جىلاننىڭ رۋحى
توريكايدزاڭ تاۋىنىڭ ەتەگىندەگى ءبىر مەكەندە كاندزوۋ دەگەن شارۋا بولىپتى. مەكەن ىرگەسىندە الىپ جىلان تىرشىلىك ەتەتىن ورمان بار ەكەن. سول ورمانعا بارعان كىسى بالاسى كەرى ورالمايدى دەيدى. جىلان كەلگەن كىسىنىڭ ءبارىن جۇتىپ قويادى- مىس. ءبىر كۇنى كاندزوۋ جىلاننىڭ ۇياسىنا بارۋعا بەل بۋادى. «ەلدىڭ ءبارى «جىلان، جىلان» دەيدى. ءبىراق سول جىلاندى كورگەن ەشكىم جوق قوي» ، - دەپ ويلاپتى ول. بالتاسىن قولىنا الىپ، قالىڭ اعاش، بۇتالاردىڭ اراسىنان ءوتىپ، ورماننىڭ ورتاسىنا كەلگەن كاندزوۋ شۇعىلا شاشقان دارياعا كەلەدى. گۋىلدەگەن، ىسىلداعان دىبىستاردى ەستيدى. جويقىن گۋىلدىڭ كۇشىنەن ورمانداعى الىپ ەمەندەر تەڭسەلىپ تۇر. بۇل جىلاننىڭ ءۇنى ەدى. كاندزوۋ اعاشتى شابا بەرگەندە، الگى دىبىس ساپ تيىلادى. گۋىلدەگەن جەل كاندزوۋدى وزىنە تارتا باستايدى. جالىندى اۋزىن اشقان جىلانكاندزوۋعا تاپ بەرەدى. كاندزوۋ جىلاننىڭ باسىن بالتامەن شاۋىپ تاستايدى. باسى كەسىلگەن ماقۇلىقتىڭ دەنەسىن الىپ اعاشپەن باستىرادى. سودان سوڭ الگىنىڭ موينىنا ءجىپ بايلاپ، ورمان سىرتىنا سۇيرەپ شىعارادى. ءبىر ەمەس، ءۇش شاھاردىڭ حالقى كورەتىندەي ەتىپ ۇلكەن جولدىڭ بويىنداعى اعاش باسىنا ىلەدى.
سول جولدان وتكەن كەتكەن كىسىلەر جىلان دەنەسىنىڭ جانىنا توقتاپ، كاندزوۋدىڭ ەرلىگىنە تامسانىپتى. ۇرەيلى ماقۇلىقتان قۇتىلعان شارۋالاردىڭ قۋانىشىندا شەك بولمايدى. ولار بىداي بىلاي ورمانعا قورىقپاي باراتىن بولادى. الايدا الگى وقيعادان كەيىن كاندزوۋدىڭ ءۇي ءىشى بەلگىسىز دەرتتەن سۇلاپ، قىرىلا باستاپتى. بىردەن ءتۇن ىشىندە كاندزوۋدىڭ كوزىنە الىپ جىلان كورىنىپ بىلاي دەيدى: «سەنىڭ كۇشىڭ باسىم ءتۇسىپ، جەڭىلدىم، امال جوق. ءبىراق قىلمىسكەردىڭ باسىنداي ەتىپ جاماعاتتىڭ كوزىنە كورىنەتىن جەرگە ءىلىپ قويعانىڭدى ەش كەشىرمەسپىن. ءۇرىم بۇتاعىڭا، جەتى ۇرپاعىڭا دەيىن جازاسىن بەرەمىن.. .» كاندزوۋ ەل- جۇرتىن جيىپ، جىلاننىڭ رۋحىنا دۇعا وقىپ، ارنايى راسىمدەر جاساپتى. كاندزوۋ جىلاننىڭ رۋحىن تىنىشتاندىرعان سوڭ دا سىيىنۋىن جالعاستىرادى. ول ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن توريكايدزان تاۋىنا قىرىق جەتى رەت شىعىپ، جىلاننىڭ رۋحى ءۇشىن سىيىنۋمەن بولىپتى دەيدى.
اۋدارعان: شاراپات جىلقىبايەۆا
Massaget.kz