىرىنشىسى، ۇگىپ تۋراۋ. ەت تارام- تارام بولادى. سوندىقتان ونى بوي- بويىنا سىدىرماي، تالشىعىن قيىپ كەسۋ كەرەك. قازاق مۇنى قيا كەسۋ دەيدى نەمەسە ۇگىپ تۋراۋ دەگەن وسى.
ەكىنشىسى، جاپىراقتاپ تۋراۋ. ەتتى قالىڭ كەسپەي، بارىنشا جۇقالاپ كەسۋ كەرەك. ەڭ جاقسىسى تۋرالعان ەتتىڭ جۇقالىعى اعاشتىڭ جاپىراعىنداي بولادى. «جاپىراقتاپ كەسۋ» اتاۋى دا وسىعان قاراتىلعان. ال بۇلاي تۋراي الماعان جاعدايدا ەتتىڭ قالىڭدىعى باكىنىڭ قالىڭدىعىنان اسىپ كەتپەۋى كەرەك.
ءۇشىنشىسى، ەت كەيدە سەمىز مالدىكى، كەيدە ارىق مالدىكى بولادى. سەمىز ەكەن دەپ ەتتىڭ مايىن ءبىر بولەك، ەتىن ءبىر بولەك تۋراۋعا بولمايدى. ونىڭ ەبىن تاۋىپ، ىعىن كەلتىرىپ، مايعا از دا بولسا قارا كەسەك ءىلىندىرىپ، نەمەسە قارا كەسەك ەتكە ازىراق ماي قوسىپ تۋراعان دۇرىس. بۇلاي تۋرالعان ەت تىسكە كىرمەيدى، جۇرەككە دە تيمەيدى. ءارى وڭاي قورىتىلادى، ءدامدى بولادى. بۇنداي ەت تۋراۋ ءادىسىن كەسەكتەپ تۋراۋ دەپ اتايدى.
دەرەككوزى: qiyan.kz